علم زبان شناسی درعین شیرین بودن یکی از سخت ترین دانش های امروز است. عبدالعلی کارنگ به تحقیق و تتبع در دو لهجه باقیمانده از زبان باستان آذربایجان به نام «تاتی» و «هرزنی» پرداخته که با وجود فراموش شدن آن در فاصله چند صد سال، هنوز در نقاط دور افتاده جنگلی و کوهستانی آذربایجان متداول است. کتاب تاتی و هرزنی شامل 4 گفتار است که خود فصل هایی جداگانه دارد و به توضیح زبان آذربایجان در سال های پیش از اسلام، سال های پس از اسلام، کرینگان، لغات تاتی و هرزنی که الفبا و واژه نامه را در بر میگیرد، دستور لهجه تاتی، دستور لهجه هرزنی، بحث کلی در واژه های تاتی و هرزنی، نمونه ای از جملات تاتی و در آخر، اهمیت گرد آوری لغات و تدوین دستور لهجه های تاتی و هرزنی و سود فراگیری آنها می پردازد. این کتاب در سال 1333 توسط چاپخانه شفق در تبریز به طبع رسید.
سخنوران آذربایجان (از قطران تا شهریار) اثر عزيز دولتآبادى، كتابى است به زبان فارسى از نوع تذكرههاى خاص، محلى و جديد كه به معرفى سخنوران و شاعران آذربايجان مىپردازد. اين اثر به هدف آشنايى با سخنوران اين خطه از سرزمين پهناور ايران اسلامى نگارش شده است. مقدمات نگارش اين كتاب از سال 1345ش با انتشار مقالاتى توسط مؤلف آغاز گرديده و كتاب براى بار نخست بين سالهاى 1355 تا 1357ش منتشر شده است.
کتاب حاضر بیست و سومین شماره از انتشارات ((موسسه تاریخ و فرهنگ ایران)) و دهمین شماره از سلسله تذکرهها محسوب میشود .مباحث این کتاب در دو بخش فراهم آمده است: بخش نخست در دو جلد، حاوی تراجم شاعرانی است که از روزگاران گذشته تا عصر حاضر زیستهاند .بخش دوم شامل شرح حال سخنوران معاصر که مکمل بخش نخستین است.برخی موضوعات کتاب عبارتاند از :((تاریخ و جغرافیای تاریخی آذربایجان)); ((سخنوران اردبیل/الهی اردبیلی، ثانی صفوی، صفیالدین اردبیلی)); ((سخنوران تبریز/ابراهیم تبریزی، ایرج میرزا، حیرت قاجار)) و((سخنوران خوی/انیس خویی، حسین خویی، وامق خویی)) .در بخش پایانی کتاب فهرست خوشنویسان، نقاشان، موسیقیدانان، طبیبان، زنان سخنور آذربایجان، اسامی کتب، اماکن و منابع آمده است .مولف در این کتاب زندگینامه سخنوران آذربایجان و شهرستان را به ترتیب الفبایی آورده است ;همچنین سخنوران با توجه به تخلص و نسبت آنان معرفی شدهاند و مراجع مورد استفاده با ذکر صفحه و به ترتیب تقدم تاریخی نقل شده است. در این اثر به تاریخ و جغرافیای محل و آثار تاریخی استان اشاره شده و نمونههایی از زبان پهلوی آذری آمده است.
کتاب آثار و ابنیه تاریخی تبریز از عبدالعلی کارنگ که در سال 1347 توسط چاپ شفق تبریز منتشر شده است و شامل این عناوین است: محلخ های سرخاب و شتربان، بقعه سیدحمزه، مسجد سیدحمزه، مقبره قائم مقام فراهانی، مقبره ثقه الاسلام شهید، مقبره ملاباشی، مقبره الشعرا، بقعه عین علی، مسجد حسن پادشاه، بقعه صاحب الامر، بقعه شیخ ابراهیم، شام غازان، مقبره سلطان محمود غازان، ولیان کوی (بیلانکو)، ربع رشیدی، مهاد مهین (میار میار)، مسجد استاد شاگرد، مسجد علیشاه (ارک)، محله خیابان، مسجد کبود، بازار، مسجد جامع، مدرسه طالبیه، مدرسه و مسجد صادقیه، مدرسه و مسجد حاج صفرعلی، مدرسه و مسجد خواجه علی اصغر، بازار تبریز، شاه گلی، استخر شاه.
عبدالعلی کارنگ در بیان سبب تالیف این کتاب میگوید: "یکی از دوستان عزیز کتابی به نام انیس القلب که محتوی قصیده شیوایی از فضولی بغدادی و ترجمه و شرحی به زبان ترکی عثمانی با الفبای لاتین داشت را به من به امانت داد، خلاصه مضمون این نسخه چنین بود: "قصیده شیوای انیس القلب نظیره ای است که فضولی بغدادی شاعر قرن دهم هجری به قصاید بحر الابرار خاقانی شروانی مرآت الصفای امیرخسرو دهلوی و جلاءالروح عبدالرحمن جامی ساخته و بقول خود ارکان خانه آسایشی را که سه شاعر مزبور بنیان نهاده بودند تکمیل کرده است. کاتب چلبی در کتاب کشف الظنون بوجود چنین قصیده ای اشاره کرده بود ولی تا سال 1944 میلادی کسی از وجود نسخ و کیفیت آنها اطلاعی نداشت......". در جلسه ای دیگر من اشاره به پیدا شدن قصیده انیس القلب کردم و حاج محمد نخجوانی گفت من نیز نسخه ای از قصیده انیس القلب دارم. این نسخه علاوه بر قصیده مزبور غزلیات ترکی فضولی، قصاید بحر الابرار، مرآت الصفا، جلاء الروح و نظیره های قاضی حسن میبدی و مسیحی و قریب دویست رباعی برگزیده و دهها غزل منتخب شورانگیز از شعرای پارسیگوی اواخر صفویه و اوائل قاجاریه را در برداشت. این نسخه را گرفتم و قصیده انیس القلب و رباعیات برگزیده را استنساخ و بطور الفبایی مرتب کردم و چند رباعی لطیف بر آن افزودم و سپس بعد از چندی تصمیم به طبع آن گرفتم و مقدمه و شرح مختصری بر آن افزوده و آماده چاپ ساختم"