بدون تردید یکی از راههای شناختن و شناساندن فرهنگها، دانشها و تمدنهای گوناگون بشری ترجمه است که از زمانهای کهن ملتهای متمدن با آن آشنا بودهاند. در این کتاب کوشیده شده برخی از اصول ترجمه در حد شناخت ساختارها و معادلهای مناسب برای آنها با شیوهای گام به گام برای ترجمه عربی به فارسی و فارسی به عربی ارائه شود. از اینرو بیشتر مباحث کتاب آمیختهای از قواعد نحوی و ترجمه است.
کتاب حاضر تفسیر مختصری است برای بیان معانی کلمه های قرآن، که معانی را توضیح می دهد و برای فهم آیات کمک وافی می کند کلمات مشکله قرآن به ترتیب سوره ها و آیات نوشته شده با شماره معین تا اینکه رفیق حاضر باشد و توشه مسافر حملش آسان و فهم معانیش سهل و بدون زحمت ولی این سفر قیّم به زبان عربی نوشته شده. برای اینکه فارسی زبانان هم استفاده کنند به زبان فارسی ساده ترجمه شد
این فرهنگ دربرگیرنده واژگان جدید مشتمل بر واژگان رایج و مأنوس و به دور از الفاظ مهجور است. از آنجا که واژگان این لغتنامه فقط از روزنامه و مجلات معاصر عربی جمعآوری شده، به همین سبب کاملاً متنوع و جدید است. در گردآوری واژگان تنها به گزینش لغات سیاسی و ادبی بسنده نشده، بلکه هزاران واژه در زمینههای مختلف اعم از کامپیوتر، شیمی، فیزیک، زیستشناسی، برق، الکترونیک، مخابرات و ... گزینش شده است. این فرهنگ قابل استفاده همه علاقمندان زبان عربی بهویژه دانشجویان رشته عربی والهیات در مقاطع مختلف است.
دانش تصريف كه وظيفه تجزيه كلمات را بر عهده دارد در ادبيات عرب سخت با اهميت است چه بوسيله قالبهايي كه توسط دانشمندان علم صرف ارايه شد زبان عربي گسترش لغوي يافت. در نيمه نخست سده 3 ق ابو عثماني مازني كتابي مستقل در صرف تاليف كرد پس از او جنبش تاليف در علم صرف همچنان ادامه يافت تا اين كه در سده 7 ق ابن حاجب كتاب الشافيه في التصريف را نوشت و بسيار مورد توجه قرار گرفت به گونهاي كه سبب شد تاليفات گوناگوني درباره آن به رشته تحرير درآيد كه تقريبا محتواي اصلي همه آنها يكي است. در ميان همه اين تاليفات شرح رضي الدين استرآبادي از اهميت ويژهاي برخوردار است. در اين مقاله ضمن ارايه تاريخچه مختصري از علم صرف و معرفي برخي آثار كه در اين زمينه نگاشته شده، به بررسي كتاب شافيه و نقد و بررسي شرحهاي آن پرداخته شده است.
لغتنامههای العین تألیف خلیل بن احمد فراهیدی (فوت: حدود 175 قمری)، جمهرهالغه از ابن درید (فوت: 321 قمری) و تهذیباللغه تألیف ابومنصور ازهری (فوت: 370 قمری) از نخستین و کهنترین لغتنامههای عمومی به زبان عربی به شمار میروند. در این لغتنامهها واژههای فارسی نسبتا فراوانی وجود دارد که تاکنون بهطور کامل درباره آنها جستجو و تحقیق نشده است. ما در این نوشته این واژهها را به طور کامل استخراج کردهایم و سپس توضیحات دیگر فرهنگهای کهن، مانند المحیط فی تألیف فیروزآبادی و تاجالعروس زبیدی را ذیل هر واژه آوردهایم.