شاه محمود بن ميرزا فاضل چراس (سده 17 میلادی) در این متن وقایع تاریخی آق سو، كاشغر و تركستان شرقی را مورد توجه قرار داده است. این کتاب که به وسیله آلگ فدورويچ آكيموشكين (1929 - ؟ میلادی) تصحیح شده است، به روسی نیز ترجمه شده که بخش دوم کتاب را تشکیل می دهد. تعليقات، حواشی و فهرستها نیز برای تکمیل متن به آن افزوده شده اند. این کتاب در سال 2010 در روسیه به چاپ رسیده است.
ترکستان،این سرزمین که امروزه از آن با عنوان آسیای میانه یا آسیای مرکزی یاد میشود، ناحیهای پهناور بود که از شمال به سیبری، از جنوب به افغانستان و هند و تبت و ایران ، از شرق به مغولستان، و از غرب به دریای خزر محدود بوده است.پس از این که روسها به سال ۱۸۶۰م. شهر ترکستان در شمال تاشکند را به تصرف درآوردند، نام آن را به اشتباه بر همه مناطق تحت تصرف نهادند و از آن هنگام، زمینهای ماوراء النهر بدین نام معروف شد. اما نام ترکستان در نوشتههای مربوط به قرنها پیش از این تاریخ وجود داشته و بخشی گسترده از آسیای میانه به این نام خوانده میشده است. سرزمین ترکستان در طول تاریخ دستخوش فراز و نشیبهای فراوان شده و حکومتهای متعدد بر آن حکم راندهاند. مسلمانان پس از فتح سرزمینهای فارس و خراسان به سال ۹۴ق. به سوی ماوراء النهر روی آوردند و سرزمینهای این مناطق را نیز فتح کردند تا این که به سال ۹۵ق. به فرماندهی قتیبة بن مسلم باهلی به کاشغر، پایتخت ترکستان شرقی، رسیدند....
عظیمترین شاهکار تاریخی که در عصر مغول به رشته تألیف درآمده و بزرگترین آثار ادبیات ایران کتاب «جامع التواریخ» تألیف خواجه رشیدالدین فضلالله است که شامل خصوصیات زندگانی و احوال مغول و عصر تسلط اینان است. این کتاب به امر غازانخان و اولجایتو در تحت سرپرستی وزیر معروف همدانی در سال 710 هـ.ق فراهم آمده و شامل سه مجلد است: جلد اول در تاریخ مغول، جلد دوم در تاریخ عمومی و عالم بنام اولجایتو، جلد سوم در جغرافیا. جلد سوم گویا از بین رفته یا تألیف نشده است.
در کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق که قرنها ادبیات و فرهنگ ایرانی اسلامی نفوذ داشته گنجینه های نفیس و ارزشمندی از کتب خطی وجود دارد که تا کنون از دسترس ایرانیان به دور بوده و حتی به محققین معرفی نشده بوده است. سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی در چهارچوب وظایف و اهداف خود، فهرست نسخه های خطی موجود در آسیای میانه را در دسترس علاقمندان قرار داد. این کتاب، اولین شماره از این سلسله فهرستهاست که معرف 2897 کتاب و 4680 عنوان می باشد. نسخه های خطی فارسی و تاجیکی انستیتوی خاورشناسی روسیه (ملل آسیا) یکی از مخازن غنی جهان به شمار می رود. نسخه های فارسی این انستیتو از آسیای میانه، شهرهای ساحلی رودخانه ولگا، ایران و ترکستان شرقی و قفقاز جمع آوری شده است. قدیمیترین نسخه خطی انستیتوی خاورشناسی، مربوط به سال 537 قمری و جدیدترین آن در سال 1350 قمری استنساخ شده است. این فهرست در سال 1374 به دست گروهی از محققین روسی گردآوری و توسط عارف رمضان به فارسی ترجمه شد و در دسترس علاقمندان قرار گرفت.