ارشاد، اثر ابومحمد عبدالله بن محمد قلانسی از آثار اخلاقی ـ عرفانی احتمالاً اوایل سده ششم هجری است که به زبان فارسی در یکی از شهرهای فرارود نگارش یافته و دستنویسهای آن در محدوده گستردهای از شرق تا غرب جهان اسلام بین حنفیان پراکنده است. این پراکندگی و توزیع حاکی از قبول عام اثر در بین پیروان فرقه مزبور است. اخیراً نسخهای از کتاب قلانسی در ایران شناسایی شد که شباهتهای بسیاری به نسخه هندی موجود در پاکستان دارد. این نسخه در میان نسخههای هندی وارداتی به ایران از طریق افغانستان به مثابه اثری ناشناس در کتابخانه مجلس نگهداری میشود که پس از بررسی مشخص گردید دستنویسی از ارشاد است. نسخه حاضر که از هر حیث دستنویسی هندی محسوب میشود علاوه بر اینکه در فاصله زمانی بسیار نزدیکی نسبت به نسخه هندی دیگر ارشاد تولید شده و شاید حتی هر دو به خط یک کاتب باشد. به تحریر کهن و اصیل اثر تعلق دارد که تا کنون منتشر نشده است. در این نوشتار به وجوه مختلف اهمیت این دستنویس اشاره خواهد شد.
تذکرةالاولیاء کتابی عرفانی است به نثر ساده و در قسمتهایی مسجع، که در شرح احوال بزرگان اولیاء و مشایخ صوفیه توسط فریدالدین عطار نیشابوری به فارسی نوشته شدهاست. تذکرةالاولیاء کتابی درباره زندگی، حالات، اندیشهها و سخنان عارفان و مشایخِ تصوف است، و به ذکر مکارم اخلاق، مواعظ و سخنان حکمتآمیز صوفیان بزرگ می پردازد.این کتاب مشتمل است بر مقدمه و ۷۲ باب که هر باب به زندگی یک صوفی پرداخته است و در ابتدای هر باب سخنانی مسجع در تمجید و ثنای صوفی بیان شده و سپس سخنان و داستان ها درباره صوفی آورده شده است.نخستین باب به حالات و سخنان جعفر صادق اختصاص یافتهاست، و باب هفتاد و دوم به حسین بن منصور حلاج .
در این کتاب فارسي - انگليسي / انگليسي - فارسي تذهيب ؛ خط ؛ صحافي ؛ كاغذ ؛ رنگ و مركب واژه نامه ي نسخه شناسي و كتاب پردازي كه حاصل چهار سال دست و پنجه نرم كردن با واژگان اين رشته است از دو بخش انگليسي به فارسي و فارسي به انگليسي تشكيل شده است . منابع مورد استفاده در تدوين واژه نامه در ميان اين دو بخش آمده است . مقدمه ي كتاب ويژگي ها و مسايل مربوط به واژه نامه و روش تدوين آن را در بر دارد و راهنماي استفاده از واژه نامه شيوه ي بهره گيري از آن و نشانه هاي به كار گرفته در آن را شرح مي دهد . كتاب پردازي صناعتي است كه طي آن كتابي آماده ي استفاده و عرضه به خواننده مي شود . دراين حرفه كارهايي انجام مي گيرد از قبيل رنگ سازي ، صحافي ، خوش نويسي و تذهيب . مجموعه اين اعمال به دست هنرمندان چيره دست متني را در قالبي دلپسند و زيبا در دسترس علاقه مندان مي گذارد .
این دفتر شامل این بخشهاست: اشعار رفیعالدین عبدالعزیز لنبانی، دیوان شمس/ جلال ورکانی، بخشی از قصص الانبیاء، مقامات و مقالات مشایخ در چگونگی خرقه، سفینه شاعران قدیم، بدایة الذاکرین از شیخ امینالدین بلیانی، تعابیر فارسی در الفاظ طلاق و سوگند در متون فقه حنفی، تتمه دیوان سلیمی تونی، دیوان وزیری، اصول و قواعد خطوط سته و چاپ عکسی غرّة الالفاظ و نزهة الالحاظ.
از موجودی کتابخانه ربعرشیدی تبریز آمار دقیقی در دست نداریم. این کتابخانه که بخشی از «شهرچه» فرهنگی ربع رشیدی بوده است به همت وزیر نخبهپرور و دانشمند ایلخانان، خواجه رشیدالدوله والدین فضلالله همدانی (مقتـ. در 718ق، ابهر) در کنار دیگر تأسیسات شهرک مزبور بنیان نهاده شد. در منابع آمده که خواجه رشیدالدین شصتهزار جلد کتاب و هزار مصحف را وقف بیتالکتب ربع رشیدی نمود که تنها وصف مختصری از قرآنهای این مجموعه، نشانگر نفاست کتب و سلیقه مشکلپسند خواجه در دستچین کردن این گنجینه است. در مورد دیگر کتابها نیز همین اندازه دانسته است که «در انواع علوم و تواریخ و اشعار و حکایت و امثال و غیره» بوده و «از ممالک ایران و توران و مصر و مغرب و روم و صین و هند» گرد آمده است.