کتابخانه مجازی ادبیات

ابیات یا سروده‌های عامیانه داستانی یکی از شعبه‌های مهم فرهنگ محلی کردی به شمار می‌رود و گردآوری این سرودها از دیدگاه‌های گوناگون سودمند است. یکی از بیت‌های ارزنده و غنی از نظر فولکلور «بیت سعید و میرسیف‌الدین بیگ» است. از آنجا که این روایت سایه روشن و فرازونشیب زندگی یک سوار کرد یا یک انسان را مجسم می‌کند، از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به‌ویژه اگر این نکته مدنظر قرار گیرد که گوینده داستان یک فرد درس‌خوانده نیست که از راه مطالعه و کتابخوانی و نویسندگی در شیوه داستان‌پردازی تخصص و توانایی کسب کرده باشد. در این کتاب این منظومه‌ با مقدمه‌ای مفصل درباره داستان آن و همچنین ضبط کردی و ترجمه فارسی آورده شده است.

از شاملو نُه شعر با زبان عامیانه بر جای مانده است: شبانه، راز، بارون و پریا که در مجموعه «هوای تازه» منتشر شده است. قصه دختران ننه دریا در مجموعه «باغ آینه»، شبانه در مجموعه «لحظه‌ها و همیشه»، من و تو، درخت و بارون از مجموعه «آیدا در آینه»، ترانه هم‌سفران در مجموعه «ترانه‌های کوچک غربت» و قصه مردی که لب نداشت در مجموعه «در آستانه». طبیعتا همه این اشعار در یک سطح نیستند؛ اما در این کتاب چهار شعر از این اشعار عامیانه شاملو که افسانه‌ای هستند، برای بررسی انتخاب شده‌اند که عبارتند از: پریا، بارون، قصه دختران ننه دریا، و قصه مردی که لب نداشت.

این کتاب در واقع بحثی است درباره شعر امروز فارسی به‌ویژه از جهت محتوا و بنیان‌های فکری شاعران ایران از مشروطیت تا عصر حاضر. در این کتاب ابتدا از ظهور تجدد در شعر فارسی و علل و عوامل آن سخن رفته و سپس از از تجدد واقعی با ظهور نیمایوشیج پایه‌گذار شعر نو بحث می‌شود و نیما به عنوان نخستین بنیان‌گذار شعر نو فارسی معرفی شده و نظریات و عقاید او دربارۀ شعر و شیوۀ جدید مورد بررسی قرار گرفته است. پس از آن نشان داده شده که با ظهور نیما و به‌ویژه تحولی که در شعر او به وجود می‌آید، دو شاخۀ اصلی از درخت شعر او جدا می‌گردد: یکی شعر نو تغزلی که ریشه در «افسانه» دارد و دیگر شعر نو حماسی و اجتماعی که از شعر تحول‌یافته نیما یعنی اشعار نو او مایه می‌گیرد.

عشق پهلوان/ غلامحسین یوسفی، بلاغت فردوسی/ ضیاءالدین سجادی، شخصیت‌های اساطیری شاهنامه/ رحیم عقیقی، رستم قهرمان حماسه ملی ایران/ جلال متینی، ارزش خرد در نظر فردوسی/ محمدمهدی رکنی، جهان‌بینی فردوسی/ رعدی آذرخشی، یکی از منابع پهلوی شاهنامه/ ماهیار نوابی و نسخه‌های خطی قدیم باید ملاک تصحیح متون ادبی بشود/ مجتبی مینوی عناوین سخنرانی‌هایی هستند که به مناسبت هفته اول و دوم فردوسی در دانشگاه فردوسی مشهد در سال‌های 1351 و 1352 ایراد شده‌اند و در این کتاب متن آنها آورده شده است.