کتابخانه مجازی ادبیات

تذکرةالاولیاء کتابی عرفانی است به نثر ساده و در قسمت‌هایی مسجع، که در شرح احوال بزرگان اولیاء و مشایخ صوفیه توسط فریدالدین عطار نیشابوری به فارسی نوشته شده‌است. تذکرةالاولیاء کتابی درباره زندگی، حالات، اندیشه‌ها و سخنان عارفان و مشایخِ تصوف است، و به ذکر مکارم اخلاق، مواعظ و سخنان حکمت‌آمیز صوفیان بزرگ می پردازد.این کتاب مشتمل است بر مقدمه و ۷۲ باب که هر باب به زندگی یک صوفی پرداخته است و در ابتدای هر باب سخنانی مسجع در تمجید و ثنای صوفی بیان شده و سپس سخنان و داستان ها درباره صوفی آورده شده است.نخستین باب به حالات و سخنان جعفر صادق اختصاص یافته‌است، و باب هفتاد و دوم به حسین بن منصور حلاج .

شرح اصطلاحات تصوف، اثر سید صادق گوهرین، در 8 جلد و به زبان فارسی است.نویسنده، مقدمه بسیار مفصلی بر جلد اول کتاب نوشته که در آن درباره تاریخ تصوف و ارتباط آن با اسلام و به‌خصوص شیعه و همچنین فرقه‌های متصوفه و... توضیح می‌دهد. وی انگیزه اولیه نگارش این اثر را تشویق استادش بدیع‌الزمان فروزانفر و دیدن خوابی می‌داند که در آن پیامبر خدا به وی توصیه به این امر کرده است. او درباره طرز تدوین و تنظیم کتاب می‌نویسد: در جمع‌آوری اصطلاحات صوفیان، از قدیم‌ترین آثار موجود این طایفه تا قرن هفتم هجری که زمان زندگانی مولانا و آثار گران‌بهای او از جمله مثنوی معنوی اوست، بسنده کردم و در این جمع‌آوری سعی کردم که پیوسته از پرارزش‌ترین متونی که مورد قبول مشایخ این مسلک است استفاده شود. در شرح اصطلاحات، از کتاب‌های پس از قرن هفتم و همچنین از تفاسیر قرآنی صوفیان و کتب تاریخی و تذکره‌های آنان نیز استفاده شده است. نویسنده ذیل هر اصطلاحی عین عبارتی را که پیشوایان صوفیه در آثارشان آورده‌اند، بدون کم‌وکاست نقل می‌کند. سپس برای درک بیشتر مفاهیم بسیاری از اصطلاحات، ذیل عنوان اقوال مشایخ، گفتار پیشوایان معروف این طایفه را می‌آورد. پس از آن، در حاصل کلام، به شرح و توضیح آنچه در نقل عبارات و کتاب‌ها و اقوال مشایخ آورده شده، می‌پردازد. او سرانجام ذیل عنوان «اما در مثنوی» می‌کوشد با نقل اشعار مثنوی آنچه را که مولانا در بیان هر اصطلاحی آورده است، نقل کند و شروحی بر آن بنویسد.

این کتاب مختصر، یکی از تالیفات محمد داراشکوه مولف و ترجمان سده یازدهم هجری قمری است که در سال 1065 هجری به منظور ایجاد تفاهم و نزدیکی فکری و معنوی و همچنین همزیستی مسالمت آمیز میان پیروان مذهب هندو و دین اسلام فراهم آورده است تا در داخل شبه جزیره پهناورهند، مسلمانان و هندوان با صفا و سازش بتوانند در محیط آرام و صلح و سلم زندگی کنند و در مذهب و عقیده خود آزاد باشند و از نظر مسلمانان زنگ بت پرستی از چهره عوام هندو زدوده گردد و هر دو طایفه به عنوان دو ملت موحد یکتا پرست شناخته شوند.

بهگودگیتا (سرود مقدس الهی) منظومه‌ای است به زبان سانسکریت مشتمل بر 650 اشلوک (بیت) و منقسم بر هیجده گفتار. گیتا فصول 25 تا 43 فن ششم حماسه مهابهارت یعنی بهشیم پرو را شکل می‌دهد. به عبارت دیگر «گیتا» جزئی از مهابهارت و قسمتی از دفتر ششم این کتاب می‌باشد و موضوع بحث به صورت: گفتگوی فلسفی میان کرشن و ارجن تنظیم گردیده است و از نظر رغبتی که هندوان به این بخش مهابهارت پیدا کرده‌اند، به عنوان کتاب مستقلی درآمده و مطالب آن به زبان‌های زنده جهان ترجمه شده است. گیتا از نظر تاریخ تنظیم، جدیدترین قسمت‌های مهابهارت شناخته می‌شود. گوینده آن ظاهرا برهمنی است که تحت تأثیر سه مکتب فلسفی ویدانت، سانکهیه و جوگ قرار گرفته است.