کتابخانه مجازی ادبیات

ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی (350-431 قمری) شاعر پارسی ‌گوی بلخ بود که عنوان ملک‌ الشعرا را از سلطان محمود غزنوی دریافت کرد. اشعار بازمانده از عنصری شامل قصیده، غزل، رباعی و قطعه است. قصاید او بدون ‌مقدمه و اغلب در مدح سلطان محمود و مسعود غزنوی هستند. کتاب پیش رو که با استفاده از نسخ خطی متعدد و به کوشش یحیی قریب تصحیح گردیده است، با فهرست معانی لغات و توضیحات این دیوان به پایان می رسد. چاپ دوم این کتاب در سال 1341 و توسط انتشارات کتابخانه ابن سینا در دسترس مشتاقان ادب فارسی قرار گرفت.

سوره حُجُرات از سوره‌های مدنی و چهل و نهمین سوره قرآن کریم است. خلاصه ای از محتوای این سوره در تفسیر نمونه به این شرح است: آداب برخورد با پیامبر(ص)، اصول مهم اخلاق اجتماعى، مبارزه با اختلافات و درگيری میان مسلمانان، تقوا معيار ارزش انسان در پيشگاه خدا، اعتقاد قلبى و عملی، هدیه اسلام و ايمان به مومنان و علم خداوند. جواد نوربخش ملقب به نورعلیشاه ثانی و رهبر طریقه نعمت اللهی، تفسیر منظوم سوره حجرات را در جوانی فراهم آورد که اولین بار در سال 1330 به چاپ رسید. کتاب پیش رو که با مقدمه، حواشی و تعلیقات مراد اورنگ بر این نفسیر فراهم آمده است، در سال 1356 توسط انتشارات خانقاه نعمت اللهی در دسترس علاقمندان قرار گرفت.

سیّد امام ضیاء الدّین ابوالرّضا فضل‌الله حسنی راوندی فرزند علی بن عبید‌الله، از فقها و محدّثین بزرگ شیعه در قرن ششم است که در کاشان سکونت داشت و به تدریس، تألیف و ارشاد خلق می‌پرداخت. ابو عبدالله محمّد شافعی معروف به عماد الدّین اصفهانی و عماد کاتب … در کتاب مشهورش خریدة القصر و جریدة العصر … ضمن توصیف بسیار و ستایش زیادی که از سیّد عالیقدر نموده و نسب و ادب و شرافت گذشتگان او را ستوده و از علم و فضل و مقبولیت وی در نزد عموم سخن گفته و قسمتی از اشعار نغزش را آورده است می‌نویسد: «وی دانشمندی با مهابت و جلال بود. بالبداهه شعر می‌سرود، سخنش روان، وعظش نافذ, در اصول و فروع شرع توانا، خوش خط و نیکو حظ بود. تصنیفات بسیار در علوم گوناگون دارد. واعظی است که اقبال خلق به وی روزی گردیده و فاضلی است که مال دنیا به سوی او روی آورده است». این کتاب دربرگیرنده دیوان اشعار اوست که به عربی سروده شده است.

شهاب الاخبار یا کلمات قصار پیامبر خاتم (ص) کتابی است که قاضی قضاعی فقیه نامدار شیعی متوفای 454 هـ.ق آن را تألیف کرده است. این کتاب در گفتار پیامبر اکرم و راه و رسم آن سرور نوری است که دل‌های آشنایان حق را جلا دهد و دردهای بندگان خداترس را شفا بخشد. قاضی قضاعی در این کتاب، کلمات حکمت و گهربار حضرت ختمی مرتبت را مانند حلقه‌های زنجیر به هم پیوسته و پشت سر هم گردانیده است و سلسله اسناد آنها را حذف کرده و بر حسب تقارن الفاظ و تناسب معانی تبویب کرده تا برای خواننده، قریب المآخذ و سهل التناول باشد. این کتاب در میان خاص و عام بسیار معروف و مشهور است و گروهی از علمای هر دو فرقه به شرح آن پرداخته‌اند که شرح فارسی حاضر از آن جمله است که به فارسی بسیار روان و شیوا نگاشته شده و چون آغاز و انجام آن ناقص است، معلوم نمی‌شود شارح آن کیست. همین اندازه معلوم می‌شود که وی شیعی اثنی‌عشری بوده و به سال 690 هجری قمری آن را به رشته تحریر درآورده است.