ریچارد رایت را اغلب به عنوان نویسنده نامآور و معترض افریقایی ـ امریکایی و یکی از صداهای بلند سیاهان در آمریکا میشناسند که مورد پیگرد و آزار قرار گرفته و در ابتدای دهه 1960 در تیعیدی خود خواسته، در فرانسه درگذشته است. بسیاری به این نیز که ریچارد رایت گاهی شعر هم مینوشته اشاره کردهاند، لیکن خط فکری و سبک شعرهای او تقریبا همیشه سیاسی و در جهت بیان بیپرده اعتراض معرفی شده. اکنون با ریچارد رایت هایکو سرای روبه روییم و این یک مکاشفه است! این ریچارد رایت، ما را به دنیایی نو رهنمون میشود از بینیازی و پاکی، از طنزی هوشمندانه و غنی و از عواطفی زنده و نو طراز. و این همه باید به کتابخوان هوشمند و نکتهسنج امروز ایرانی معرفی شود.
هایکو ؛ کوتاهترین گونه شعری در جهان است که مبدع آن ژاپنیها هستند. هایکوها از ۱۷ مورا (Mora) تشکیل شدهاند و به ترتیب به صورت سه واحد پنجتایی، هفتتایی و پنجتایی از پی هم میآیند. هرچند که گاه هایکوها را دارای ۱۷ هجا برمیشمارند اما از لحاظ زبانشناسی، هجا و مورا دو مفهوم متفاوت هستند و یک واکه بلند میتواند از دو مورا تشکیل شود. وزن شعر هایکو بر پایه شمارش موراها تعیین میشود. به طور معمول هایکوها دارای کیگو (kigo) یا فصلواژهها و کیرهجی (kireji) یا برشواژهها هستند. این کتاب نیز مانند بیشتر کتابهای ترجمهای در حوزهی هایکو به چهار بخش هایکوهای بهار و تابستان و پاییز و زمستان تقسیمبندی شده و هر هایکو به سه زبان فارسی و انگلیسی و ژاپنی نوشته شده. به علاوه برای هر هایکو توضیحی در حد نیم صفحه نوشته شده است.
کتاب «هایکو شعر ژاپنی از آغاز تا امروز» را «احمد شاملو» و «ع. پاشایی» گردآوری و ترجمه کردهاند. شعری از این مجموعه: «به تک، از دل شهر/ در مهتاب تابستانه/ این جوبار خرد!/ کوره ذغال،/ و پیچکی/ بر آن بر دویده!/ شبانگاهان/ در باغ تاریک/ چه آرام است شقایق پرپر!/ قلبام از اشتیاق سرشار است:/ شمعهای برافروخته/ و فروریختن شکوفههای گیلاس» کتاب حاضر را نشر «چشمه» منتشر کرده و در اختیار مخاطبان قرار داده است.