دولت آلمان در زمان جنگ جهانی اول توجه زیادی را به کشور ایران معطوف داشت. فعالیت هیئت های نظامی و جاسوسی آلمانی در مرکز ایران براساس چنین سیاستی انجام می شد. اسکارفن نیدرمایر (1885 – 1945 میلادی) نیز در راس یکی از این گروهها قرار داشت. این گروه در عرض ایران و از میان کویر سوزان آن به سوی افغانستان حرکت کردند. نیدرمایر پس از این که از طریق بغداد و قصر شیرین وارد ایران شد، از آن جا به نهاوند، همدان و سرانجام اصفهان رفت و مدتی را در این شهر اقامت نمود. سپس مسیر خود را تا هرات طی کرد. در لابه لای کتاب عکس های متعددی از مناطق و اشخاص مورد بازدید نویسنده به چاپ رسیده است. کتاب پیش رو با ترجمه کیکاووس جهانداری (1302 – 1393 شمسی) نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی، در 25 بخش تنظیم شده است که در جبهه غرب به برلین، در دوزخ ایران، دروازه هندوستان، در مسیر اسکندر و در پایگاه اصفهان تعدادی از عناوین آن هستند. چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۶۳ و توسط نشر تاریخ ایران منتشر گردید.
موسسه امیدوار است با انتشار این مجموعه در نهایت بتواند در ارج نهادن به سند و اشاعه فرهنگ مستندگویی در تاریخ تلاشی درخور نموده و در این راه بخشی از سوالات و خواسته های وسیع ملتی بزرگ را پاسخ دهد و به همراه سایر فعالیتهای تحقیقاتی و انتشاراتی مصمم است به منظور نشر آثار فرهنگی و تاریخی با بهره جویی از مجموعه اسناد و مدارک خود دست به انتشار سلسله کتابهایی با عنوان تاریخ معاصر ایران بزند و در این راه به توکل الهی و یارای استادان و محققان و اهل علم امید بسته است.
کتاب حاضر نیز فهرستواره از رجال و مشاهیر ایرانی و یا غیرایرانی مرتبط با ایران و چکیده ای از زندگینامه آنان است که به منظور برطرف ساختن حداقل نیاز پژوهشگران در این زمینه فراهم آمده و با پیشنهاد برخی دوستان صاحب نظر (فرهنگ رجال و مشاهیر تاریخ معاصر ایران) نامیده شده است. ایم کتاب چکیده زندگینامه های حدود 23 هزار نفر از مردان و زنان مذهبی، سیاسی، دانشگاهی، اقتصادی، ادبی، هنری، سینمایی، اجتماعی و ایران شناس را دربر دارد که در محدوده سالهای 1300 هجری قمری تا سال 1412 قمری میزیسته و منشاء اثری درباره ایران در چارچوب تخصص خود بوده اند. در نگارش آن شهروندی، جنسیت، وابستگی صنفی، اعتقادات و مذهب اشخاص دخالت نشده است. صرفا معیار انتخاب ما ایرانی بودن صاحبان زندگینامه ها و یا تاثیر و تاثر آنان در ایران و از ایران بوده است. از این روی دیده میشود که زندگینامه یک فقیه نامدار در کنار زندگینامه یک فیزیکدان و آن نیز در کنار یک شاعر ادیب و این همه در کنار زندگینامه چهره های سیاسی، هنرمند سینما، خوشنویس، مخترع، مکتشف، پزشک، مبارز شهید راه انقلاب، سرداری از دفاع هشت ساله و یک ایران شناس خارجی بهم گره خورده و تار و پود محتوای کتاب را پدید آورده اند.