میرزا صادقخان فراهانی قائممقامی متخلص به امیری (1277 ـ 1336 ق) که ابتدا ملقب به امیرالشعراء و بعد ملقب به ادیبالممالک فراهانی شد، از شعرای برجسته عصر مشروطه در قریه کازران اراک به دنیا آمد. او از کودکی به آموختن علوم و ادبیات فارسی و عربی و زبانهای اروپایی و سرودن شعر پرداخت. میرزا صادقخان از سال 1316 ق در سن 39سالگی نویسندگی و اداره روزنامههای ادب، مجلس، آفتاب و عراق عجم را بر عهده داشت. او در سرودن شعر به سبک قصیده و قطعه متبحر بود. اشعار او به خاطر بهرهگیری از مضامین میهنپرستانه و اجتماعی سیاسی درخور توجه است. آشنایی ادیب با ادبیات اروپایی باعث شد که بعضی افکار و مضامین و قصص و کلمات آن فرهنگها وارد اشعارش شود، همچنین اطلاع او از ادبیات عرب موجب شد که بسیار بیشتر از شاعران معاصر خود از کلمات و ترکیبات عربی استفاده کند. این شاعر و روزنامهنگار ایرانی در سن 58 سالگی در تهران از دنیا رفت .
دیوان اشعار "سلام" مشتمل بر غزلیات، قصاید، مثنویات، قطعات، رباعیات و دیگر منظومات اثر ابوالقاسم سالاری (حیران) است که در سال 1358 در قم منتشر شده است.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
خمسه نظامي شامل دفترهای «مخزن الاسرار»، «خسرو و شيرين»، «ليلي و مجنون»، «هفت پيکر»، و «اسکندرنامه» (شرفنامه و اقبالنامه) است. اين گنجينه شامل اشعار بازيافته حکيم نظامي و اشعار مشکوک يا منسوب به ايشان، و نيز شرح ابيات، واژه نامه و مهمتر از همه، بررسي زندگي و اشعار نظامي گنجه ای است. دکتر سعيد حميديان، استاد برجسته ادبيات، ضمن ويرايش نسخه وحيد دستگردی و افزودن مقدمه ها، پيشگفتارها و پيوستهايي بر هر مُجلَّدِ اين مجموعه، آن را به طور کامل با نسخههای معتبر اشعار حکيم نظامي گنجه ای مقابله کردهاند و اصلاحات ضروری ديگر را به آن افزودهاند. از آنجاکه طبع وحيد دستگردی، معتبرترين متن مورد استفاده و استناد پژوهندگان، از گذشته تاکنون، بوده است، به منظور آنکه ارجاعات موجود در اين پژوهشها به قوّت خود باقي بمانند و از اين پس پژوهندگان بتوانند با اطمينان خاطر به چاپ حاضر خمسه نظامي ارجاع و استناد کنند، ويراستار کوشيده است که در چاپ حاضر نيز چهارچوب کليه صفحات، سطور متن، حواشي و شماره صفحات و ابيات را عيناً مطابق طبع وحيد باشد و فقط آن را در 7مجلد به نامهای «مخزن الاسرار»، «خسرو و شيرين»، «ليلي و مجنون»، «هفت پيکر»، «شرفنامه»، «اقبالنامه» و «گنجينه»، برای استفاده تمامي ادب پژوهان و دوستداران ادب فارسي و علاقه مندان به اولين داستانهای شيرين و عاشقانه فارسي فراهم کرده است.
«تحفه سامی،تذکره ای است که اسامی قریب 700 نفر از شعرای عصر اول و روزگار نخست سلطنت صفویه،را با نمودار آثار آنان ضبط داشته و کسانی که در قرون اخیر تذکره نوشته اند از این کتاب اقتباس و استفاده فراوان کرده اند. تذکره ای مشتمل بر احوال سرایندگان فارسی زبان برخی مشاهیر نیمة اول سدة دهم هجری ، تألیف سام میرزا، دومین پسر شاه اسماعیل اول صفوی . این تذکره دارای یک دیباچه و تنبیه و هفت صحیفه و یک ذیل است . دیباچة کتاب با حمد خداوند و نعت رسول اکرم و خاندان آن حضرت آغاز شده ، سپس تعریفی از شعر و شاعری آمده و مؤلف سبب تألیف کتاب را نبودن آثاری در بارة شاعران در دوران خود ذکر کرده است صحیفه های کتاب بترتیب مشتمل است بر: شرح حال نوزده تن از شاهان و بزرگان دوران، 142 تن از سادات و علما، 34 تن از وزرا و اعیان و دولتمردان، 69 تن از دانشمندان و نامورانی که گاه شعر می سروده اند، 371 تن از شعرای صاحب تخلص، سی تن از شعرای ترک فارسی گوی و 46 تن از طرفه گویان و عوامی که شعر می سروده اند. سام میرزا در ذیل کتاب بعد از شرح مختصری از چگونگی اتمام آن ، با قصیده ای در مدح حضرت علی (ع)، تحفة سامی را به پایان برده است