کتابخانه مجازی ادبیات

کتابی که ترجمه آن اینک از نظر شما میگذرد رساله مختصری است که بیشتر برای تدریس در مدارس نوشته شده است. فلیسین شاله، درین رساله موجز سعی کرده است چنانکه شیوه اوست تمام مسائل مهم متافیزیک را با بیان ساده و دلپذیری مطرح و تقریر کند. بیان او در مورد مباحث فلسفی بیان یک فیلسوف نیست بیان یک معلم است. بیان او در مورد انتقاد، معتدل و در قضاوت، محتاط جلوه می کند. اقوال و آراء را با بیان ساده و موجزی تقریر می نماید و در همه حال سعی دارد تمام مطالبی را که درباره هر کدام از مسائل متافیزیک گفته اند، تا حدامکان جمع و نقل نماید. معذلک بدون سابقه ذهنی درک مطالب او دشوار خواهد بود. خواننده این کتاب وقتی به خوبی می تواند این مسائل مهم و دقیق و مبهم را درک کند که با جمال از تاریخ فلسفه را می توان توصیه کرد. خواننده ایرانی در چنین مواردی می تواند به کتاب نفیس "سیر حکمت در اروپا" مراجعه نماید.

مطالبی که در این دفتر جمع آوری شده است مقالات و نقدهایی است که در طی دوازده سال گذشته به مرور نوشته و در مجله های مختلف، به خصوص در نشر دانش چاپ شده است. سه مقاله و نقد قبل از انقلاب و مابقی بعد از انقلاب نوشته شده است، بعضی مقاله است، بعضی مطالبی است که به مناسبتهایی به عنوان سرمقاله نوشته و در نشر دانش چاپ شده است بعضی دیگر نقدهایی است که بر کتابهای فارسی و انگلیسی نوشته شده است. همه مقالات و نقدها تالیفی است به استثنای یک مقاله که از انگلیسی ترجمه شده است و آن مقاله "نزاع دیوانگان با خدا" نوشته هلموت ریتر است. (تاریخ و محل اولین چاپ مقالات و نقدها در انتهای هر مقاله ذکر شده است)

کتاب “هشت مقاله تاریخی و ادبی” اثری گرانسنگ از نصرالله فلسفی استاد دانشگاه ادبیات می‌باشد که در سال ۱۳۳۰ خورشیدی طبع و نشر یافت. این کتاب دقیقا منطبق با عنوان آن، دربردارنده هشت مقاله پژوهشی در دو زمینه تاریخ و ادبیات می‌باشد. این هشت مقاله بسیار پربار بوده و به شیوه تحقیقی و تحلیلی به رشته نگارش درآمده است. موضوعات کتاب از قرار زیر است: ۱- بررسی دلایل و عوامل لشگرکشی سلطان محمود غزنوی به سومنات (محل مقدس هندوان) و نتایج و عواقب آن که با کمک کتب دست اول تاریخی تحریر یافته است. ۲- بررسی سلسله وقایعی که منجر گردید تا نادرقلی‌میرزا به نادرشاه افشار تبدیل شده و سلسله افشاریه را جایگزین سلسله صفویه سازد. این بخش بسیار مهم می‌باشد چرا که از متن خاطرات یکی از افرادی که در مجلس تاج‌گذاری نادرشاه حاضر بود، ماجرای دشت مغان و جابجایی سلطنت از صفویه به افشاریه ذکر شده است که بسیار به لحاظ تاریخی ارزشمند است.۳- شرح صدارت و خدمات ابوالعباس فضل بن احمد اِسفَراینی از وزرای عصر سامانی و غزنوی که در پیشرفت زبان پارسی و احیای فرهنگ ایرانی نقش به سزایی داشت. ۴- تحلیل نظام سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی ایران در زمان شاهنشاهی داریوش بزرگ هخامنشی با کمک منابعی نظیر اسناد و کتیبه‌های تاریخی و همچنین نگاهی بر منابع یونانی که از وی نوشته‌اند. ۵- زندگینامه ساروتقی اعتمادالسلطنه وزیر کاربلد و شایسته شاه‌عباس دوم صفوی که نقش مهمی در پیشرفت ایران داشت. ۶- زندگانی شاعران درباری. ۷- سخنی در باب کنت ژوزف آرتور دو گوبینو مورخ و شاعر و سیاستمدار و خاورشناس فرانسوی که مدتی نیز در ایران زندگی کرد. ۸- شرح و متن چهارنامه تاریخی باقیمانده از دوران سلجوقیان و همچنین تشریح سرگذشت سلجوقیان و اسماعیلیان که با استفاده از منابع مرجع تاریخی به انجام رسیده است.

نصرالله فلسفی از استادان ارجمند و عالیقدر دانشگاه تهران و از نویسندگان نامی معاصر ایران است و سراسر عمر خود را در راه فرهنگ کشور به سر برده است. این کتاب دربرگیرنده نوشتارهای تاریخی و ادبی اوست که عناوین آنها عبارتند از: جنگ چالدران، حکایاتی چند از پیشگویی‌های منجمان و غیبگویان، زندگانی شاعران درباری، فردوسی، و چگونه نادرقلی نادرشاه شد.