مطالبی که در این کتاب جمعآوری شده است شامل برگزیدهترین ابیات گویندگان بزرگ ایران و زیباترین آثار آنها است که به سبک بیسابقهای با توصیف مختصری با نثر جدید همراه شده است. برخی از شاعرانی که در این کتاب شرح حال مختصری از آنان همراه با اشعارشان آورده شده عبارتند از: ابی سعید ابی الخیر، اوحدی مراغهای، باباطاهر، حافظ، خاقانی، خیام، سنایی، عطار نیشابوری، صائب تبریزی، فرخی سیستانی، فرصت شیرازی، فروغی بسطامی، نظامی گنجوی، وحشی بافقی و .... .
این اثر مجموعه ای است شامل بیست مقاله به قلم استاد عبدالحسین زرین کوب که هر مقاله به یک شاعر اختصاص دارد. از رودکی شروع می شود در ادامه به فردوسی، فرخی، منوچهری، ناصر خسرو، مسعود سعد، خیام، سنایی، انوری، خاقانی، نظامی، عطار، مولوی، سعدی، امیر خسرو دهلوی، ابن یمین، حافظ، جامی و صائب می پردازد و در نهایت به بهار ختم می شود.این مقالات به صورت مختصر اما نه با نادیده گرفتن مطالب حیاتی بلکه گزینش صحیح از میان آنان به نگارش درامده است و همین عامل اثر را برای علاقه مندان به آشنایی با شعر فارسی چه خواننده ی مبتدی و چه حرفه ای جذاب کرده است. او با استفاده از نسخه های موجود آثار و تذکره های نوشته شده درباره ی این شاعران و با نظر به شرایط سیاسی اجتماعی دورران حیات شان به بررسی اشعار و زندگی آنها می پردازد. با کاروان حله کتابی است که می تواند شناخت ما را از این بزرگان و آثارشان ارتقا ببخشد.
موضوع کتاب مشاهیر نیشابور شهر قلمدانهای مرصع، سرگذشت حدود ششصد نفر از مشاهیر شهرهای نیشابور اسفراین، سبزوار، قوچان، کاشمر، تربت حیدریه، تربت جام، خواف و باخرز است و به قلم فریدون گرایلی تالیف شده و در سال 1377 منتشر شده است.
میرزا ابو الفتح خان دهقان سامانی، ملقّب به «سیف الشعراء»و متخلّص به«دهقان» متولد شهر سامان از توابع شهرستان سامان در استان چهار محال و بختیاری است. دهقان یکی از شاعران بنام ایران در دوره قاجاریه است. پدرش «باباخان»، از رؤسا و بزرگ زادگان سامان بود. مادرش نیز«خورشید» یا «خورشید جهان» نام داشته است. از معروفترین آثار دهقان، میتوان به دیوان اشعار او اشاره کرد که به شکرستان معروف است. از دیگر آثار او می توان به داوود نامه اشاره کرد. درباره تاریخ فوت و تاریخ تولد دهقان نظرات مختلفی گفته شده به گونهای که درباره تاریخ فوت از ۱۲۴۰ تا ۱۲۶۷ قمری یعنی چیزی در حدود ۲۷ سال را گفتهاند. حتی از تاریخ هایی که از لابهلای اشعار خود او به دست میآید نیز به یقین نمیتوان تاریخ تولد او را مشخص کرد. با این حال، حدس زده میشود که در خلال سالهای ۱۲۶۰ تا ۱۲۶۵ قمری به دنیا آمده باشد. دیوان میرزا ابوالفتح خان دهقان سامانی(وفات 1326ه.ق.) مشتمل است بر: غزلیات، مسمط ها، قصاید، مقطعات، یک مثنوی کوتاه، ترجیعبندها و رباعیها. اشعار این دیوان براساس الفبای قافیهها به طبع رسیده است. مقدمه کتاب نیز شرحی است بر احوال و آثار دهقان سامانی از گردآورندهی این دیوان، محمد صمصامی. این دیوان در سال 1342 به همت محمد صمصامی توسط انتشارات کتابفروشی ثقفی اصفهان در شهر اصفهان منتشر شده است.