محمد یوسف قطبی از آن جا که به آثار صادق هدایت آشنا و علاقه مند بود و می دانست که هیچ جمله هدایت بدون علت و معنی نیست، به تلاش (ده ساله) و تعمق در بازگشایی رموز و کنایات بوف کور دست زد و این کتاب را در سال 1348 به مرحله چاپ رساند. این اثر اولین بار در 1350 به طبع رسید و مورد توجه خوانندگان و علاقه مندان آثار هدایت قرار گرفت. به عقیده نویسنده، صادق هدایت با تبحری که در شناخت افکار، ادیان و تاریخ ایران و هند باستانی داشته و تأثیری که از دو اثر «تعبیر خواب» و «آینده یک پندار» فروید گرفته به خلق این اثر پر رمز و راز دست زده است.
کتاب حاضر اشعاری از ناظم حکمت است که به همراه زندگی نامه ایشان در سال 1359 توسط انتشارات بامداد به چاپ رسید.
در این مجموعه مولف نگاهی کلی اما در عین حال کلیدی دارد به نثر و نظم پارسی از آغاز تا معاصر، به گونهای که خواننده ضمن آشنایی با نمونههای ادب پارسی تا حدودی با چگونگی تحول آن نیز در طول زمان آشنا میشود. مولف در این بررسی از تقسیم بندی متداول ادبیات کلاسیک ایران در محدوده سه سبک خراسانی، عراقی و هندی و یا تکیه بر مقاطعی به نام "بازگشت ادبی" عدول کرده است. نثر پارسی را در سه مقطع از آغاز تا دوره انحطاط (قرن چهارم تا نیمه دوم قرن هفتم ه.ق)، از دوره انحطاط تا نهضت مشروطه (نیمه دوم قرن هفتم تا قرن سیزدهم)، و از مشروطه تا معاصر (تا سقوط سلطنت پهلوی) بررسی کردهام و شعر در چهار مقطع یعنی از آغاز تا اواسط قرن ششم هجری، از اواسط قرن ششم تا قرن یازدهم، از قرن یازده تا نهضت مشروطه و از نهضت مشروطه تا معاصر (سقوط سلطنت) کندوکاو شده است. و شعر معاصر هم در بررسی در سه دوره استبداد بیست ساله (1300-1320)، از 1320 تا 28 مرداد 1332 و از 28 مرداد تا سقوط سلطنت را در بر میگیرد. کتاب یکم نظم و نثر فارسی را تا مقطع مشروطه دربرمیگیرد.