کتابخانه مجازی ادبیات

مثنوی اندرزنامه اثر طبع میرزا علی خلیلیان متخلص به رجاء اصفهانی است که در سال 1354 چاپ شده است.

علی بن احمد متخلص به اسدی پسر ابونصر احمد ابن منصور است که وی نیز اسدی تخلص داشته است. اسدی صاحب گرشاسب‌نامه است. گرشاسب‌نامه به بحر متقارت و به اسلوب شاهنامه است. جمعی آن را بهتر از شاهنامه و گروهی با آن برابر دانسته‌اند، برخی هم میانه‌روی کرده و گفته‌اند شاهنامه افصح و گرشاسب‌نامه ابلغ است؛ اما زنده‌یاد رشید یاسمی در این کتاب می‌گوید گرشاسب‌نامه با وجود کمال بلاغت و فصاحت و محسنات بسیار، به هیچ‌وجه قابل قیاس با نامه ملی فردوسی نیست. در این کتاب اندرزهای گرشاسب‌نامه از کتب مختلف گردآوری شده است.

در «بحر الحقیقه» غزالی معرفت را یکی از دریاها به شمار آورده است؛ زیرا معرفت حکم به خرابی مسافر می‌کند و او را از تمییز وجود خود پاک می‌سازد. در این دریا مسافر در سفینه عنایت می‌نشیند و چشم به بادبان لطافت می‌دوزد تا صدف یقین به کف آورد. این کتاب به هفت دریا یا بحر تقسیم شده که در هر کدام از این دریاها، گوهری نهفته است و در فصل از کتاب درباره یکی از دریاها بحث شده است. این کتاب به زبان فارسی و نثر شیوایی تدوین شده است.

این اثر شاهکار احمد غزالی است و نثر شاعرانه و زیبای آن بر شهرت رساله افزوده است. موضوع آن عشق است. «این حروف مشتمل است بر فصولی چند که به معانی عشق تعلّق دارد؛ اگرچه حدیث عشق در حروف نیاید و در کلمه نگنجد». در این اثر، عشق بشری یا الهی مطرح نیست، بلکه سخن از ماهیّت و احوال و اغراض عشق است. کتاب به 75 فصل کوتاه تقسیم شده است. روشی که ریتر در تصحیح این اثر به کار برده، روش التقاطی است. با وجود اینکه بعضی از نسخه‌های او قدیمی و متعلق به قرن هفتم بود، ولی هیچ‌یک از آنها در حدی نبود که بتواند نسخه اساس قرار گیرد. اهمیت کار ریتر در این بوده که این روش را درست و بجا و در کمال دقت و مهارت به کار برده است.