کتابخانه مجازی ادبیات

در مجموعه حاضر، شرح مختصر زندگانی و آثار 667تن از مشاهیر ایران که در فاصله سال‌های 1358تا 1376بدرود حیات گفته‌اند ذیل شش فصل گرد آمده است . به استثنای فصل اول که شامل زندگی‌نامه حضرت امام‌خمینی(ره) است، هر یک از فصل‌های بعدی به گروهی از مشاهیر اختصاص یافته است .عناوین این گروه‌ها عبارت‌اند از :((گروه دین))، ((گروه ادبیات))، ((گروه علوم نظری))، ((گروه علوم عملی)) و ((گروه هنر)) .زندگی‌نامه‌های هر فصل به ترتیب الفبای نام مشاهیر مرتب شده‌اند .هر زندگی‌نامه با نام، موضوع و زمینه اشتهار، سال و محل تولد، تاریخ و محل درگذشت یا شهادت شخصیت مورد نظر آغاز می‌شود، با شرح کوتاهی از زندگانی و آثار او ادامه می‌یابد، سپس با ذکر ماخذ یا منابع خاتمه می‌پذیرد .این کتاب از یازده نمایه نیز برخوردار است1 : مدخل‌های اصلی، 2 اسامی اشهر و القاب، 3 اسامی مستعار، 4 اشخاص، 5 شهرها و کشورها، 6 عنوان کتاب‌ها، 7 نمایش‌ها، 8 مجله‌ها و روزنامه‌ها، 9 تخلص شعرا، 10 فیلم‌ها، 11 مجموعه‌های تلویزیونی .همچنین در بخش((استدراکات))، زندگی‌نامه مختصر 231شخصیت دیگر آمده است .فهرست منابع و ماخذ، و تصاویری از درگذشتگان نامبرده در صفحات پایانی کتاب به چاپ رسیده است .

کتاب حاضر شامل دو بخش است: بخش اول: فهرستی موضوعی است که می تواند محققان و پژوهشگران را در استفاده بهتر از آثار عرفانی و فلسفی امام خمینی یاری رساند. روشن است که این فهرست از موضوعاتی که بیرون از مسائل ذوقی عقلی و عرفانی واقع می شوند - و فی المثل از موضوعات سیاسی- فارغ است و بنابراین نمیتواند همچون مدخل کاملی برای غور و فحص در اقیانوس بیکران تفکرات امام خمینی تلقی می شود..... بخش دوم: "شرح اصطلاحات عرفانی" است که از میان آثار مکتوب امام خمینی استخراج، تنظیم و تنقیح گشته و در واقع به مثابه شرحی است که خود ایشان بر اصطلاحات عرفانی آثار خویش نگاشته باشند.

انعکاس داستان زندگی پیامبران یکی از بن‌مایه‌های اصلی نزد شاعران است . با بازخوانی زندگی حضرت یوسف در قرآن و استخراج و مطالعه تلمیحاتی که در دیوان صائب از این داستان انعکاس یافته است در می‌یابیم که بازتاب زندگی یوسف درآینه صور خیال صائب به قدری متنوع ومواج است که می‌توان به استناد نمونه‌های شعری مدعی شد، صائب در بیان تمام زوایای زندگی یوسف چیزی را فرو گذار نکرده است. از جمله رؤیای آغاز داستان، به چاه افکندن توسط برادران، حسادت برادران، فروش یوسف به قافله و به پادشاه مصر بنا به درخواست زلیخا، اظهار علاقه زلیخا نسبت به یوسف، تهمت ناروا زدن به یوسف، به زندان افکندن او، توانایی تعبیر خواب، عزیز مصر شدن، فراق پدر بر جدایی فرزند، حسن و جمال یوسف، به حکومت رسیدن یوسف، دیدار با پدر، و سرانجام به حقیقت پیوستن رؤیای آغازین داستان.

در افغانستان پس از نظام جمهوری 1357-1352) ش( رژیم کمونیستی روی کار آمد. این نظام بر همه روابط سیاسی و اجتماعی از جمله فرهنگ و ادب تاثیر گذاشت. یکی از تاثیرات منفی این رژیم، رویارویی با مقدسات دینی بود. از دیگر تاثیرات این رژیم، استفاده افراطی از «رنگ سرخ» در جهت تبیین اهداف کمونیستی و ورود واژه «سرخ» در متون ادبی بویژه شعر و داستان بود. ورود آثار نویسندگان روسی مثل پوشکین، داستایوفسکی و ... نیز از دیگر پیامدهای عملکرد فرهنگی این رژیم به حساب می‌آید. از تاثیرات دیگر این دوره، رشد کمی و کیفی آثار فرهنگی در گستره مطبوعات کشور است. این پدیده نسبتا مثبت فرهنگی در اواخر عمر رژیم کمونیستی بخصوص در دهه 60 تا 70 اتفاق افتاده است. از سوی دیگر در خارج از کشور نیز تحولاتی به وجود آمد که از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ به بیان دیگر می‌توان گفت نتیجه عملکردهای منفی و مثبت رژیم کمونیستی در افغانستان، آغاز تحول فرهنگی و ادبی جدیدی در خارج از کشور به شمار می‌رود که از آن با عنوان «ادبیات مقاومت و مهاجرت» یاد می‌شود.