ملکه ملکزاده (بیانی) (1289-1378 شمسی) نواده ملک المتکلمین، باستان ‌شناس و سکه‌ شناس ایرانی فعال در انجمن جهانی کارشناسان سکه فرانسه، سوییس و یونسکو بود. او که ریاست بخش سکه‌ها، مهرها و الواح موزه ایران باستان را برعهده داشت، موزه سکه بانک سپه تهران را نیز بنیان نهاد. از وی در حدود پنجاه مقاله به زبان ‌های فارسی و فرانسه، در مجلات معتبر داخلی و خارجی به چاپ رسیده است. بانو ملکزاده را می‌ توان پایه‌ گذار تدریس علمی شاخه مهم سکه شناسی در مطالعات باستان‌شناسی ایران دانست. سکه شناسی قسمت مهم از رشته باستان شناسی و نماینده عادات، آداب، خط، زبان، هنر، مذهب، وضعیت اقتصادی و روابط تجاری ملت های گذشته می باشد. کتاب پیش رو که به مطالعه تاریخ سکه از زمان های قدیم تا دوره ساسانی می پردازد، مشتمل بر دو جلد است. چاپ چهارم این کتاب در سال 1370 به همت انتشارات دانشگاه تهران در اختیار پژوهشگران و علاقمندان قرار گرفت.

منابع مشابه بیشتر ...

65ce2aa804a8d.jpg

سبزوار شهر دانشوران بیدار - جلد دوم

محمود بیهقی

مولف در این کتاب به معرفی دانشمندان و بزرگان شهر سبزوار می پردازد و اشاره می کند آنچه در جلد نخستین کتاب "سبزوار، شهر دیرینه های پایدار" آمده کلیاتی است در باب تاریخ و جغرافیا و مواردی دیگر در شناخت شهر و شهرستان سبزوار و آنچه در این مجلد به آن پرداخته شده است شناساندن ادیبان، دانشمندان، تاریخ دانان، جغرافی نویسان، سیاستمداران و هنرمندان و .... این دیار است.

65c3867fc660f.jpg

سبزوار شهر دیرینه های پایدار

محمود بیهقی

کاوش های باستان شناسی در سال ۸۷ در محوطه ای واقع در مجاورت شهر سبزوار نشان داد که اقوامی در بیش از ۶هزار سال قبل در این منطقه سکونت داشته اند. اینجا سرزمین بیهق است خطه مقاومت، ایثار و دشمن ستیزی ، شهر دانشوران بیدار شهر بیهقی ها ، شریعتی ها، حاج ملاهادی ها، کاشفی ها و …است خواستگاه قیام سربداران همان قیامی که سربدار می دادند اما تن به ذلت نمی دادند. سبزوار از گذشته در مسیر شاهراه بزرگ ابریشم بوده محل تلاقی فرهنگ ها، تمدن ها و افکار متفاوت ، با ۱۱ کاروانسرای بین راهی که هر کدام از انها مجموعه ای از زیباترین معماری های ایرانی اسلامی را در خود متبلور ساخته است از مزینان تا زعفرانیه کاروانسراهایی ساخته شده بود تا زائران و مسافران تجدید قوایی کنند و دوباره به راه خود ادامه دهند. در وجه تسمیه سبزوار گفته های زیادی است مورخ بزرگ قرن ششم ه ق ابوالحسن علی بن زید بیهقی می گوید : سبزوار شهری بزرگ شد با انواع درخت میوه دار و سایه بخش پس مردمان این را سابزوار یعنی سازوار نامیدند. سبزوار در گذشته بیهق نامیده می شده، ابن فندق در باره وجه تسمیه بیهق برای این منطقه این طور می گوید : بیهق را بیهین گفته اند ، به معنای بهترین ناحیه ، ابوالحسن بیهقی همچنین درباره سبزوار نیز گفته : بنای سبزوار منسوب است به ساسان بن بهمن، شخصی که گویند به علت رنجش از پدر با گوسفندی چند به ناحیه بیهق آمده و در محل ساسان قاریز نزول کرده و گوسفندان خود را به این محل که ساسان آباد نام گرفته آورده که امروز سبزوار نویسند و علت دیگر این نام این است که به اهتمام او منطقه سرسبز و سبزوار گردید. آتشکده آذربرزین مهر یکی از ۳ آتشکده مهم ایرانیان باستان که مخصوص کشاورزان بوده در بلندای کوه های ریوند گواهی از خداپرستی و تمدن چند هزار ساله مردمان این دیار است آنان که بعد از حضور اسلام با رویی باز و بدون مقاومت پذیرای این دین الهی شدند. در سال ۳۰ ه ق بود که عبدا… بن عامر کریز بیهق را به متصرفات مسلمین اضافه کرد آنچه که بعد از این واقعه صورت می گیرد دوستی و ارادت مردمان این خطه به اهل بیت عصمت و طهارات می باشد به طوری که یکی از چهار شهر نخست شیعه ایران لقب گرفتند. سبزوار در دوره اسلامی شاهد حوادث و تهاجمات بی شماری بوده است ابتدا خسروگرد مرکز ولایت بیهق بود و بعدا جای خود را به قصبه سبزوار داد. مهمترین رویداد این ولایت حمله غزها در دوره غزنوی و سلجوقی بود که خسارات زیادی را برجا گذاشت. اما سبزوار در سال ۶۱۷ ه ق خاطره ای تلخ را تجربه کرد شهر مورد تهاجم وحشیانه تولی پسر چنگیز خان مغول قرار گرفت او پس از ۳ شبانه روز سبزوار را تصرف کرد و حدود ۷۰ هزار نفر از اهالی را کشت پس از آن سبزوار تا سال ۶۳۷ ه ق تحت فرمانروایی جنتمور و سپس طغای تیمور قرار داشت .تا اینکه در سال ۷۳۶ ه ق قیام سربداران در منطقه باشتین بساط حکومت خونخوار مغول را برچید و ایلخانان مغول از سبزوار خارج شدند حکومت سربداران بیش از ۵۰ سال بطول انجامید تا اینکه دوباره تیمور لنگ سبزوار را محاصره و حکومت سربداران را از بین برد. در دوران صفویه یک بار دیگر سبزوار دچار فاجعه ای دردناک شد و ان دست درازی عبدالمومن خان ازبک و قتل عام مردم سبزوار به سال ۱۰۰۴ه ق بود پس از ان واقعه سبزوار مدتی متروک بود تا اینکه پی از مرگ نادرشاه به تصرف یارخان قلیچی درآمد و اهالی به تشویق او به شهر برگشتندو به پشتوانه فرهنگ غنی و تلاش و عشق به زندگی دوباره برپا خاستند و شرافتنمندانه به حیات خود ادامه دادند ،در دوره قاجاریه بر اساس نوشته اعتماد السلطنه در کتاب مرات البلدان سبزوار ۱۵هزار نفر جمعیت داشت ۱۰ محله و هزارو ۲۰۰ خانه . فهرست کتاب عبارتست از: فهرست : اندر توصیف بیهق / موقع جغرافیایی سبزوار / جغرافیای تاریخی سبزوار / دگرگونی نام شهر / نشیب و فراز شهر در طول زمان / جغرافیای طبیعی سبزوار / جغرافیای انسانی سبزوار / جغرافیای انسانی سبزوار / آثار باستانی شهر سبزوار / زیارتگاهها و اماکن مذهبی / آرامگاهها و شخصیتهای ادب و دانش سبزوار / مزارات مربوط به پیران / خرابه ها / عناصر شهری قدیم / گذرگاههای آبی زیر زمینی سبزوار / اقتصاد سبزوار / صنایع دستی و …

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

6404b7a6e06f6.jpg

دو گنجینه سکه اشکانی در موزه ایران باستان

ملکه ملکزاده بیانی

در چند ماه اخیر دو گنجینه سکه اشکانی یکی در شمال و دیگری در غرب ایران کشف گردید که از لحاظ تصادف پیدایش آنها در یک زمان معین در دو محل مختلف باعث تعجب است. البته نام گنجینه آنهم سکه خاطر را متوجه افسانه های کهن که خمهای لبریز از طلای ناب است می‌سازد. در صورتیکه این دو گنجینه از حیث ارزش مالی و کمیت مورد علاقه نمی‌باشد بلکه ارزش علمی انها و کمک موثری که به تاریخ گذشته ایران و آثار هنری و توسعه علم سکه شناسی می‌نماید جالب است. بعلاوه هر دو قسمت از یک سری منظم از سکه های مشخصی نیست بلکه محتوی سکه های سلاطین متعدد با ضربهای متنوع و اوزان مختلف می‌باشد که طرز ضرب و علامات و مشخصات آن بسیار ممتاز است. محل اصلی پیدایش آنها را بطور صحیح و یقین نمی‌توان تعیین نمود چون متاسفانه این سکه ها بطرز منظمی بدست ما نرسیده بلکه کاشف آن رعایت قانون عتیقات را ننموده و فقط به فروش آن پرداخته و از آن طریق بدست ما رسیده است ولی آنچه که محقق است دسته اول که محتوی سکه های دوره اول اشکانی است بانضمام سکه های دوره آخر سلوکی در گرگان نزدیک گنبدقابوس پیدا شده و دسته دوم که از سکه های اواسط دوره اشکانی تا نزدیک به آخر دوران آن سلسله می‌باشد در کرمانشاه نزدیکی پل ذهاب بدست آمده است.

کلیات/تاریخ ایران
کتاب