سید جمال الدین اسدآبادی (۱۲۱۷- ۱۲۷۵ ش) اندیشمند سیاسی و مبلغ اندیشه اتحاد اسلام و از اولین نظریه پردازان بنیاد گرایی اسلامی است. سید جمال الدین اولین متفکر مدرن و فعال اجتماعی بود که نسبت به بیماریهای اجتماعی جوامع مسلمان و ضعف های موجود در آن ها هشدار داد. در تاریخ ایران، نام سید جمال الدین اسدآبادی در راه آزادی و آزادگی ثبت شده است. سید جمال الدین به تناوب در افغانستان، هند، مصر، عثمانی و ایران فعالیت داشت. اما شهرت سیاسی او مربوط به اقامت او در پاریس و لندن است، زیرا در آن زمان فرصت یافت فعالیت خود را به عنوان اتحاد اسلامی رونق بخشد و با روزنامه نویسی افکار سیاستمداران را به خود متوجه سازد. اسناد و مدارکی که در کتاب حاضر ارائه شده و به همت اصغر مهدوی و ایرج افشار گردآوری و تنظیم شده است، در سه قسمت گنجانده می شود: مدارک بازمانده از سید جمال الدین، اسناد خانواده امین الضرب و اسناد متفرقه ای که از کتابخانه های مشهد، پاریس و استانبول به دست آمده اند.در این میان اسناد دسته اول اهمیت بیشتری دارند. کتاب حاضر در سال 1342 توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر گردید.
کتاب رهبران مشروطه، دوره یا جلد اوّل از مجموعه رهبران مشروطه و مشتمل بر 24 زندگینامه از کسانی است که از نظر نویسنده، از رهبران و سردمداران انقلاب مشروطه بوده اند. افرادی که زندگینامه آن ها بررسی و تحقیق و تحلیل شده، در ابتدای کتاب فهرست وار چنین آورده شده است: سید جمال الدین افغانی، میرزا ملکم خان، امین الدوله، میرزا نصرالله خان مشیرالدوله، ظهیرالدوله، سید عبدالله بهبهانی، سید محمّد طباطبایی، صمصام السلطنه بختیاری، سردار اسعد، سپهدار تنکابنی، سید جمال الدین واعظ اصفهانی، ملک المتکلّمین، صنیع الدوله، ستّارخان، باقرخان، وثوق الدوله، میرزا حسن خان مشیرالدوله، مستوفی الممالک، یپرم خان ارمنی، شیخ الرئیس قاجار، احتشام السلطنه علامیر، ممتازالدوله، معاضدالسلطنه پیرنیا، قوام السلطنه و مؤتمن الملک. این بیوگرافی ها بیشتر روش تحقیقی و انتقادی دارد و بسیاری از حقایق جالب و ناگفته تاریخ مشروطه در ضمن تنظیم بیوگرافی ها ایراد خواهد شد و پرده های دروغ و تزویر و اشتباه و حب و بغض از چهره تاریخ مشروطه کنار خواهد رفت. سید جمالالدّین اسدآبادی (۱۲۱۷–۱۹ اسفند ۱۲۷۵ خورشیدی) (همچنین مشهور به سید جمالالدین افغانی) اندیشمند سیاسی و مبلغ اندیشه اتحاد اسلام بود. وی همچنین از اولین نظریه پردازان بنیادگرایی اسلامی محسوب میشود. گفته میشود که او در جد سی ام به حسین بن علی، امام سوم شیعیان میرسد. سید جمالالدین اسدآبادی اولین متفکر مدرن و فعال اجتماعی بود که نسبت به بیماریهای اجتماعی جوامع مسلمان و ضعفهای موجود در آن هشدار داد؛ و در مقابل قدرتهای غربی اسلام گرائی را تبلیغ نمود. تأثیر او بر کشورهای اسلامی، مخصوصاً افغانستان، ایران و مصر شایان توجه است.
این کتاب دارای اسناد و مدارک جالبی درباره سید جمالالدین بود و حاوی چندین نامه مهم به قلم خود آن مرحوم و شامل نوشتههایی از دانشمندان معاصر سید و آثاری از محققین معاصر ما میباشد. مطالعه این کتاب به شما امکان خواهد داد که علاوه بر اطلاع از شرح حال و مبارزات بیامان سید جمالالدین، از اسناد و مدارکی درباره سید آگاه شوید و به پارهای از حقایق تاریخ یک قرن اخیر دست یابید. عکسها و دستخطهای سید نشاندهنده اصالت مطالبی است که در متن کتاب آمده و شما باملاحظه آنها، از شک و تردیدهای ناشی از نوشتههای پژوهشگران مغرض معاصر بیرون خواهید آمد
ایرج افشار سال ها پیش عکسی از مجموعه ای خطی با نام "خضراء الدمن فی احیاء الوطن" که بی مولف نیز بود را از سیدمحمود مرعشی در کتابخانه آیت الله نجفی در قم دریافت میکند. از مقدمه کتاب بر می آید که تخلص شعری مولف جذوه بوده است و مولف باید از مردم گرکان بوده باشد و ظاهرا از منشیان و مستوفیان دوره ناصرالدین شاه است. موضوع خضراءالدمن بنابر خطبه آن می باید درباره جغرافیای گرکان و لغات مردم آنجا باشد. مولف به مناسبت آنکه ذوق و سلیقه ای در ظرافت یابی و دعابه نویسی داشت آبادی گرکان را به "ممالک محروسه" تعبیر کرده است. بخش اول کتاب که می باید درباره گرکان باشد به جغرافیای بسیار مجمل عالم اختصاص دارد. بخش دوم اختصاص به واژه های مستعمل در گرکان دارد که به تعبیر مردم آنجا زبانشان "بوربسه" نام داشته است...
کتاب حاضر جلد چهارم از فهرست نسخه های خطی کتابخانه ملک وابسته به آستان قدس است که شامل نسخه های فارسی از کلیات شوقی تا یوسف و زلیخا میشود. این کتاب زیر نظر ایرج افشار و محمدتقی دانش پژوه و در سال 1364 تالیف شده است.