جملات غیرشخصی به جملاتی گفته می‌شود که فعل آنها با فاعل جمله مطابقت ندارد و شناسه فعلی این جمله‌ها از نظر صوری سوم شخص مفرد است. در گیلکی در این گونه جملات به همراه گروه اسمی ابتدای جمله «را» و در صورت وجود ضمیر، آن ضمیر به صورت ضمیر مفعولی ظاهر می‌شود. هدف از این پژوهش تعیین نقش نحوی گروه اسمی ابتدای این گونه جملات در چاچوب نظریه حاکمیت و مرجع‌گزینی است. در بخش نخست این مقاله توصیف مختصری از گویش گیلکی ارائه می‌شود. در بخش اول، به ترتیب، به ضمایر گیلکی، وضعیت فاعل، ساختمان فعل و ترتیب کلمات در این گویش اشاره می‌شود و در بخش دوم مروری بر مطالعات قبلی در زمینه ساخت غیرشخصی در زبان فارسی خواهیم داشت. در بخش سوم ابتدا به توصیف ساخت غیرشخصی در گیلکی معاصر و سپس به بررسی این فریضه که گروه اسمی ابتدای ساخت‌های مورد بحث فاعل زیرساختی است می‌پردازیم. در ادامه نشان می‌دهیم که گروه اسمی ابتدای ساخت‌های مورد بحث مفعول زیرساختی است که برای برآورده کردن اصل فرافکنی گسترده در سطح ساخت ظاهری به جایگاه تهی فاعل می‌رود. سپس نحوه اطلاق حالت به فاعل ساخت‌های غیر‌شخصی و پس از آن عدم تطابق میان فاعل و فعل در ساخت‌های غیرشخصی گیلکی مورد بحث قرار می‌گیرد. سرانجام به بحث فاعل دارای حالت غیرفاعلی و نتیجه‌گیری می‌پردازیم.

منابع مشابه بیشتر ...

65e0740bb8991.jpg

پیشینه تاریخی فرهنگی لاهیجان و بزرگان آن

محمدعلی قربانی

لاهیجان امروزه یکی از شهرستان‌های استان گیلان است، اما بنا بر پیشینۀ تاریخی‌اش، روزگاری بر شهرها و آبادی‌های شرق گیلان و غرب مازندران، نقش مرکزیت داشت و قریب به اتفاق این مناطق بخشی از لاهیجانِ تاریخی محسوب می-شدند. مرکزیت این شهر به¬ویژه از زمان خان‌احمد گیلانی و حضور شاعران و هنرمندان نامی در دربار او، دست¬کم از عصر صفوی، این شهر را زبانزد عام و خاص کرده است. تا جایی که برای پی بردن به بُعد علمی و ادبی آن، لازم است که پروندۀ بزرگانی چون سلًار دیلمی، مهیاردیلمی، یحیی دیلمی، شیخ زاهد لاهیجی، عبدالرزاق فیاض، حزین لاهیجی و... به دقت مطالعه شود. کتاب حاضر، پيرامون پيشينه تاريخي و فرهنگي لاهيجان و معرفي برخي از مهم‌ترين بزرگان آن ديار و مشتمل بر سه بخش عمده است: بخش اول: در بيان تاريخ و جغرافياي عام لاهيجان، که آميزه‌اي است از ديلمان و گيلان. بخش دوم: در بيان تاريخ و جغرافياي خاص لاهيجان، بخش سوم: در تذکره علماء و شخصيت‌هايي که به نحوي با اين منطقه در ارتباط بودند.

6409ee2d82436.jpg

مثلها و اصطلاحات گیل و دیلم

محمود پاینده لنگرودی

این کتب شامل 1300 مثل و اصطلاح زبان گیلکی است که به همت محمود پاینده طی هشت سال کوشش، جمع آوری شده است. علاوه بر آوانوشت اصطلاحات و مثل ها، برگردان فارسی آنها نیز آورده شده و کاربرد و کنایه های مثلها نیز به اختصار آمده. برای گویاتر کردن مثل ها نیز، مصرعها، بیتها، اصطلاحات و تکیه کلام های زبان های دیگر و نزدیک ترین معادل مثل های گیلکی آن آورده شده است. واژه نامه مفصلی نیز در پایان کتاب تهیه شده است. مؤلف در این کتاب از مجموعه مثلها و اصطلاحات کوهنشینان محمد ولی مظفری کجدی نیز بهره برده است. این تحقیق ارزشمند در زبان گیلکی به همت بنیاد فرهنگ ایران در سال 1352 شمسی به زیور طبع آراسته شد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5fb10b46d05de.png

زبان و مسائل دانش

این کتاب شامل مجموعه سخنرانی‌های نوام چامسکی بنیان‌گذار دستور زایشی است که در سال 1986 میلادی در ماناگوا (نیکاراگونه) ایراد کرده است. چامسکی در این اثر به مسائل بنیادی مربوط به شر پرداخته و آن را در ارتباط با دانش زبان مورد بحث و بررسی قرار داده است. هدف از ترجمه این اثر، آشناکردن دانش‌پژوهان و دانشجویان علاقمند به زبان‌شناسی و علوم شناختی با بحث‌های نسبتاً جدید چامسکی در قالب نظریه حاکمیت و مرجع‌گزینی است. اجتناب چامسکی از طرح مسائل پیچیده در این کتاب، در آن را برای خواننده آسان و وی را آماده مطالعه بحث‌های تخصصی‌تر در این زمینه می‌سازد.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های زبان‌شناسی
کتاب
586de311a32e0.PNG

ضرورت تمایز میان فرایند ارتقا و مبتداسازی در زبان فارسی

علی درزی

در این مقاله در بند 1 به معرفی و نقد تحلیل دبیر مقدم می‌پردازیم از آنچه وی آن را مبتدا در جملات بنیادی یا جملات ساده می‌خواند که حاصل حرکت نیست. در بند 2. به بررسی تحلیل ایشان از مبتدا در ساخت‌های حاصل از حرکت خواهیم پرداخت و مبتداسازی در ساخت‌های غیرارتقایی، ساخت‌های ارتقایی و تطابق نداشتن فاعل ارتقا یافته و فعل جمله ارتقایی را بررسی خواهیم کرد. در آن بند، نشان خواهیم داد که تلقی جابه‌جایی در ساخت‌های ارتقایی، به عنوان مبتداسازی، قادر به توصیف رفتار نحوی متفاوت عناصر جابه‌جا شده در ساخت‌های ارتقایی و تعلیل رفتار نحوی متفاوت عناصر جابه‌جاشده در ساخت غیرارتقایی و ارتقایی نیست.

دستور زبان/دستور زبان فارسی
مقاله