کتابخانه مجازی ادبیات

از شرح حال شاعر بزرگ تبریز حکیم قطران به علت بعد زمان و نبودن مدارک کافی اطلاع صحیحی در دست نداریم. از طرفی تاریخ آذربایجان هم از اوائل شیوع اسلام تا قرن سوم و چهارم هجری به قدری تاریک است که به هیچ وجه از سلاطین و حکمدارانی که در آن دوره در این سرزمین فرمانروایی داشته اند خبر مضبوطی در دست نیست که بتوانیم با مراجعه به آن تواریخ کمکی به روشن کردن شرح حال این شاعر بنمائیم. قطران از قصیده سرایان درجه اول فارسی است و بیشتر طرز شعرای خراسان را بکار برده اشعار او در زمان دولتشاه معروف بوده است قصائدش متین است و در فنون لفظی تجنیس و ترصیع و ذوقافیتین بکار برده و قصاید مصنوعه در تمثیل همین فنون ساخته نیز در وصف وقایع و فصول و مناظر استادی نشان داده است و از رشته های حکمت نیز ؟آگاه بوده که غالب نویسندگان او را حکیم می نویسند و بعضی او را امام الشعرا و فخرالشعرا نوشته اند و اشعار او در زمان خود در شهرهای عراق و خراسان اشتهار داشته و او را باستادی شناخته و نظیر فرخی می دانسته اند...

مجموعه حاضر اشعار دکتر فرامرز نوریانی متخلص به "مظلوم" است که در سال 1312 چشم به جهان گشود و تحت تعلیم و تربیت مادری روشنفکر و پدری آزاده پرورش یافت. در سال 1338 موفق به دریافت دکترای پزشکی از دانشکده پزشکی اصفهان شد و در سال 1350 دکترای اعصاب و روان را از دانشکده پزشکی تهران کسب نمود. ایشان در سن 60 سالگی دار فانی را وداع گفت.

کتاب مشاهیر آذربایجان اثری به قلم صمد سرداری نیا است. گرچه وقتی صحبت از مشاهیر آذربایجان می شود بلافاصله نام استاد شهریار به یاد می آید اما افراد مشهور این دیار، کم نیستند. نویسنده در این اثر با ذکر نام مشاهیر دیگر این دیار سعی بر ماندگار کردن نام و یاد آنان داشته تا بلکه بتوان قدری از زحمات آنان را جبران نمود.

آزادی مطبوعات بعد از مشروطیت مدیون آذربایجان است، چون از سال‌ها پیش در زمان ناصرالدین شاه قاجار اداره‌ای به نام اداره سانسور به تصدی اعتمادالسلطنه تشکیل شده بود که کلیه مطبوعات از ممیزی این اداره می گذشت و بعد اجازه انتشار می‌یافت. مشخص است که با وجود این کانون آزادی مطبوعات نمی‌توانست مفهوم داشته باشد. چون مندرجات هر روزنامه‌ای اگر کوچکترین مغایرتی با روش و سیاست دولت داشت به شدیدترین وجهی به عقوبت می رسید. بعد از گشایش نخستین مجلس شورای ملی و آمدن نمایندگان آذربایجان به تهران، موضوع آزادی مطبوعات توسط وکلای آذربایجان در مجلس مطرح و در اثر پافشاری آنان سانسور لغو و قانون مطبوعات در روز شنبه پنجم محرم الحرام 1326 هجری قمری با حضور 86 نفر از نمایندگان مجلس و با 76 رای به تصویب رسید و بدین ترتیب بند از پای مطبوعات برداشته شد و روزنامه‌ها توانستند برای نخستین بار بدون سانسور منتشر شوند