کتابخانه مجازی ادبیات

مراقبات (اعمال السنه)، مجموعه وظایف سالک در ماههای دوازده گانه سال (از مجموعۀ 2 جلدی)، در این جلد از المراقبات مسئولیتها و اعمال مستحبی روز و شب و ماه و سال هر مسلمان از باب دهم یعنی از آغاز شوال شده است. سپس مطالبی در اهمیت زیارت امام حسین (ع)، لزوم توجه به دعا و مناسبتهای مذهبی مخصوصاً عید غدیر و شرح اعمال این روز و نکاتی در خصوص محبت امام علی (ع) و اهل ‏بیت بیان شده است. در خاتمه از اهمیت مراقبه و حقایق اعمال و رابطه باطن و ظاهر عمل سخن رفته است. المراقبات یک دوره خودسازی و تهذیب نفس را براساس ادعیه و اوراد معتبر شیعی در 12 بخش و یک مقدمه و خاتمه ارائه می‏کند.

المراقبات يا أعمال السنة تأليف عالم عامل فقيه اصولى عارف اخلاقى حاج ميرزا جواد آقا فرزند ميرزا شفيع ملكى تبريزى است. موضوع اصلى كتاب اصلاح باطن و ظاهر سالك است، كه مهم‌ترين راه اين اصلاح مراقبت نمودن از روزهایى است كه در اصلاح اخلاقى و لسان شرع مخصوص و منصوص است، و بجا آوردن اعمالى است، كه از نظر شرع و اخلاق سالك را به فضايل اخلاقى و كمالات انسانى نائل مى‌گرداند و او را به اخلاق الهى متخلق مى‌گرداند كه «تخلّقوا بأخلاق اللّه و تحلّوا بصفات اللّه». مؤلف بزرگوار در اين زمينه در كتاب مراقبات مى‌نگارد: «و بطور يقين بدان كه تو بر اصلاح ظاهر قادر نيستى مگر از طريق اصلاح باطن زيرا اعمال سالك از قلب جارى و صادر مى‌شود و قلب صالح جز عمل صالح ره‌آوردى ندارد و قلب فاسد جز فساد تراوشى ندارد. پس عمده و مهم‌ترين كار اصلاح قلب و دل است كه آن از خواطر و ملكات گذشته متأثر مى‌شود و خواطر از آنچه كه حواسّ حسّ مى‌كنند نشأت مى‌گيرد، پس كسى كه قدرت حفظ و كنترل و اصلاح انديشه و خصلت و دل را ندارد، علاجى جز توسل به باب لطف و كرم خداى لطيف و كريم ندارد»

روسيه در قرن بيستم آبستن حوادث، تشنجات و درگيري‌هاي داخلي و خارجي بسياري بود و نويسندگان در اين قرن نيز به پيروي از پيشينياني چون لف تالستوي كه خالق آثاري چند درباره جنگ بودند، به ادبيات جنگ روي آوردند و آثار ارزنده‌اي از خود بر جاي گذاشتند. از ميان اين نويسندگان مي‌توان به ميخاييل شولخف مؤلف رمان دن آرام و داستان سرنوشت انسان اشاره كرد. پرداختن به «سرنوشت انسان» از موضوعات اصلي ادبيات در همه دوران تاريخ بوده است. شولخف نيز با انتخاب اين مضمون براي عنوان اثر خود، به تحليل آن مي‌پردازد. نويسنده در اين داستان، به توصيف سرنوشت قهرمانان و كشور پرداخته است، وي نشان مي‌دهد كه آندره ساكالوف قهرمان اصلي اثر، سمبل مقاومت، از خودگذشتگي و انسانيت است و با تحمل تلخي‌هاي بسيار تا پايان، به كمك نيروي عشق و محبت، انسان باقي ماند، در حالي كه شرايط روسيه به گونه‌اي بود كه او مي‌توانست به يك حيوان بدل شود.

آخرين رمان لف نيكلايويچ تالستوي "رستاخيز" يك اثر فلسفي، عقيدتي و اجتماعي است كه نويسنده مدت ده سال روي آن كار كرده است. رمان "رستاخيز" اثري انتقادي شديد درباره شرح حال قهرمان اصلي دميتري ايوانويچ نخلودف است كه با توصيف شخصيت او نويسنده مسايل عقيدتي و اجتماعي سالهاي 80-90 قرن 19 روسيه را براي خواننده به تصوير مي‌كشد. مقاله ابتدا به تاريخچه شكل‌گيري رمان كه موضوع آن برگرفته از يك جريان واقعي دادگاهي است و همچنين به علت انتخاب نام رستاخيز براي اثر كه با وصف طبيعت آغاز شده است مي‌پردازد. در ادامه ضمن مقايسه شخصيت قهرمان اصلي اثر با قهرمانهاي رمان‌هاي "جنگ و صلح"، "آناكارنينا"، "حاجي مراد" و "خوشبختي خانوادگي" به چگونگي تكامل روحي نخلودف كه هدف غائي خود را رسيدن به كمالات انساني و مبناي سعادت را زيستن براي و ديگري و عشق به همنوع قرار داده بود پرداخته مي‌شود.