موضوع کتاب حاضر در مورد فهرست نسخههای خطی فارسی موجود در کتابخانه موسسه شرق شناسی جمهوری چک-پراگ است مهدی مشکوه الدینی نویسنده کتاب در سال 1380 تا 1382 به مدت دوسال از جانب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان استاد مامور و مهمان در دانشگاه چارلز پراگ به تدریس زبان فارسی اشتغال داشت که در این دو سال موفق به جمع آوری 43 نسخه فارسی در میان نسخههای خطی عربی، ترکی، عبری و یونانی شد که چاپ آن توسط کتابخانه بزرگ آیت الله مرعشی نجفی (ره)- قم صورت گرفت
به عقیده نگارنده فائده فهرست بطور اطلاق مستغنی از شرح و بیان و بی نیاز از اقامه دلیل و برهان است زیرا نزد صاحبان تتبع و تحقیق مانند آفتاب روشن است که اگر کتابی را به گنجی تشبیه کنیم فهرست کتاب در حکم کلید آن گنج خواهد بود یا اگر خواننده کتاب را به غریبی مانند نمائیم فهرست کتاب به منزله دلیل و راهنمای آن غریب به شمار خواهد رفت پس خوض در چنین امری از قبیل توضیح واضحات خواهد بود لیکن تنبیه بر مطالبی در این مورد بی فائده نیست...
فهرست موجود شامل کلیه مجلات موجود در مخزن نشریات ادواری کتابخانه ملی است که در سال 1357 منتشر شده است.
در این کتاب کوشیده شده تا بررسی و توصیفی متناسب درباره سیر بررسی زبان و نیز اصول مکتبها و نظریههای زبانشناسی از آغاز تا زمان کنونی ارائه گردد. از این لحاظ که روند سترگ زبانشناسی در اروپا از چشمههای دانش و پژوهش اندیشهگران سرزمینهای دیگر بهویژه هند و سرزمینهای اسلامی نیز سرشار شده و فرهنگهای یادشده در چگونگی گسترش آن تأثیری بسزا داشته است، در فصل اول سیر بررسی زبان در هند باستان و نیز سرزمینهای اسلامی از جمله ایران و نیز چگونگی آشنایی پژوهشگران اروپایی با آن ارائه شده است. سپس در فصول بعد درباره زبان در یونان، دستور زبان لاتین، برخی زمینههای نوین درباره بررسی زبان، زبانشناسی تاریخی و تطبیقی در سده نوزدهم و .... بررسی و تحلیل شدهاند.
موضوع این کتاب، بررسی، توصیف و ارائه ویژگیها و اصول گوناگون تحول و دگرگونی، گوناگونی، فراگیری مهارتها و نیز نظام آوایی، ساختواژی و دستوری زبان فارسی است. به این ترتیب، این کتاب اصول همه جنبههای طبیعی، کاربردی و ساختی زبان فارسی را شامل میشود؛ هرچند که در آن تنها مفاهیم پایه و اصلی گردیده است و از جزئیات هر بحث صرفنظر شده است.