مکتبشناسی فقهی نشان میدهد که مکاتب فقهی متأثر از جغرافیا، بنیانگذار یا ویژگیهای علمی نیز بودهاند؛ بنابراین تغییر وضعیت جغرافیایی زندگی مسلمانانی که در اثر لشکرکشی محمد بن قاسم به سند وارد شده بودند و زندگی با جامعهای غیرمسلمان که اهل کتاب نیز نبودند را تجربه میکردند، دوره جدیدی از روش برداشتهای فقهی را در سند پایهگذاری کرد. در دورههای بعدی، سرزمین هند حضور مکاتب فقهی گوناگون حنفی، شافعی و صوفیه و البته مکتب فقهی امامیه اثنیعشریه را نیز درک کرد. نویسنده در این کتاب ضمن تعریف فقه و ذکر تاریخچهای از مکاتب فقهی و روشهای فقها، به چگونگی تکوین روشها و مکاتب فقهی و معرفی فقها در هند پرداخته است.
ایدئولوژی انقلابی اقبال طرز تفکر خاص او را در پیچاندن مسیر تاریخ به وضوح نشان می دهد خاصه آنکه وی نشان داد که علیرغم جهل و رکود داخلی و اسارت در چنگالهای بیرحم نظامی خارجی همچنان استعداد آن را دارد که نبوغهای بزرگ پدید آرد، روح های زیبا و عمیق و نیرومند بپرورد و فرهنگش هنوز می تواند فرزند خویش را از دامن فرهنگ و تمدن غالب غرب بازگیرد و در دامن خویش بپرورد. خصیصه دیگر ایدئولوژی انقلابی اقبال توضیح مفاهیم دین و دنیا، ایمان و دانش، عقل و احساس، فلسفه و ادب، عرفان و سیاست، خدا و مردم، پرستش و جهاد عقیده و فرهنگ، مرد دیروز و امروز پارسای شب و شیر روز، (یعنی مسلمان حقیقی) بوده است.
نوشتن درباره ادیان و مکاتب دینی هند کاری بسیار دشوار است؛ از سویی گستردگی و فراخنای دامنه بحث، محقق را به تواضع و خاموشی دعوت میکند و از سوی دیگر پیچیدگی مباحث و غموض مفاهیم فلسفی و دینی این دیار، کار را برای محقق دشوار میکند. این کتاب با اندیشه تکمیل منابع فارسی در زمینه هند و هندشناسی به رشته تحریر درآمده است. نویسنده در این کتاب ابتدا به بررسی سیر تطور مبانی اندیشه دینی و فلسفی مکاتب هند از عصر وداها تا عصر گیتا و سپس به بررسی اندیشه دینی در دوره معاصر پرداخته است. استفاده از زبان نسبتا روان و پرهیز از پیچیدهگویی و مغلقنویسی از عمدهترین مزایای این کتاب است.