شیوه سخنوی ویژهای که از اوایل سده دهم تا نیمههای سده دوازدهم هجری قمری در زبان فارسی پدید آمد، به سبک «هندی» یا «اصفهانی» یا «صفوی» شهرت یافته است. انگیزههای پیدایی این سبک تحلیلی جداگانه را میطلبد اما از جمله ویژگیهای آن براساس تعبیرهایی که بر زبان خود سخنوران این سبک رفته، میتوان نمونههایی مانند: «سخن تازه»، «طرز تازه»، «اختراع سخن»، «معنی جدید»، «معنی برجسته»، «معنی نازک» و .... را برشمرد. در این سبک توجه مبالغهآمیز به خیالات رنگین، تخیل و توعم و باریکاندیشی و بیان مضمونهای جدید و دیریاب و آوردن مثل دریافت شعر و نیز به کار گرفتن هنرهای شعری مانند تشبیه و مجاز و استعاره و مبالغه در ایجاز و گاه ایجاز مخلّ، رواج کامل دارد.
مولف در این کتاب اشعار نظیری و عرفی را با هم مقایسه کرده است و برای نشان دادن این که دو شاعر هم زمان و هم سبک در حالی که شباهتهای فراوانی با هم دارند چقدر می توانند با یکدیگر تفاوت داشته باشند و این مقایسه که بین دو شاعر سبک هندی به وجود می آید، جذاب و شیرین به نظر می رسد. نویسنده در ضمن مقایسه، به بررسی و نقد شعر هر دو شاعر هم پرداخته است .
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
تاریخ بیهقی یا تاریخ مسعودی نام کتابی نوشته ابوالفضل بیهقی است که موضوع اصلی آن تاریخ پادشاهی مسعود غزنوی پسر سلطان محمود غزنوی است. این کتاب علاوه بر تاریخ غزنویان، قسمتهایی درباره تاریخ صفاریان، سامانیان و دوره پیش از پادشاهی محمود غزنوی دارد. نسخه اصلی کتاب حدود ۳۰ جلد بوده است که به دستور سلطان مسعود بخش زیادی از آن از بین رفتهاست. و از این کتاب امروزه مقدار کمی (حدود پنج مجلد) بر جای ماندهاست.
کتاب یکی از تجلّیات مبارک تمدن بشری در ازای زندگی و تکامل معنوی اوست که در ایران زمین سابقهای بسیار طولانی دارد. از پیش از اسلام آگاهی کافی نداریم ولی در دوره اسلامی از کتاب و فهرستنویسی برای کتابخانهها اطلاعاتی مستند به دست داریم. "کتاب" و "تعلیم "در تمدن اسلامی پایگاهی، رفیع دارد تا بدان اندازه که نخستین پیام پروردگار به رسول اکرم ص با" اقرأ" آغاز میگردد و در آن به آموختن و تعلیم سفارش میشود، نیز درکلام الهی" قلم" یعنی وسیله کتابت مورد سوگند قرار میگیرد و حدود سیصد وبیست بار واژه کتاب و مشتّقات آن به کار میرود. جانشینان پیامبر اکرم نیز برای کتاب ارجی فوقالعاده قائل بوند. مولای متقیان "کتابها" را یعنی در حقیقت کتابخانه را به گردشگاه دانشمندان تعبیر میکند و نیز از قول امام جعفر صادق (ع) نقل کردهاند که :جان و روح انسان بر نبشتار تکیه کرده و بدان آرام میگیرد. از سویی دیگر ایرانیان نیز خود تمدنی بسیار قدیمی داشتند، متخصصان خط شناس نخستین خطی را که در ایران باستان سابقهای تاریخی داشته، خط "دین دبیره" دانستهاند که کتاب اوستا به آن خط نگارش یافته و طبق اسناد معتبر اختراع آن را دو هزار سال پیش از میلاد مسیح دانستهاند. پیدایی خط، وجود اسناد مکتوب را تأیید میکند علاوه بر اسناد اوستا بسیاری کتابها و نوشتههای دیگر حداقل مانند فرمانهای حاکمان و نامههای فرمانروایان وقت و همچنین کتابهایی در زمینههای سیاست و ارشاد مردم و غیره وجود داشته است، شکی نیست که این نوشتهها و کتابها به پیش از اختراع کاغذ برمیگردد و ما شواهد و اسناد معتبری نیز از نوشتن بر روی الواح گل پخته یا پوست درخت یا پوست گاو و سنگ و غیره در دست داریم که بسیاری از آنها تاکنون نیز باقی مانده است. نوشتهاند: زردشت در سال سی ام پادشاهی گشتاسب اوستا را با خطّی زرین بر روی دوازده هزار پوست گاو بر گشتاسب عرضه داشت. از دو زبان مشهور دوره باستانی ایران یعنی اوستایی و فارسی باستان اثاری برجای مانده است که قدیمیترین آثار مکتوب زبان اوستایی متعلق به حدود هشت تا ده قرن پیش از میلاد و قدیمیترین آثار مربوط به زبان فارسی باستان متعلق به قرن پنجم پیش از میلاد است. شکی نیست که در کشوری کهنسال و باستانی چون ایران، کتاب و کتابت عمری به درازای تمدن و تاریخ آن دارد.