آقاسیدعلی علوی یزدی، فرزند مرتضی و پدر سیدضیاءالدین طباطبایی یزدی، روزنامهنگار و سیاستمدار معروف معاصر است که در دوره حیات سیاسی و مذهبی دو تن از پادشاهان قاجار، یعنی مظفرالدین شاه و محمدعلی شاه، و نیز در کشاکش بین مشروطه خواهان و مخالفان مشروطیت نقش قابل توجه داشته است. با وجود این، نظر پژوهشگران تاریخ قاجار کمتر به او جلب شده است، تا آنجا که حتی یک شرح حال مختصر که حاوی آگاهیهای موجود درباره وی باشد، به دست داده نشده و نقش او در آن کشاکش تحلیل نگردیده است. نگارنده در این مقاله کوشش کرده است به این مهم بپردازد.
در این کتاب مجموعه اسناد مربوط به زرتشتیان معاصر ایران، از اواسط حکومت ناصرالدین شاه قاجار تا اواسط دوران پهلوی دوم ( 1258 1338ش) که در آرشیو "سازمان اسناد ملی ایران "نگهداری میشود به چاپ رسیده است .اسناد این مجموعه در 10فصل جداگانه طبقهبندی شده که عبارتاند از1 : مانکجی صاحب، 2 ارباب جمشید، جمشیدیان، 3 ارباب کیخسرو شاهرخ، 4 مدارس، بنگاههای فرهنگی و موقوفات، 5 انجمنها، 6 مهاجرت، آمار و مسافرت، 7 تغییر مذهب، 8 وقایع و حوادث، 9 تجار، تجارتخانهها و مسائل مالیاتی، 10 اسناد متفرقه .در ابتدای هر فصل از کتاب نوشتهای کوتاه درباره موضوع اصلی اسناد آن فصل فراهم آمده، همچنین نگارنده توضیحاتی برای استفاده بیشتر به صورت پانوشت تهیه و تحریر نموده است .در ابتدای کتاب نیز فهرست موضوعی اسناد درج گردیده است .در این کتاب در مجموع متن حروف چینی شده 489سند به چاپ رسیده است .در بخش پایانی کتاب نیز تصویر تعدادی از اسناد، عکسهایی از زرتشتیان معروف و فهرست اعلام آمده است.
این کتاب، شرح اجمالی زندگانی بیش از 900 بانوی برجسته و نامداری است که از عصر مادها تا دوره مشروطیت، در قلمرو جغرافیای فرهنگی ایران، منشاء آثار علمی، دینی، فرهنگی، هنری، سیاسی و اجتماعی بودهاند و در سرزمین اصلی ایران میزیستهاند، و بسیاری نیز غیر ایرانی بوده و در خارج از مرزهای سیاسی ایران زندگی می کردهاند، اما آثاری به زبان فارسی پدید آوردهاند. برخی هم مولد و موطنشان نامعلوم است، اما پدر یا تبار ایرانی داشتهاند، و تعداد انگشتشماری نیز زنان غیر ایرانی هستند که در ایران مدفوناند و نزد مردم ایران از قداست و احترام ویژهای برخوردارند. نویسنده کوشیده است تا شرح حال مختصر ولی موثق و نسبتا جامعی از بانوان نام آور فرهنگ ایرانی در این کتاب به دست دهد؛ بدین منظور، در نگارش آنها از صدها کتاب فارسی و غیر فارسی استفاده کرده است. در مواردی هم که شرححالهای موثق و معتبری در برخی کتابهای دانشنامهای یا غیر دانشنامهای یافت شده، نگارنده ترجیح داده از تألیف مجدد خودداری نماید و از همانها عیناً یا با ویرایش و تلخیص و با ذکر مأخذ، استفاده کرده است.