این کتاب دربرگیرنده یادداشتهایی از استاد گلچین معانی است که در آغاز آن آمده است: «بسمه تعالی. با توضیحی که در صفحه مقابل دادهام، یادداشتهای این دفتر خمیرمایه دو کتاب بوده و دیگر مورد نیاز من نیست، و چون فرزند عزیز و برومندم پرویز گلچین معانی مایل به داشتن خط پدر خود بود، به او اهداء کردم». یکی از ویژگیهای این کتاب آن است که نویسنده دانشمند آن با امعان نظر و ژرفنگریهای خاص خودش، افزون بر ذکر نام دقیق، لقب، تخلص و کنیت و شهرت هر یک از شعرا و رجال علمی و ادبی و تاریخی و سیاسی با قید تاریخ وفات یا سالهای آخر حیات هر یک از نامبردگان و یادشدگان، این کتاب را به صورت یکی از منابع مئثق و مآخذ معتبر برای اهل تحقیق درآوردهاند. سرتاسر این کتاب با خط نستعلیق زیبا و خوانا و به صورت ریز و یکدست و در نهایت دقت و توازی و توانزن تحریر گردیده است.
کتاب حاضر مجموعه اشعاری است با نام روح روان یا مطلوب پیر و جوان قسمتی از دیوان رضا نوری است که مشتمل بر قطعات علمی و ادبی و متضمن نصایح و اندرزهای مفید با ترجمه لغات مشکله و تعلیقات و حواشی که در سال 1332 و توسط شرکت سهامی طبع کتاب منتشر شده است.
مجموعه حاضر اشعار دکتر فرامرز نوریانی متخلص به "مظلوم" است که در سال 1312 چشم به جهان گشود و تحت تعلیم و تربیت مادری روشنفکر و پدری آزاده پرورش یافت. در سال 1338 موفق به دریافت دکترای پزشکی از دانشکده پزشکی اصفهان شد و در سال 1350 دکترای اعصاب و روان را از دانشکده پزشکی تهران کسب نمود. ایشان در سن 60 سالگی دار فانی را وداع گفت.
احمد گلچین معانی در مقدمه کتاب در مورد علت نگارش کتاب می گوید: مجموعه مضامین مشترک چنانکه از نام آن پیداست، مشتمل است بر اشعار مشترک المضمون یا قریب المضمون از سخنوران ادوار مختلف که نگارنده به مرور زمان جمع آوری کرده ام، بدین طریق که هرگاه در حین مطالعه آثار یک شاعر به تعبیر یا مضمونی برخورده ام که آشنا به نظرم آمده و مشابه آن را از شاعر دیگری سراغ داشته ام، هر دو را بر پاره کاغذی نگاشته و نگاه داشته ام و چون یادداشتها زیاد شد به فکر چاپ آن افتادم
صائب تبریزی متولد سال هزار هجری از شاگردان مولانا محمد نواب بوده است. در زمان شاه عباس و در دوران صفویه زندگی میکرده و از تبریز به اصفهان و مشهد، قم، قزوین، اردبیل و ... سفرهایی داشته است. سبک شعرهای او هندی یا اصفهانی بوده است. در زمان حیات، اشعارش فراگیر بوده به گونهای که پادشاهان هند دیوانش را از پادشاهان ایران درخواست میکردند. در این کتاب لغات، ترکیبات و اصطلاحات اشعار «صائب تبریزی» به ترتیب هجایی جمعآوری شده است. همراه هر لغت، ترکیب یا اصطلاح، نمونههایی از شعر صائب به عنوان شاهد ارائه گردیده است. این فرهنگ شامل مجموعه لغات، ترکیبات، اصطلاحات و کفایاتی است که به ترتیب هجایی جمعآوری شده و به عنوان استشهاد در ذیل هر لغت یا ترکیب یک یا چند بیت از اشعار ارائه گردیده است.