رینولد آلن نیکلسون، از نامدارترین خاورشناسان قرن، در اوتِ سال 1868 میلادى در شهر کِیْلِى (Keighley)، در ناحیه یورکشایر انگلستان به دنیا آمد. در دوره کودکی از کتابخانۀ پدربزرگش بهره فراوان برد و پس از طى تحصیلات مقدماتى در سال 1887 به دانشکده ترینتى، در دانشگاه کمبریج راه یافت. در این دانشگاه به فراگرفتن زبانهاى کهن، یونانى و لاتین، مشغول شد و بر اثر استعداد فراوان و پشتکارِ مثال زدنیاش به دریافت جوایزى چند نائل آمد. در کمبریج به آموختن زبان عربى همت گماشت، براى تکمیل معلومات عربى خود به لیدن و استراسبورگ سفر کرد و در آن دیار از دروس دخویه (Digoeje) و نولدکه (Noldeke)، دو تن از بزرگترین خاورشناسان عصر بهره گرفت. در سال 1891، بر اثر آشنایی با ایرانشناس شهیر، ادوارد براون به فراگرفتن زبان فارسى روى آورد. مصاحبت با ادوارد براون دریچههای معرفت و آشنایی با بزرگان شرق، به ویژه مولانا را به روی او گشود. در سال ۱۹۰۱، در سی و سه سالگی، جانشین ادوارد براون در دانشگاه کمبریج شد، کرسی زبان فارسی را در اختیار گرفت و عضو رسمی آکادمی زبان فارسی شد. در سال 1933 در سن شصت و پنج سالگى دوران بازنشستگى را آغاز کرد و عنوان «استاد افتخارى دانشگاه» بدو داده شد. در سال 1940 به شهر چستر، در شمال غربى انگلستان، سفر کرد و چند سالى را در آنجا گذرانید و در اوت 1945 از دنیا رفت. کتاب حاضر یکی از معروفترین تحقیقات رینولد نیکلسون در زمینه تصوف اسلامی است.
تذکرةالاولیاء کتابی عرفانی است به نثر ساده و در قسمتهایی مسجع، که در شرح احوال بزرگان اولیاء و مشایخ صوفیه توسط فریدالدین عطار نیشابوری به فارسی نوشته شدهاست. تذکرةالاولیاء کتابی درباره زندگی، حالات، اندیشهها و سخنان عارفان و مشایخِ تصوف است، و به ذکر مکارم اخلاق، مواعظ و سخنان حکمتآمیز صوفیان بزرگ می پردازد.این کتاب مشتمل است بر مقدمه و ۷۲ باب که هر باب به زندگی یک صوفی پرداخته است و در ابتدای هر باب سخنانی مسجع در تمجید و ثنای صوفی بیان شده و سپس سخنان و داستان ها درباره صوفی آورده شده است.نخستین باب به حالات و سخنان جعفر صادق اختصاص یافتهاست، و باب هفتاد و دوم به حسین بن منصور حلاج .
کتاب جامع الدرر فی زحمات فخر البشر محمدبن عبدالله (ص) مشتمل است بر اسرار عقاید حقه و رموز محبت و مبادی اخلاق و مطالب سودمند برای اهل خطابه و نیز مشتمل است بر فضائل و مناقب امیرالمومنین علی (ع).
این کتاب ترجمه چهار مقاله در باب تصوف اسلامی است و به قلم یکی از بزرگترین متخصصان این رشته در سراسر جهان. مترجم آن از روی ترجمه عربی دکتر ابوالعلاء عفیفی، تصوف شناس بزرگ عرب که شاگرد و همکار نیکلسون بوده است، به فارسی ترجمه کرده است. عناوین مقالات عبارتند از: نگرش تاریخی از بنیاد و سیر تصوف زهد در اسلام متصوفان اسلامی هدف تصوف اسلامی
این کتاب، قدیمیترین کتابی است که اطلاعات جامع و منحصر به فردی را درباره فارس به زبان فارسی و با انشایی سلیس و روان و در شیوهای موجز و دل نشین به اهل فضل و ادب عرضه داشته است و از زمان تالیف، به عنوان منبعی معتبر در شناخت فارس، مورد قبول و استفاده پژوهشگران و صاحبنظران قرار گرفته است. نویسنده فارسنامه در مقدمه کتاب، هدف از نگارش آن را توصیف وضعیت تاریخی و جغرافیایی فارس در جهت آگاه کردن سلطان سلجوقی از موقعیت این ایالت عنوان میکند. کتاب با مقدمه مصحح و مقدمه لیسترانج و نیکلسون آغاز شده است. فصلبندی کتاب، بدینگونه است که پس از گفتگویی کوتاه از مسائل اداری ولایت، وصف نواحی مختلف و راههای عمده آن را میآورد، آنگاه مطالب مختلفی از قبایل مقیم ولایت و به دنبال آن، سخن از خراج به میان میآورد. این اثر از معدود آثاری است که مطالب حشو و زائد ندارد و مشحون از اطلاعات جالب و بدیع اجتماعی، اقتصادی و تاریخی است؛ ولی بیشتر مبتنی بر مباحث جغرافیایی و فرهنگی است تا تاریخی.