سرانجام در بیست و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چشم دوستداران شاهنامه به فرهنگ شاهنامه، به کوشش دکتر علی رواقی، روشن شد. این کتاب به همت فرهنگستان هنر در 2222 صفحه + دویست و هفت صفحه مقدمه و در دو جلد منتشر شده است. مقدمه شامل یادداشت‌هایی با عنوان‌هاست: «نگاهی به فرهنگ‌های شاهنامه»، «چرا فرهنگ شاهنامه را بر پایه چاپ مسکو فراهم کردیم؟»، «شاهنامه فردوسی، دست‌نویس فلورانی» و «برخی از واژه‌های دشوارخوان شاهنامه». این کتاب، با همه کوشش‌های مؤلف، کاستی‌های فراوانی دارد که مقاله حاضر چکیده‌وار، با محور قرار دادن دو داستان «رستم و سهراب» و «زال و رودابه» و نیز بررسی «داستان فرود» به آن می‌پردازد.

منابع مشابه بیشتر ...

63b17933285db.png

فرهنگ جامع نام‌های شاهنامه

محمدرضا عادل

این کتاب فرهنگی است مشتمل بر کلیه نام‌های خاص مردم، جانوران، کوه‌ها، رودها و ... موجود در شاهنامه فردوسی. هدف مؤلف در تهیه این کتاب آن بوده است که شاهنامه‌خوانان و پژوهشگران با کمترین اتلاف وقت، شرحی کامل درباره نام مدنظر به دست آورند. نگارنده برای انتخاب مدخل‌های اصلی، پایه کار را بر شاهنامه چاپ آکادمی علوم اتحاد شوروی نهاده و با آنکه گاهی گونه دیگری را صحیح‌تر می‌دانست، با این وجود نام آورده‌شده در متن این کتاب را مدخل اصلی و گونه‌های دیگر را ارجاعی قرار داده است. در پایان هر شرح نیز شماره‌های ابیاتی که نام مدنظر در آنها نقشی دارد، داده شده است.

633af2510449a.png

لغت شاهنامه

عبدالقادر بغدادی

از زمان قدیم درباره شاهنامه فردوسی کتاب‌های مختلفی از جمله فرهنگ لغات شاهنامه نوشته شده است؛ یکی از این کتاب‌های معروف، «فرهنگ لغات شاهنامه» عبدالقادر بغدادی است که تا روزگار کنونی حفظ شده است. وی این کتاب را در اواسط قرن یازدهم هجری قمری به زبان ترکی استانبولی به رشته تحریر درآورده است. این فرهنگ را یکی از جامع‌ترین فرهنگ لغات شاهنامه موجود در جهان دانسته‌اند. مجموع مدخل‌های این اثر بالغ بر 1598 فقره است که با احتساب واژه‌هایی که به مناسبت‌های مختلف ذیل برخی از مدخل‌ها وجود دارد، می‌توان تعداد واژه‌ها را بسیار بیشتر از این مقدار دانست. نویسنده بعد از انتخاب واژه فارسی، معادل ترکی‌اش را آورده و سپس مثال‌های لازم را ذکر کرده است.