کتابخانه مجازی ادبیات

هذا الکتاب دراسة تحلیلیة لأدب ثمانیة من أشهر شعراء العرب و للجوّ الذی نشأوا فیه. فدرست عصرهم و شعرهم علی الطریقة التحلیلیة الحدیثة.

«مکتب دیوان»، آغازگر یکی از جنبش‌های ادبی معاصر است که در پیشبرد و متحوّل ساختن جریان نقد ادبی در جهان عرب، سهم بسزایی داشته است. بررسی دیدگاه‌های نقدی بنیانگذاران این مکتب، نشان از نگاهی نوین، جسورانه و جریان‌ساز دارد که بدون کناره گرفتن از میراث عظیم عربی در مقوله نقد ادبی، درصدد نوسازی و تلفیق آن با دستاورد‌های جهانی در این زمینه است. در این مقاله، چند شیوه اصلی نقد ادبی با آراء نقدی «ابراهیم عبدالقادر المازنی» تطبیق داده شد. حشو، تکرار، غلو، عدم وحدت عضوی، فساد معنا، سرقت و مناسبت‌گرایی، از جمله مواردی است که مازنی در نقد آثار شاعران و نویسندگان قدیمی و معاصران خود به آنها پرداخته است. اگرچه آراء نقدی مازنی را اغلب می‌توان با نقد «متکامل» منطبق دانست، امّا برخی شیوه‌های نقدی در برخی آثار او نمود بیشتری دارند. مازنی در نقد آثار مصطفی لطفی منفلوطی، عبدالرّحمن شکری و حافظ ابراهیم، بیشتر به نقد فنّی لغوی و نقد تاریخی متمایل است و در بررسی و نقد اشعار بشّار بن برد و ابن الرومی، به سبب لحاظ کردن جنبه‌های روانی این دو شاعر، نقد روانشناختی را اساس کار خود قرار می‌دهد.

این مقاله به بررسی ساختار قصیده در شعر عربی پیش از اسلام و ساختار قصیده در شعر نخستین قصیده سرایان شعر پارسی می‌پردازد. دراین نوشتار از چگونگی تاثیر زبان عربی بر فارسی در عرصه‌های گوناگون مانند: واژگان، خط، پدیده نثر و شعر سخن به میان آمده است و بعد از تجزیه و تحلیل این موارد، سرانجام در یک بخش تطبیقی تاثیرگذاری شعر دوره پیش از اسلام از نظر ساختار و قالب قصیده بر قصیده کهن پارسی نشان داده شده است.

در این مقاله، درباره تأثیر مضامین شعر عربی پیش از اسلام بر مضامین شعر فارسی بحث به میان می‌آید. عمده بحث مطرح شده در این مقاله به بیان نحوه تأثیرپذیری شعر فارسی دوره خراسانی از شعر عربی قبل از اسلام اختصاص یافته است. در این نوشتار برخی از اغراض و مضامین شعری مانند وصف، مدح، رثا، فخر و خمر مورد توجه قرار گرفته و با تطبیق نمونه‌هایی از این مضامین با شعر برخی از سخن‌سرایان پارسی تأثیرپذیری آنان را از اغراض شعر عربی نشان داده‌ایم.