دایره فرهنگنویسی در سالهای اخیر رونق و گسترش بسیار یافته، به ویژه از حدود 17 سال پیش چندین سازمان و موسسه معتبر در پی تدوین دانشامههای مفید که گه گاه موضوع مشترکی دارند گام برداشتهاند و با روشی اصولی در پی انجام مقصود هستند. از سوی دیگر امروزه محققان و پژوهشگرانی به میدان آمدهاند که با توجه به نیازهای موجود مبادرت به تألیف پارهای کتب مرجع به شیوهای نو و نثری تازه مینمایند، یعنی گاه یک تنه مقصود را به انجام میرسانند. انصاف باید داد که این تلاشها هر چند که به نتیجه مطلوب و درجه اول نینجامیدهاند لیکن در حد خود کارساز هستند و نیازها را برطرف مینمایند. از این رو این کوششهای فردی را نیز باید پاس داشت و حاصل آنها را که گاه منتج به گرایش تعداد بیشتری از افراد به کتابخوانی است باید مغتنم دانست.
مقالات این شماره بدین ترتیب است: شرح احوال، آثار و آراء خواجه عبدالخالق غجدوانی/ کامل جان رحیماف؛ خوانش، مقایسه و تحلیل متن هفت قباله نکاح از ورامین (بخش اول)/ سلیم سلیمی مؤید؛ منابع یونانی درباره ایران هخامنشی/ ماریا بروسیوس؛ معرفی نسخه خطی تذکر میرالهی/ عبدالحق؛ پژوهش در احوال صهبا، کتیبههای آرامگاه و سنگ مزارش/ زهرا حبیبی؛ آموزش دستور زبان آرامی کتاب مقدس (بخش 5)؛ و معرفی کتاب.
کتاب «تفسیر اوستا و ترجمه گاتاها» اثر خاورشناسی فرانسوی است که در این اثر، اطلاعاتی راجع به مسائل اجتماعی و فکری ایران باستان به ویژه آیین زردشت در زمان اشکانیان و ساسانیان، همچنین تحقیقاتی در باب اوستا به دست میدهد. این کتاب به عنوان دیباچهای بر آن کتاب در ترجمه اصلی منتشر شده و همچنین جداگانه به منظور معرفی آن کتاب انتشار یافته است.
کتاب نامه های امیر کبیر مشتمل است بر نمونه جمع آوری شده در اسناد متعلق به امير در سازمان اسناد ملي ايران، وزارت امور خارجه، كتابخانه مجلس و كتابخانه مركزي دانشگاه تهران. اين نامهها و اسناد بر چند بخش تقسيم شده است: نامههاي امير به ناصرالدين شاه، نامههاي شاه به امير، نامههاي امير به دولتمردان و كارگزاران ايراني و يا سفيران دول بيگانه، و اسناد و نوشتههاي ديگران درباره او. افزون بر اين، آل داود داستانهاي رايج ميان مردم درباره امير را، اعم از آنكه اصلي تاريخي داشته يا نداشته، گرد آورده و نيز گزارش وزيرمختار ايران در فرانسه به امپراطور فرانسه درباره اوضاع ايران در عصر ناصري را به عنوان ضميمه به كتاب افزوده كه خود حاوي نكات مهمي درباره اصطلاحات عصر امير و آشنايي ايرانيان با فكر و تمدن غرب است. مؤلف، در آغاز كتاب، شرح مختصري درباره امير و فعاليتها و مأموريتهاي سياسي او، از پايان دوره سلطنت فتحعليشاه به اين سو...
اسماعیل هنر فرزند ارشد یغمای جندقی (1225 ـ 1288 هـ.ق ) در عنفوان جوانی، پدرش او را به کاشان فراخواند و به تحصیل واداشت. او بعد از آن به اصفهان و کربلا رفت و در درسهای مختلف شرکت کرد و از اساتید بنام بهرهها جست. او بعد از تکمیل تحصیلات عازم موطن خود قریه «خور» گردید. شعر وی در استحکام و استوار الفاظ شاید بر اثار یغما پدرش هم ترجیح داشته باشد؛ ولی در لطف و شیرینی به پایه او نمیرسد و لهجه و آهنگ او را نیز فاقد است. مروری بر نسخه خطی دیوان وی نشانگر این است که شاعر تسلط کامل بر فرهنگ اسلامی و عربی و دقایق آنها داشته و بر علومی همچون فقه، اصول، حدیث، تفسیر قران تسلط و از علومی همچون طب سنتی آگاهی داشته است. تنها نسخه خود از اشعار او در حقیقت مجموعهای است از اشعار و آثار هنر که در ضمن متن و حواشی آن، آیات گوناگونی از قرآن کریم، احادیث و اخبار مختلف، نسخههای طبی و نیز خطبة البیان و خطبة المتقین از نهجالبلاغه آمده است. نیز قصائد و قطعاتی از اساتید شعرای عربزبان در مواضع مختلف این نسخه درج شده است. اشعار هنر در این نسخه در حدود 5230 بیت است که شامل قصائد، غزلیات، مراثی و نوحهها، قطعات، رباعیات، هجویات و ترکیبات میشود.