در شماره اخیر مجله گوهران مقالهای چاپ شده از آقای محمد قراگوزلو به نام «تابوی فردوسی در محاق نقد» که لابد اگر 60 سال پیش در روزنامه پراودا یا مردم چاپ میشد، علاقمندانی داشت، ولی حالا بعد از گذشت این همه سال و تجربیات هولناکی که از خودشیفتگی و رویکردهای حزبی و ایدئولوژیک داشتهایم، گمان نمیکنم جاذبهای داشته باشد. در دنیایی که خشونت و بیرحمی در ان بیداد میکندف بیش از همه به انصاف و مدارا و مهربانی نیاز داریم. صرف نظر از تحولات فکری و فلسفی، تجربیات تاریخی هم به ما آموخته که تفاوت زیادی بین امور واقعی و غیرواقعی وجود ندارد و هر چیزی لزوماً راست یا دروغ نیست و چه بسا راست و هم دروغ باشد. حقیقت چیزی متکثر و چند لایه است و نباید تصورات خود را حقیقت مطلق فرض کنیم و کسانی را که تصوری غیر از ما دارند، دشمن بدانیم. نویسنده محترم مقالهای نوشتهاند که چهار بیت منسوب به فردوسی را بررسی کنند. مقالهای که هدف از آن بحث بر سر چهار بیت منسوب به فردوسی است.
این جزوه مطالبی است که نویسندگان در ماهنامه «علم و جامعه» در پاسخ دکتر حسن سالمی نگاشتهاند و خواهان توضیحاتی از ایشان گردیدهاند. نوشتار حسن سالمی با عنوان «دکتر بقائی و دکتر مصدق» در شماره 168 مجله «علم و جامعه» منتشر شده که این نوشتار در پاسخ به آن نگاشته شده است.
در گفتارهای این کتاب از پانزده دریچه به فردوسی و شاهنامه او نظر شده است. مباحثی که در این کتاب مطرح شده، عبارتند از: تاریخ تألیف شاهنامه و زندگی فردوسی، ترکیب شاهنامه، مدارک و پیشینیان فردوسی، فردوسی و دقیقی، اقتباسها، استطراد غنایی، جهانیبینی و ایمان فردوسی، میهن، شاه و فرّ، پهلوان و پهلوانی، جنگ، پندارها و رفتارها، برخی از ویژگیهای هنری شاهنامه، همانندیهای شاهنامه با ادبیات جهان.
كتاب حاضر مجموعهاي است كه در آن برخي چهرهها و جريانهاي نقد ادبي از قديمترين ايام تا عصر حاضر به اختصار معرفي ميشود. پارهاي از عناوين كتاب بدين قرار است: افلاطون, ارسطو, دانته, بوكاچيو, نقادان عصر رنسانس, ميلتون, بوالو, درايدن, ويكتورهوگو, والت ويتمن, آناتول فرانس, داروينيسم و ادبيات, تولستوي, ماركسيسم و ادبيات, هانري برگسون, كروچه, فرويديسم و ادبيات, تي .اس .اليوت, و نقد نو .پايان كتاب شامل فهرست اعلام و منابع انگليسي است
این کتاب ترجمه یک فصل از کتاب «مفاهیم نقد ادبی» نوشته رنه ولک است. کتاب «مفاهیم نقد ادبی» از مهمترین کتابهای رنه ولک است که به بحث درباره مفاهیم و جریانهای عمده ادبی در سدههای گذشته میپردازد. اما این کتاب که ترجمه یکی از بخشهای اصلی این کتاب است، مروری است بر تاریخچه «رمانتیسیسم» به منظور نشان دادن خاستگاه مشترک جنبش رمانتیسیسم و اثبات وحدت و کلیت آن در تمامی کشورهای اروپا.