در طول قرون و اعصار ایلات و عشایر ایران مرزداران جانباز و جانبرکف و مدافعان سرفراز حدود و ثغور ایران بوده، در دفاع از استقلال و تمامیت ارضی ایران از بذل جان و مال دریغ نداشتهاند. ایلات قزلباش که بازوی نیرومند و سپر مدافع کشور و صفویه بودهاند تا دوران شاه عباس اول در کلیه شئون مملکتی صاحب اختیار بوده و اداره مملکت را بر عهده داشتهاند؛ ولی شاه عباس اول بنا به ملاحظاتی با ایجاد گروهی به نام شاهسون به قدرت و نفوذ قزلباش خاتمه بخشید و از این پس بسیاری از افراد قزلباش به شاهسون بدل شدند و روز به روز بر دایره اعتبار و نفوذ شاهسون افزوده شد و در نقاط مختلفی از ایران بزرگ پراکنده شدند. در این کتاب به تاریخ و آداب و رسوم و زندگی اینان پرداخته شده است.
ر این کتاب که از سوی "اداره کل میراث فرهنگی استان تهران "انتشار یافته تلاش شده جغرافیای تاریخی و محوطههای باستانی و بناهای تاریخی فرهنگی شهرستان "شمیران "(یکی از فرمانداریهای نه گانه تهران)، شامل "لواسان " و "رودبار قصران "به تفصیل و همراه با عکس معرفی گردد .ابتدای کتاب شامل اطلاعاتی است درباره موقعیت و اهمیت جغرافیایی شمیران، تقسیمات کشوری و فرمانداری شمیران، جغرافیای تاریخی و وجه تسمیه رودبار قصران داخل، کوهها و رودها و راههای رودبار قصران، اقوام ساکن در طبرستان قبل از مهاجرت آریاییها، تاریخ رودبار قصران از دوره آشوریها و مادها و هخامنشیان تا دوره قاجار (به ویژه دوره علویان آل بویه، غزنویان، اسماعیلیان، مرعشیان، چلاویان، جلالیان، تیموریان و آل کیا) .سپس آثار باستانی و تاریخی فرهنگی "دشت لار"، "لواسان بزرگ "و "رودبار قصران"، به ترتیب و تفکیک شهرها و روستاهای آنها معرفی شدهاند که عموما شامل محوطههای باستانی، قلعهها، امامزادهها، کاروانسراها، قبرستانها، رباطها، تپههای باستانی، مساجد و حسینیهها، حمامها، کاخها، مناظر طبیعی، باغها و سایر بناهای باستانی تاریخی است . در پایان کتاب فهرست منابع و فهرست محوطهها و بناهای تاریخی فرهنگی شمیران (لواسان و رودبار قصران)، همچنین نقشه موقعیت جغرافیایی آثار یاد شده (نقشه باستان شناسی) آمده است
جلد پنجم از نامواره دکتر محمود افشار مقاله ها و گفتارهایی است در زمینه های مربوط به تاریخ ایران، قلمرو زبان فارسی، تحقیقات ادبی، مباحث شعر فارسی، مسائل فنی زبان فارسی، عقاید سیاسی دوره قاجار، اسناد تاریخی، وضع فرهنگی و اجتماعی یزد و یادداشتها و اسنادی است که با زندگانی دکتر محمود افشار متناسب است. مقاله ها به ترتیب تاریخ دریافت آنها به چاپ رسیده است.
شناخت اقوام و قبایل و تاریخ و تاریخچه زندگانی و مسقط الرأس طوایف بخش مهم بلکه اهم تاریخ سیاسی ـ اجتماعی کشورهای کهنسال را شکل میدهد که بدون اطلاع دقیق از آن، شناخت تاریخ عمومی عمیقاً میسر نیست. در این کتاب نویسنده به تاریخ ایل کهنسال و دیرپای بیگدلی پرداخته است. جلوه و فعالیت همهجانبه تاریخی این ایل و تبار بیگدلی ـ بیگدلی شاملو ـ شاملو با روی کارآمدن خاندان صفوی اوج میگیرد و ایرانشمول میشود؛ حتی در تأسیس سلسله صفویه فعالترین هفت ایل بزرگ قزلباش شمرده میشوند.
شناخت اقوام و قبایل و تاریخ و تاریخچه زندگانی و مسقط الرأس طوایف بخش مهم بلکه اهم تاریخ سیاسی ـ اجتماعی کشورهای کهنسال را شکل میدهد که بدون اطلاع دقیق از آن، شناخت تاریخ عمومی عمیقاً میسر نیست. در این کتاب نویسنده به تاریخ ایل کهنسال و دیرپای بیگدلی پرداخته است. جلوه و فعالیت همهجانبه تاریخی این ایل و تبار بیگدلی ـ بیگدلی شاملو ـ شاملو با روی کارآمدن خاندان صفوی اوج میگیرد و ایرانشمول میشود؛ حتی در تأسیس سلسله صفویه فعالترین هفت ایل بزرگ قزلباش شمرده میشوند.