پارهای از کتب قصه و داستان عبارت است از داستانهایی که در آن حکایات دور یک فکر مشترکی میگردد و بههمپیوسته است و از آن میتوان فقط چند نمونه به دست داد. قدیمترین این نوع کتاب «الفرج بعدالشدّه» تألیف قاضی مُحسن تنوخی (درگذشته به سال ۳۸۴ هـ. ق) است که حسینبن اسعد دهستانی آن را حدود سالهای ۶۵۱ و ۶۶۰ هجری به فارسی ترجمه کرده و آن را «فرج بعد از شدت» یا «جامع الحکایات» نامیده است. وی ترجمه خود را به نام عزّالدّین طاهر بن زنگی فریومدی وزیر تقدیم کرده است. ظاهراً سدیدالدّین محمّد عوفی صاحب کتاب معروف «جوامع الحکایات» نیز این کتاب را به فارسی ترجمه کرده بوده که متأسفانه امروزه در دست نیست و تنها بخشهایی از آن در کتاب «جوامع الحکایات» راه یافته است. این کتاب گزیدهای است از حکایات مختلف مشتمل بر سیزده باب و هر باب شامل چند حکایت مفصل و دلپذیر که ارتباط معنوی با موضوع آن باب دارد؛ مثلاً باب اول درباره گشایش کارها بعد از نومیدی و محنت، به یاری جستن از قرآن است و حکایاتی که در اینباره ذکر شده و باب دوم مشتمل است بر ذکر جماعتی که محنت و بلا کشیدند و عاقبت به نعمت و آسانی رسیدند. نثر این کتاب ساده و روان و رویهمرفته خالی از تکلف است و «موضوع کتاب احوال کسانی است که به شدت و بلایی مبتلا بودهاند و بعد از آن، آن غم به شادمانی و آن سختی به آسانی بدل گشته است».
موضوعاتی که در این کتاب درباره انها گفتگو شده است تماما به استناد آیات قرآن و اخبار و احادیث است. قسمت اول راجع به اخلاقیات است. چون راستگویی و فروتنی و رازداری و مهمان نوازی و کمک به مومنین و توکل به خدا و غناء نفس و رضا و تسلیم و صبر و یقین و مذمت دروغگویی و غیبت و بهتان و تکبر و زنا و حسد و نظیر آن. قسمت دوم مجازات کیفری و اجرای عدالت از طرف دادگاه عادلانه مستقر در این دنیا و کیفر اعمال اشخاص متخلف و تنبیه و تنبه دیگران است. مولف سعی نموده به زبانی ساده و انشائی روان حکایات اخلاقی را بر صفحه کتاب آورد. حکایات منقول شامل یک دنیا خلوص، اخلاق، تنبه، تنبیه، عبرت، پند، نصیحت و اندرز است و خواننده را بیش از پیش به برابری و برادری و رافت و مهربانی و مبانی دینی و اخلاقی و ذات واجب الوجود و جهان هستی و مکافات عمل واقف و معتقد می نماید...
عظیمترین شاهکار تاریخی که در عصر مغول به رشته تألیف درآمده و بزرگترین آثار ادبیات ایران کتاب «جامع التواریخ» تألیف خواجه رشیدالدین فضلالله است که شامل خصوصیات زندگانی و احوال مغول و عصر تسلط اینان است. این کتاب به امر غازانخان و اولجایتو در تحت سرپرستی وزیر معروف همدانی در سال 710 هـ.ق فراهم آمده و شامل سه مجلد است: جلد اول در تاریخ مغول، جلد دوم در تاریخ عمومی و عالم بنام اولجایتو، جلد سوم در جغرافیا. جلد سوم گویا از بین رفته یا تألیف نشده است.
پارهای از کتب قصه و داستان عبارت است از داستانهایی که در آن حکایات دور یک فکر مشترکی میگردد و بههمپیوسته است و از آن میتوان فقط چند نمونه به دست داد. قدیمترین این نوع کتاب «الفرج بعدالشدّه» تألیف قاضی مُحسن تنوخی (درگذشته به سال ۳۸۴ هـ. ق) است که حسینبن اسعد دهستانی آن را حدود سالهای ۶۵۱ و ۶۶۰ هجری به فارسی ترجمه کرده و آن را «فرج بعد از شدت» یا «جامع الحکایات» نامیده است. وی ترجمه خود را به نام عزّالدّین طاهر بن زنگی فریومدی وزیر تقدیم کرده است. ظاهراً سدیدالدّین محمّد عوفی صاحب کتاب معروف «جوامع الحکایات» نیز این کتاب را به فارسی ترجمه کرده بوده که متأسفانه امروزه در دست نیست و تنها بخشهایی از آن در کتاب «جوامع الحکایات» راه یافته است. این کتاب گزیدهای است از حکایات مختلف مشتمل بر سیزده باب و هر باب شامل چند حکایت مفصل و دلپذیر که ارتباط معنوی با موضوع آن باب دارد؛ مثلاً باب اول درباره گشایش کارها بعد از نومیدی و محنت، به یاری جستن از قرآن است و حکایاتی که در اینباره ذکر شده و باب دوم مشتمل است بر ذکر جماعتی که محنت و بلا کشیدند و عاقبت به نعمت و آسانی رسیدند. نثر این کتاب ساده و روان و رویهمرفته خالی از تکلف است و «موضوع کتاب احوال کسانی است که به شدت و بلایی مبتلا بودهاند و بعد از آن، آن غم به شادمانی و آن سختی به آسانی بدل گشته است».
پارهای از کتب قصه و داستان عبارت است از داستانهایی که در آن حکایات دور یک فکر مشترکی میگردد و بههمپیوسته است و از آن میتوان فقط چند نمونه به دست داد. قدیمترین این نوع کتاب «الفرج بعدالشدّه» تألیف قاضی مُحسن تنوخی (درگذشته به سال ۳۸۴ هـ. ق) است که حسینبن اسعد دهستانی آن را حدود سالهای ۶۵۱ و ۶۶۰ هجری به فارسی ترجمه کرده و آن را «فرج بعد از شدت» یا «جامع الحکایات» نامیده است. وی ترجمه خود را به نام عزّالدّین طاهر بن زنگی فریومدی وزیر تقدیم کرده است. ظاهراً سدیدالدّین محمّد عوفی صاحب کتاب معروف «جوامع الحکایات» نیز این کتاب را به فارسی ترجمه کرده بوده که متأسفانه امروزه در دست نیست و تنها بخشهایی از آن در کتاب «جوامع الحکایات» راه یافته است. این کتاب گزیدهای است از حکایات مختلف مشتمل بر سیزده باب و هر باب شامل چند حکایت مفصل و دلپذیر که ارتباط معنوی با موضوع آن باب دارد؛ مثلاً باب اول درباره گشایش کارها بعد از نومیدی و محنت، به یاری جستن از قرآن است و حکایاتی که در اینباره ذکر شده و باب دوم مشتمل است بر ذکر جماعتی که محنت و بلا کشیدند و عاقبت به نعمت و آسانی رسیدند. نثر این کتاب ساده و روان و رویهمرفته خالی از تکلف است و «موضوع کتاب احوال کسانی است که به شدت و بلایی مبتلا بودهاند و بعد از آن، آن غم به شادمانی و آن سختی به آسانی بدل گشته است».