تالش منطقهای است قومی در منتهاالیه جنوب غربی دریای خزر با نمودهای فرهنگی، اجتماعی و طبیعی مشخص و ممتاز که بسیاری از آنها در قالب گویش اصیل و کهن تالشی حفظ شده است. مطالعه، شناسایی و توصیف این نمودها در حوزه زبانشناسی اجتماعی فراهم آمده اما بُعد نقشی این گویش در بافت اجتماعی و فرهنگی، آن چنان که باید مطالعه نشده است. در این مقاله، میکوشیم با استخراج نمونههایی از عناصر اجتماعی و مردمشناسی گویش تالشی، که مواد آن عمدتاً بر اساس تحقیق میدانی به شیوه مصاحبه با گویشوران مناطق سهگانه تالش فراهم آمده است، بیش از پیش با زوایا و مظاهر اجتماعی و فرهنگی جامعه قومی تالش آشنا شویم. مسائلی که در این مقاله مورد توجه بوده بررسی تأثیر تنوع صوتی، آمیزش زبانی، دوزبانگی، نظام خویشاوندی و همچنین تأثیر محیط طبیعی و بافت اجتماعی بر گویش تالشی است که با ذکر شواهد و تحلیلهایی همراه است.
در سراسر سرزمین تالش، بهویژه در نقاط ییلاقی و نیمهییلاقی، آثار دیهها و شهرها و قلعههایی وجود دارد و گورستانهای باستانی فراوانی به چشم میخورد که بیانگر تمدنی ناشناختهاند. بیتردید با بررسی آن آثار نهتنها ممکن خواهد بود که شناختی از تالش دیرین به دست آید، بلکه ندانستههای زیادی از تاریخ و تمدنهای اولیه ایرانی مکشوف میگردد. در این کتاب درباره وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی کوهنشینان تالش، زبان تاتی و تالشی، موسیقی، ادبیات، اسطورهها، صنایع دستی و ... تالشی و تالشان نکاتی مطرح شده است.
یونسکو از آغاز از روند مقدماتی "همایش جهانی درباره جامعه اطلاعاتی" به طور کامل حمایت و موفق شده است موضع آن را با کمک به تدوین اعلامیه اصول و برنامه کار که انتظار میرود همایش آنها را بپذیرد، تقویت و ترویج کند. موارد پیشنهادی از سوی یونسکو برای درج در اعلامیه اصول و برنامه اقدام بر پایه رسالت یونسکو استوار است که این سازمان را وامیدارد به ترویج مفهوم جوامع دانش مدار به جای جامعه اطلاعاتی جهانی بپردازد. پیشنهادهای ارائه شده پاسخهایی هستند به چالشهای اصلی که امر ساختن جوامع دانشمدار با آنها روبرو است. این چالشها عبارتند از: 1. کم کردن شکاف دیجیتالی که نابرابری موجود در توسعه را نشان میدهد و گروهها و کشورهایی را به تمامی از فواید اطلاعات و دانش محروم میسازد. 2. ضمانت جریان آزاد و دسترسی برابر به دادهها و اطلاعات و بهترین طرز عملها و دانش در جامعه اطلاعاتی و 3. رسیدن به اجماع بینالمللی در مورد اصول جدید مورد نیاز. در جوامع دانشمدار باید کاملا بر اساس تعهد به اصول حقوق بشر و آزادیهای اساسی از جمله آزادی بیان بنا شوند و همچنین، باید تولید و اشاعه مواد آموزشی، علمی و فرهنگی، حفظ میراث دیجیتالی، کیفیت آموزش و یادگیری امور حیاتی محسوب شوند و این که این فناوری ها تنها ابزار نیستند، بلکه آگاهیدهنده و شکل دهنده موقعیتهای ارتباطی و نیز روند تفکر و خلاقیت ما هستند. چگونه باید عمل کنیم تا انقلاب اذهان و ابزار تنها به سود گروه اندک کشورهای بسیار پیشرفته اقتصادی نباشد؟ چگونه باید نشر مطالب بسیار متنوع رو به افزایش را که بالقوه منبع غنیسازی برای همه بشریت است، گسترش دهیم؟ چه فرصتهای آموزشی به واسطه این ابزار جدید ارتباطی فراهم میشود؟ اینها پرسشهای اساسیای هستند که اگر قرار است جوامع دانشمدار واقعیت یابند و فضای جهانی برای تعامل و مبادله ایجاد کنند، باید به آنها پاسخ داده شود. یونسکو قصد دارد متنهایی را به مناسبت برگزاری همایش جهانی درباره جامعه اطلاعاتی در اختیار تمام شرکتکنندگان قرار دهد. این متون به توان توسعه مشکلات پیش رو، راهحل های ممکن و برنامههای مختلف یونسکو و سازمانهای همکار آن میپردازد
«رساله قشیریه» از کتب معتبر صوفیه در قرن پنجم است که زینالاسلام ابوالقاسم عبدالکریم بن هوازن بن عبدالملک بن طلحة بن محمد قشیری در 437 هـ.ق نوشته است. هر چند که امام قشیری پیش از هجویری وفات یافته است، با این وجود جامعترین و معتبرترین کتابی است که از قدما در باب تصوف بر جای مانده است. رساله قشیریه نامه یا پیامی است که قشیری به صوفیان شهرهای اسلامی فرستاده است و آن را در سال 437 هـ. آغاز کرده و در 438 هـ. به پایان رسانده است. این کتاب دربرگیرنده پنج فصل است که در فصل اول آن شرح احوال و آثار قشیری، استادان و شاگردان وی بررسی شده، در دوم مباحث دستوری و زبانی کتاب در سه بخش مورد بحث قرار گرفته، در فصل سوم ضمن برگردان اشعار عربی رساله به فارسی از گویندگان آن اشعار هم سخن به میان آمده، در فصل چهارم احادیث شریف نبوی و احیاناً احادیث قدسی با ذکر مآخذ آنها جای گرفته و در آخرین فصل شخصیتهای ذکرشده در رساله که بیش از 560 نفرند، در صورت امکان معرفی شدهاند.
کنایه در زبان مردم آفریده میشود و در نتیجه، مردمیترین پایه بلاغت است. زمینههای پیدایش کنایه بسیارند. در این مقاله کنایههای برآمده از شغلها بررسی شده است. پس از نگاهی گذرا به تاریخچه کنایه، به هدفها و انواع کنایه، و سپس به زمینه پیدایش کنایه در شغلها پرداختهایم. به شهر آشوب و نقش این نوع ادبی در پیوند دادن زبان ادبی و عامیانه نیز اشاره کردهایم. سپس کنایههایی را که از شغلها وارد زبان مردم شده، به شیوه الفبایی زیر هسته خود آوردهایم. روبهروی هر کنایه شغل مربوط به آن آمده است. مبنای مقاله بر کنایههای مردمی و عامیانه است، اما برخی کنایههای ادبی را نیز آوردهایم. دادههای این پژوهش فرهنگهای کنایه فارسی و نیز پژوهش میدانی است.