این کتاب در سال 1354 برای درس قرائت زبان و ادبیات فارسی دانشجویان فراهم آمده و شامل سه بخش به این ترتیب است: نمونه‌هایی از نثر پیشینیان، نمونه‌هایی از نثر معاصران و نمونه‌هایی از آثار منظوم سخنوران. در تهیه مطالب این کتاب بدین نکته توجه شده که مطالب با عباراتی ساده و روان و داستان‌هایی کوتاه و گیرا آغاز شود و به تدریج به طرف مضامین فنی و متون سنگین‌تر پیش رود. در بخش نخست از لطایف، حکایات و نوشته‌های دلپذیر نویسندگان قدیم به ویژه سعدی و همچنین پیروان او بیشتر نقل شده است.

منابع مشابه بیشتر ...

65dde8640a433.jpg

امیر روشن ضمیر

غلامحسین یوسفی

موضوع کتاب حاضر در مورد زندگی نامه امیر عنصرالمعالی کیکاووس نویسنده کتاب قابوسنامه تالیف غلامحسین یوسفی که توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.

65d9ec760c6a8.jpg

فهرست نگارش های صدرای شیرازی

محمدتقی دانش پژوه

صدرالدین محمدبن ابراهیم بن یحیی شیرازی که به صدرای شیرازی و ملاصدرا و صدرالمتالهین نامبردار است از فیلسوفان جامع و صاحب نظر روزگار صفوی است و او اگرچه در کتابهای خود به ویژه در اسفار روش جمع و گرد آوردن نوشته های دیگران را پیش گرفته بود ولی خود او هم در مبحث تعقل و خیال و مثل و حرکت و حدوث عالم و نفس و معاد رای و پندار خاصی دارد که از خود او است و کتر در آثار دیگران دیده می شود. آثار مسلم صدرای شیرازی بر روی هم به چهل کتاب و رساله و مقاله و نامه می رسد که جز سه اصل همه به عربی است و اینک آنها را میشناسم. گذشته از آنها نام 18 اثر است که در فهرستها و سرگذشت نامه ها از آنها یاد شده و برخی از انها باید از صدرالدین محمد دشتکی شیرازی و برخی از پسر خود صدرا باشد و برخی هم گویا نام دیگر رساله های خود صدرای شیرازی است و برخی را هم من چون نسخه انها را ندیده ام نتوانسته ام درباره آنها داوری کنم همه اینها پس ازیاد کردن آثار صحیح شیرازی بنام آثار منحول و مشکوک برشمرده میشود.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

63ecc40e30f74.jpg

نمونه هایی از نثر فارسی - بخش نخست (آثار پیشینیان)

علی اکبر فرزام پور

از اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، تقریبا همدوش با نثر ساده و بی تکلفی که دنباله نثر دوره سامانی وغزنوی بود، شیوه‏ای در نثر فارسی بوجود آمد که بتدریج آن را از صورت ساده و روان و مرسل و دور از تکلفات و پیرایه‏ های لفظی و آرایشهای صوری دور ساخت و در طی قرنهای ششم و هفتم تقریبا جای آن را بگرفت. دلایل عمده‏ این تحول را در عوامل ذیل می‏توان خلاصه کرد: گذشتن مدتی بالنسبه مدید از حمله عرب و انقطاع تدریجی رابطه ادبی ایرانیان با گذشته خود. نفوذ و قوت روز افزون دیانت اسلام و علوم متعلق بدان، همچون علم قراءت و تفسیر و فقه و کلام، که خود متضمن رواج و اشاعه زبان و ادب عرب نیز بود و درک و فهم و تعلم و تعلیم این علوم جز با اطلاع بر دقایق آن زبان‏ امکان نداشت، و ایجاد مدارس متعدد علوم دینی در نقاط مختلف ممالک اسلامی از جمله ایران. کثرت مؤلفات بدیع در ادب وبلاغت عرب که مدار آن بیشتر بر توجه به بدایع لفظی و ارزش خاص لفظ در کلام بود، ورغبت فراوان نویسندگان و منشیان و مترسلان در فراگرفتن فن انشا و ترسل بدین آثار. پیمودن نثر فارسی مراحل ابتدایی خود را در شیوه ساده نویسی و رسیدن آن بذروه کمال خود در این طریق، میل و توجه خاص نویسندگان فارسی زبان بر متوقف نماندن این سیر تکاملی، وتحقق بخشیدن بدان بوسیله سرمشق قرار دادن آثار مصنوع و متکلف ادب عرب، و بوجود آوردن آثاری شبیه بدان درنثر فارسی.

نثر/متون کهن
کتاب
585a7a23c407c.PNG

نمونه‌های نظم و نثر فارسی (جلد دوم)

آنچه در این مجموعه گرد آمده است، نمونه‌هایی است زیبا و قطعاتی سودمند و آموزنده، ریخته قلم استادان باتجربه و تراویده طبع سخنوران سخن‌شناس که از میان انبوه نوشته‌ها و شعرهای رنگارنگشان برگزیده شده است. نوشته‌ها بر مسائل اجتماعی و فنی و سرگذشت بزرگان و ناموران و باریکی‌های اندیشه و راه و رسم و عادات و آداب نیکشان و داستان‌های پرنکته و لطیفه و مباحث تاریخی مشتمل است و در همه آنها کلام استوار و عبارات جاافتاده و ترکیبات نیک به‌هم یافته و الفاظ دال بر معنی مقصود و لغات تراش خورده است. زمان نگارش قطعات و سرایش اشعار حدود ده قرن گستردگی دارد و بنابراین خود گویای دریافت تحول‌های تدریجی که از خواص زبان‌های زنده است و دگرگونی‌های لفظی و معنوی و مرگ و توقف یا تولد و سیر الفاظ و مفاهیم آنها تواند بود و این سیر تدریجی و تکمیلی یا تحولی را به‌خوبی نشان تواند بود.

نثر/متون کهن/گزیده‌ نظم و نثر
کتاب