کتابخانه مجازی ادبیات

محمد درخشش در مقدمه کتاب خطابه آقای سیدحسن تقی زاده می گوید: در طی سلسله سخنرانی های سال 1337 باشگاه مهرگان به علت آنکه، نهضت مشروطیت ایران قسمت مهمی از تاریخ کشور ما را تشکیل میدهد اینجانب برای روشن شدن نکات تاریک این نهضت تاریخی از دانشمند محترم جناب آقای تقی زاده درخواست نمودم مشاهدات و اطلاعات خودشان را ضمن یک یاد دو سخنرانی در باشگاه مهرگان برای معلمین بیان نمایند و بسیار از ایشان متشکرم که دعوت بنده را قبول فرمودند و در باشگاه مهرگان به ایراد یک سلسله سخنرانیهای مفید و مهم اقدام نمودند.

هاشم اعتماد سرابی نویسنده کتاب، در مورد موضوع کتاب می گوید: این نوشته ها یک قسمت از مقالاتی است که در این چند ساله در روزنامه خراسان چاپ شده است، چیزهایی که پیرامون مسائل مختلف نوشته ام. که البته مثل نماز آن مردک گلستان چیزی نبوده که به کار آید. از سستی و نقص اما چرا باز به شکل کتابی در می آید منکه هنوز از رنج شرم "اسائه ادب" فارغ نیامده ام، واقعه ایست مشکلم... احساسی است و امیدی گنگ و خام و اگر با این همه، کمک کوچکی به درک درست شده باشد خود را ماجور یافته ام.

حافظ ابرو در جوانی به خدمت امیرتیمور گورکان درآمد. تیمور به وی توجه بسیار داشت و همواره او را به مجالس خاص دعوت می‌کرد. حافظ ابرو تیمور را در بسیاری از سفرها و لشکرکشی‌هایش همراهی کرد. این کتاب یکی از آثار اوست که درباره حوادث دوران امیرتیمور گورکان می‌باشد و عبارتند از: پادشاهی تغاتیمور، تاریخ امرای سربداریه و عاقبت ایشان، تاریخ امیرارغون شاه و عاقبت حال او، و تاریخ انتهای احوال ملوک کرت.

حافظ ابرو دارای تألیفات متعددی است که از جمله آنها کتاب «زبدة التواریخ» است. زبدة التواریخ از مهم‌ترین وقایع‌نگاری سده نهم قمری، شامل رویدادهای پس از مرگ تیمور تا نیمه فرمانروایی شاهرخ تیموری است. نویسنده کتاب را در چهار بخش یا ربع تقسیم کرده است. ربع اول شامل کلیاتی درباره تاریخ و سپس آفرینش آدم تا برافتادن ساسانیان؛ ربع دوم ظهور اسلام و خلافت اموی تا برافتادن خلافت عباسی؛ ربع سوم تاریخ ایران از عهد صفویان تا زوال ایلخانان را دربر دارد. ربع چهارم از مرگ ایلخان ابوسعید تا سال 830 قمری است. این بخش خود در دو قسمت تنظیم شده است: قسمت اول رویدادهای پس از سقط ایلخانان تا روی کارآمدن تیموز و سپس ذکر تحولات دوره فرمانروایی تا مرگ او را دربر دارد که برای تألیف آن عمدتا از ظفرنامه شامی استفاده شده است. قسمت دوم رویدادهای پس از سال 807 یعنی دوره جنگ جانشینی میان فرزندان تیمور و سپس فرمانروایی شاهرخ را دربر می‌گیرد. پس از این به دلیل مرگ نویسنده ثبت وقایع ادامه نیافته است.