در شعر سنتی فارسی، واحد شعر، مصراع و در نهایت بیت است. بنابراین ساختمان شعر سنتی عبارت‌ از واحد‌های کوچک و عموماً پراکنده‌ای است که شاعر با رشته‌هایی از روابط آوایی کلام، از نوع قافیه، ردیف و غیره به آن «شکل» می‌دهد. این شکل‌های مشخص همان قالب‌های متداول شعر مانند مثنوی، دوبیتی، غزل و ... است. در واقع این شکل‌ها، فرمهای ظاهری شعر است چرا که هر واحد شعر ساختمانی مستقل دارد و ذاتاً در روابط آوایی و معنایی خود با بقیه واحدها پیوندی همه‌جانیه برقرار نمی‌کند. در کاربرد قالب‌های شعر، تجریه‌هایی شده و تقریباً همه این قالب‌ها به گونه ای در شعر کودک به کار رفته از این رهگذر شعرهای خوبی هم برای کودکان و نوجوانان سروده شده است. اسدالله شعبانی شاعر کودکان و نوجوانان؛ تاکنون 39 کتاب شعر و قصه منظوم به انتشار رسانده است. آمار نشان می‌دهد که او پرکارترین شاعر سال‌های پیش و پس از انقلاب است. با این همه شعبانی از نظر کیفی نیز در ردیف شاعران مطرح شعر کودک و نوجوان شماره می‌شود.

منابع مشابه بیشتر ...

617d6199146c7.png

نکاتی درباره ادبیات کودکان

گروهی از نویسندگان

این کتاب دربرگیرنده نوشتارهایی درباره جنبه‌های مختلف ادبیات کودکان است و به قلم متخصصان فن و پیشکسوتان به رشته تحریر درآمده است. شاعر و نویسنده و ادیتور و کتابداری که در این جزوه سخن می‌گویند، از احساسات و تجربیات خویش صحبت می‌کنند. مقاله متخصصانی چون پل هازار و ژلالپمن نتیجه سال‌ها مطالعه و تجربه دقیق علمی است. عناوین برخی از نوشتارها بدین ترتیب است: کتاب‌های مصور و فکر صلح، وضع کتاب‌های کودکان چگونه است، کمک تلویزیون به کتابخوانی کودکان، شعر برای کودکان و ... .

60479ab5790bb.png

ادبیات کودک در افغانستان

محمدفاضل شریفی

این کتاب بعد از مقدمه‌ای درباره ادبیات کودک، در شش فصل نگاشته شده است. در فصل نخست از پیشینه موضوع و کم‌رنگ بودن این بخش ادبی در گذشته سخن به میان آمده است. فصل دوم نگرشی فشرده درباره ادبیات کودک است که در آن افزون بر اینکه مسئله ادبیات کودک و ادبیات برای کودک از هم تفکیک شده، پیوند ادبیات کودک با ژانرهای ادبی روشن و روند پیدایی و رشد آن در افغانستان بررسی گردیده است. فصل سوم دربرگیرنده مطالبی درباره ادبیات کودک با فولکلور است. ادبیات منثور کودک در فصل چهارم کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. فصل پنجم اختصاص به بررسی شعر کودک دارد و نویسنده به بررسی این موضوع پرداخته که شعر کودک چیست و شاعر کودک کیست؟ فصل پایانی کتاب نیز درباره سهم مکاتب و مراکز تربیتی در رشد ادبیات کودک است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

58208d0bb90d0.PNG

ما گل‌های خندانیم فرزندان ایرانیم؛ جستاری پیرامون شعر کودک در ایران

اسدالله شعبانی

آنچه که می‌خوانید؛ بخشی از مطلب مفصلی است که به طور کامل به ویژگی‌های شعر کودک و نوجوان پرداخته است. برای آشنایی با ماهیت کلی این مقوله قسمت‌های اصلی انتخاب شده که با هم می‌خوانیم. شعر کودک به لحاظ آن که مفاهیم آموزشی، تربیتی، رفتاری و ... را از صافی خود می‌گذراند، از ویژگی‌هایی برخوردار است که در شعر بزرگ‌سالان مطرح نیست. به طور کلی در تعریف شعر کودک می‌توان گفت: «شعر کودک در درجه اول شعر است به اعتبار ابزار شعر یعنی کلام و عناصر تشکیل دهنده آن، سپس متناسب با سطح نیازها و انکانات کودکان».

پژوهش‌ها/پژوهش در ادبیات کودک
مقاله