این مقاله چند سال پیش نوشته شده و پاسخی بوده است به ادعایی که به دلایلی تاکنون به چاپ نرسیده است. به نظرم چون آن ادعا میتواند برای جوانان کشور برادر، افغانستان، گمراهکننده باشد و شاید هم بیان یک شیوه تفکر در میان برخی روشنفکران کابلی باشد، چاپ آن را ضروری دانستم، اما لازم بود به مقتضای زمان ـ که در آن وقت دولت دستنشانده مسکو بر مسند حکومت قرار داشت ـ کمی دستکاری شود. همین کار را کرده و اکنون آن را به خوانندگان آشنا تقدیم میدارم.
نویسنده این کتاب از خردی ایرانی بار آمده و از همان بچگی که به دبستان و دبیرستان میرفته همیشه شور و عشق میهن در سر و دل داشته و هر پایه ای که بالاتر می آمده گاهی هم در میهن پرستی فراتر می نهاده دانش کشاورزی را نیز بدین منظور فراگرفته است. از ایران و برای ایرانی است. پیوسته می کوشد که راهی برای آزادی و بزرگی ایران بیابد و کاری کند که نام از دست رفته ایران دوباره باز آید. بررسی هایی در این زمینه نموده و به حقیقت بزرگی ایران و نیاکان خود پی برده و سر آنرا دریافته است. به عقیده خود راه چاره را یافته و امروز از روی ایمان می گوید: ایران آزاد و بزرگ می شود.
این مجموعه شامل تمام شاهنامه است که برای راحتی خوانندگان جوان که به تاریخ و تمدن کشور خود علاقه دارند و می خواهند با شاهنامه آشنا شوند، به نثر ساده برگردانده شده و در سه بخش شامل: 1. بخش اساطیر 2. بخش پهلوانی 3. بخش تاریخی تنظیم شده است. بخش اساطیر از پادشاهی کیومرث شروع شده و تا مرگ فریدون ادامه دارد. بخش پهلوانی از پادشاهی منوچهر و ظهور خاندان سام شروع می شود و تا مرگ رستم و فرزندش فرامرز ادامه دارد و بخش تاریخی که با پادشاهی بهمن فرزند اسفندیار شروع شده تا مرگ یزدگرد و تسلط عربها بر ایران ادامه می یابد.
این کتاب مشتمل بر مقالاتی درباره شاهنامه فردوسی است.نویسنده کتاب را در 14 بخش زیر تدوین نموده است: «بیژن نامه»،«درفشهای پهلوانان در شاهنامه و مفهوم آنها»، «چند رسم کهن در شاهنامه فردوسی»، «نسخه بدل و ابیات الحاقی درشاهنامه»، «واژه دستکش در شعر حافظ و شاهنامه»، «چند نکته لغوی از شاهنامه»، «نقدی بر کتاب فرهنگ اساطیری - حماسی ایران»، «نقدی بر کتاب نخستین انسان و نخستین شهریار»، «نقدکتاب واژه نامه نامک»، «تو را با نبرد دلیران چه کار؟»، «ایران شاهنامه را دریابیم»، «نقدی بر مقاله معرفی قطعات الحاقی شاهنامه»، «روش نوینی در نقد!»، «روش تازه در دفاع و تحریف». از آنجا که ایرج وامقی قبل از نشر کتابش بدرود حیات گفته است در باب خصایص او و معرفی چندین اثر وی در مقدمه ای باعنوان «همراه با ایرج وامقی به اوج قله های عشق و آگاهی از تاریخ وفرهنگ ایران زمین» به شخصیت این نویسنده ایرانی پرداخته شده است.
میرزا علیاصغرخان امینالسلطان از وزرای مشهور عهد قاجاریه را که در زمان حیات پدرش، ملقب به «صاحب جمع» بود و سپس لقب «امینالملک» گرفت و پس از فوت پدر، مشاغل و مناصب او را عهدهدار و ملقب به «امینالسلطان» شد، باید رکن مهم رژیم استبداد ایران در دوره قاجار دانست. امینالسلطان در مدت وزارت خود در دوره ناصری افزون بر امتیاز انحصار دخانیات ایران، امتیازات متعددی به بیگانگان داد از جمله: قرارداد لاتاری، امتیاز کشتیرانی در رود کارون، تأسیس بانک شاهی و استخراج معادن را به انگلیس داد. او که در دوره مظفرالدین شاه نیز منصب وزارت را در دست داشت، بعد از پیروزی مشروطیت برای یک دوره تقریبا پنج ماه نخست وزیر محمدعلی شاه بود اما قبل از این زمان، بعد از برکناری از صدارت مظفرالدین شاه به چین، ژاپن و آمریکا رفت و در برگشت به مصر، مدیترانه و مکه رفته در مناسک حج شرکت کرد پس از آن از طریق سوریه، لبنان، تونس و مراکش به فرانسه رفت و سپس در سوئیس مقیم شد. اقامت وی در خارج کشور نزدیک به چهار سال به طول کشید و بعد از مشروطیت شاه او را به ایران فرا خواند و نخست وزیر خود کرد. میرزا علیاصغر خان اتابک با همان نیات و افکار دوره پیشین صدارت خود به ایران بازگشت و بار دیگر بر مسند صدرات نشست و تصور میکرد که به آسانی بر آزادیخواهان دست خواهد یافت ولی همین که با جریانهای روزمره انجمنها و مجلس شورای ملی، جراید و مطبوعات و شور هیجان افکار عمومی مواجه شد، طریق خدعه و نیرنگ را برگزید و خود را مشروطهخواه جلوه داد و درصدد جلب محبت ملیون بهویژه ملکالمتکلمین و مدیران جراید آزادیخواه برآمد و چون تلاش او به جایی نرسید، علنا راه مخالفت و دشمنی با رژیم جدید را پیش گرفت.... کشتن اتابک یک شاهکاری بهشمار است، این شاهکار دلهای درباریان را پر از بیم و ترس گردانید و جایگاه آزادیخواهان را در دیده بیگانگان والاتر ساخت، و پس از همه اینها کارها را به راه دیگری انداخته یک دور نوینی برای تاریخ جنبش مشروطه باز کرد. عباس آقا جانبازی بسیار مردانهای نمود.