کتابخانه مجازی ادبیات

درباره ساخت‌گرایی و جایگاه آن در نقد ادبی، کتاب‌ها و مقالات بسیاری نوشته شده است. در این نوشتار نویسنده کوشیده با پرهیز از ورود به مسائل جزئی و حاشیه‌ای و با تأکید بر ساده‌سازی مطالب، ساخت‌گرایی در نقد ادبی را با تکیه بر جنبه‌های عملی آن اندکی روشن‌تر بازگو کند.

جهان زبان انسانی همچون دنیای فکر بشری، پهنه‌ای کران ناپیدا و اقیانوسی ژرف است؛ ولی می‌توان امیدوار بود با آثاری از این قبیل، جویندگان را لااقل با حواشی و دامنه‌های این پهنه آشنا کرد. این کتاب کوشیده تا کنجکاوی علاقمندان زبان‌شناسی را تا حدی ارضا کند و از مبانی و مفاهیم و معیارها و روش‌های زبان‌شناسی نوین تصوری اجمالی و نسبتا جامع به دست دهد.

وصف در ادب جاهلی عرب، همواره از برجستگی‌های هنری و بلاغی آن بوده است و وصف مناظر طبیعت نیز پس از پراکندگی مسلمان در دیگر سرزمین‌های فتح شده، بیشتر پسندیده ذوق عرب گشت. هرچقدر که «شعب بوان» در گستره تاریخ و ادب ایران گمنام مانده باشد، برعکس در نوشته‌های عربی، به عنوان یکی از چهار بهشت گیتی، بسیار سرشناس و به یادماندنی گشته است. توصیف تماشاگران شعب بوان، خبر از خوشنامی این گذرگاه کهن نزد جغرافی دانان و جهانگردان مسلمان می‌دهد؛ تا جایی که زیبایی دره به عنوان موضوعی ادبی، سرچشمه انگیزش و الهام بسیاری از ادبای عرب شده است. در نوشتار حاضر، از طریق نقد روان‌کاوانه و از دریچه ذهنیت ادبی عرب، به تحلیل مجموع تصاویری خواهیم پرداخت که در آن عناصر طبیعت و جغرافیای شعب بوان را با شیوه‌های خیال انگیز و مکانیسم‌های رویاپردازانه توصیف نموده‌اند؛ سعی ما بر آن است تا از روی آن عناصر خیال و رویا، پاسخ روان‌شناسانه درستی درباره رویکرد یکسویه‌ ادبای عرب به موضوع، ارائه دهیم.

در گنجينه ادبي عرفاني ايران، از برخي مباحث مفهومي، چون علم و معرفت سخن به ميان آمده است که در آن باره مي‌توان به بررسي تعاريف و رويکردهاي فراوان عرفا و صوفيه پرداخت. در اين نوشتار کوتاه، ناچاريم با گذر از تعاريف و دسته‌بندي‌هاي علوم، به نمونه‌هايي از آراي صوفيان و عرفا نسبت به موضوع و از سويي ديگر، به تمايز و گاه تقابل آن با ديگر علوم رايج اشاره کنيم تا مرزهاي هر دو سو تا حد امکان تبيين گردد.