این کتاب از استاد زندهیاد محمد مقدم – زبانشناس برجسته ایرانی و ویژهکار در زبانهای ایران باستان وهموند فرهنگستان دوم- است. بنیاد این راهنما بر «واژهنامه ایرانی باستان» بارتولومه و «واژهنامه اوستا انگلیسی» کانگا گذاشته شده است. مقدم که دکتری خود را در سال ۱۳۱۷ در رشته زبانشناسی از دانشگاه پرینستون دریافت کرده بود، در ۱۳۴۳ گروه زبانشناسی همگانی و زبانهای باستانی را در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بنیاد گذاشت، و زینرو بسیاری وی را پدر زبانشناسی نوین ایران میدانند. مقدم با همکاری و هماندیشی دکتر صادق کیا و دکتر جمالالدین رضایی نخستین مجله زبانشناسی ایران را با نام «ایران کوده» راهاندازی کرد. او نهتنها در ایران کوده به سامان بخشیدن و ساخت واژههای تازه روی آورد که برای نخستینبار از واژه «گویش» و رشته «گویششناسی» در این مجله سخن گفت. برخی از نوشتههای او – افزون بر راهنمای ریشهی فعلهای ایرانی- گفتاورد از «مجله زبانشناسی» (سال یازدهم، شماره نخست) چنین است: «چند نمونه از متن نوشتههای فارسی باستان با شرح لغات»، «گویشهای وفس و آشتیان و تفرش»، «آینده زبان فارسی»، «جستار درباره مهر و ناهید»، «چهارشنبهسوری»، و «یادنامه جمشید». او سه دفتر چکامه نیز در دورانی جوانی خود سروده است.
این راهنما ریشه فعلهای اوستایی و فارسی باستان و فعلهای فارسی کنونی را که از آن ریشهها گرفته شده، دربر دارد. نقشه کار این است که نخست ریشه فعلهایی که در نوشتههای اوستا فارسی باستان به کار رفته با حرفهای درشت سیاه داده شده و پس از آن صورتهای گوناگونی که این ریشهها به خود میگیرند در میان دو ابرو آمده و سپس معنا یا معناهای آن ریشهها به فارسی داده شده است.
این راهنما ریشه فعلهای اوستایی و فارسی باستان و فعلهای فارسی کنونی را که از آن ریشهها گرفته شده، دربر دارد. نقشه کار این است که نخست ریشه فعلهایی که در نوشتههای اوستا فارسی باستان به کار رفته با حرفهای درشت سیاه داده شده و پس از آن صورتهای گوناگونی که این ریشهها به خود میگیرند در میان دو ابرو آمده و سپس معنا یا معناهای آن ریشهها به فارسی داده شده است.
در این شماره از ایران کوده (شماره 3) با مجموعه مقالاتی در مورد: واژههای محلی ایرانی در لغت فرس اسدی، واژههای محلی ایرانی در برهان قاطع، یادداشتی درباره رازی و تهرانی از محمد صادق کیا دانشیار زبانهای ایرانی باستان در دانشگاه تهران، بادهای گیلان از منوچهر ستوده، یادداشتی درباره الفبای روسی، یک شعر روستائی از اوستا، ریشه واژه کراوات از محمد مقدم، آشنا میشویم.