برگههای تاریخ چه مکتوب و چه نانوشته در افسانهها، از جنگ میان شاهزادگان سرگذشتهای بسیار دارد. داستان چگونگی ساخته شدن شطرنج را فردسی بزرگ استاد خردمند زبان فارسی به گفته خود از نامه باستان به نظم آورده و دو شاهزاده هندی قهرمان آن هستند، اما در افسانهها و تاریخ کهن ایران تا روزگار ما نیز کشمکش بر سر جانشیتی نمونههای بسیار داشته است. یکی از این نمونهها داستان بر تخت برآمدن اردشیر پسر داریوش دوم هخامنشی و خودسری برادرش کوروش معروف به کوروش صغیر است.
این مجموعه شامل تمام شاهنامه است که برای راحتی خوانندگان جوان که به تاریخ و تمدن کشور خود علاقه دارند و می خواهند با شاهنامه آشنا شوند، به نثر ساده برگردانده شده و در سه بخش شامل: 1. بخش اساطیر 2. بخش پهلوانی 3. بخش تاریخی تنظیم شده است. بخش اساطیر از پادشاهی کیومرث شروع شده و تا مرگ فریدون ادامه دارد. بخش پهلوانی از پادشاهی منوچهر و ظهور خاندان سام شروع می شود و تا مرگ رستم و فرزندش فرامرز ادامه دارد و بخش تاریخی که با پادشاهی بهمن فرزند اسفندیار شروع شده تا مرگ یزدگرد و تسلط عربها بر ایران ادامه می یابد.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.