نویسنده در بخشی از مقدمه این کتاب نوشته است: «من این کتاب را برای آن نوشتهام که عمرها در خواندن عروض ضایع نشود و شعرها از دشواری عروض منحرف نگردد. من این کتاب را برای آن نوشتهام که خواننده شعر فارسی، بیسابقهای از علم عروض، به عمیقترین و مرموزترین نکات اوزان پی ببرد و آنچه را که با مدد استادها و به صرف سالها نمیآموخت، بیمدد استاد و به صرف چند ساعت بیاموزد».
بخش اعظم اصطلاحات ادبی مندرج در این فرهنگ حاصل چندسال کار تدریجی ولی وقتگیر و توانفرسا روی تطبیق اصطلاحات سنتی رشتههای بدیع، معانی ،بیان، عروض و قافیه و نیز تجوید و دستور فارسی و انگلیسی میباشد. معادلهای مربوط به هر اصطلاح در هر یک از رشتههای فوق با مراجعه متعدد و پیاپی به منابع ذیربط اعم از متن یا فرهنگ تخصصی به فارسی و انگلیسی و مقابله و مقایسه حتیالامکان دقیق تعاریف، معانی و مثالهای مربوط به آن اصطلاح به دست آمده است.
هر وزنی از اوزان عروضی، ظرفی برای بیان نوع خاصی از سخن و حتی شکل ویژهای از بیان است؛ چون متون آراسته به وزن، چه از ابتدا، تراوش ضمیر ناخودآگاه شاعران باشد و به وسیله آنان مد شد باشد یا اینکه کسی عروض را فراگرفته، سپس به شاعری روی آورده، در هر صورت این ظرف، محمل اندیشه آنان است. به همین دلیل برای استفاده و دریافت اندیشههای ناب فرزانگان ادب فارسی، اصطلاحات عروضی به عنوان کلیدی برای دریافت مضمونهای ادبی در جایی که ربط بین وزن و محتوی ابزار و اساس قرار گیرد، بسیار راهگشا خواهد بود. این فرهنگ حاوی بیش از 1500 مدخل است که مربوط به علم عروض میباشد.
علم بیان علمی است که از طرق چهارگانه ای که میتواند برای ادای مقصودی واحد انتخاب شود گفتگو میکند. مقاله "یک علم در یک مقاله"، در مورد علم بیان از دکتر مهدی حمیدی است که در نشریه خرد و کوشش شماره اول، دوره هفتم در تابستان 1357 به چاپ رسیده است
کتاب حاضر توسط مهدی حمیدی به نگارش درآمده است. کتاب شامل دو قسمت است، قسمت اول در مورد عطار و مثنویهای گزیده او و گزیده مثنویهای او و قسمت دوم شامل چند مثنوی عطار است که نویسنده درنگارش این مقاله مورد استفاده قرار داده است. در قسمت دوم، از هر مثنوی (منطقالطیر، اسرار نامه، الهی نامه، مصیبت نامه ) عالیترین قطعات آن انتخاب شده است. کتاب در سال 1347 نوشته و توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده است.