هدف از انتخاب این موضوع اهمیت ویژهای است که این بخش از خراسان دارا میباشد، این اهمیت از یکسو به موقعیت جغرافیایی مربوط بوده و از سوی دیگر ناشی از وضعیت خاص اقلیمی است، به عبارت روشنتر مکانگزینی شهر بیرجند در جنوب خراسان در ارتباط با نواحی جنوبی و شمالی و فلات مرکزی ایران جاذبهها و موقعیت خاصی را برای این شهر به وجود آورده است و از طرف دیگر مجاورت شهرستان بیرجند با خاک افغانستان موجب مهاجرت خیل عظیمی از آنان به این شهر و اقامتشان در اردوگاهها و روستاهای این ناحیه هرچند برای مدتی محدود گردید که به نوبه خود مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی متعددی را مطرح نموده است. این امر سیمای معیشت انسانی این ناحیه را دگرگون ساخته و مسائل جدیدی را در نفوذ و برتری شهر بیرجند در فضای پیرامونی به وجود آورده است. با توجه به سوابق تاریخی و سیاسی شهر بیرجند که در ادوار مختلف به این شهر و حوزه نفوذ آن سایه افکنده بود امروز دگرگونی فضایی-جمعیتی، شکل تازهای از معیشت انسانی و روابط شهر بیرجند با نواحی اطراف را مطرح میسازد. به علاوه تسلط اقلیم خشک برای منطقه، موجب کم آبی و پایین افتادن سطح آبهای زیرزمینی، شده است به طوری که ممنوعیت بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی مهمترین دشت این ناحیه یعنی دشت بیرجند را ضروری ساخته است. گسترش فضایی و توسعه اقتصادی شهر بیرجند موجب جاذبههای زیادی در مهاجرت و ارتباط شهر بیرجند با روستاهای اطراف شده است. توسعه تجهیزات و خدمات شهری، افزایش عملکردهای مرکزی و ایجاد طیف وسیعی از روابط شهر با حوزه نفوذی آن را موجب گردیده است.
گیلان نامه "مجموعه مقالاتی است در زمینه تاریخ، فرهنگ، هنر، زبان، ادبیات و مردمشناسی منطقه گیلان .این مجموعه شامل مقالاتی است از نویسندگان مختلف با این عناوین "ماکیان در سرزمین گیلان و دیلمستان از محمود پاینده؛ نامهای گیلانی (برای پسران و دختران) از م. پ. جکتاجی؛ دیوان پیر شرفشاه دولابی از عباس حاکی؛ قلیان کوبی از جعفر خمامی زاد؛ گیلان از دیدگاه هنر از جهانگیر سرتیپ پور؛ واژه های گیلکی از سیروس شمیسا؛ دولاب و خشم دو شهر گمشده از علی عبدلی و ....
ر این کتاب که از سوی "اداره کل میراث فرهنگی استان تهران "انتشار یافته تلاش شده جغرافیای تاریخی و محوطههای باستانی و بناهای تاریخی فرهنگی شهرستان "شمیران "(یکی از فرمانداریهای نه گانه تهران)، شامل "لواسان " و "رودبار قصران "به تفصیل و همراه با عکس معرفی گردد .ابتدای کتاب شامل اطلاعاتی است درباره موقعیت و اهمیت جغرافیایی شمیران، تقسیمات کشوری و فرمانداری شمیران، جغرافیای تاریخی و وجه تسمیه رودبار قصران داخل، کوهها و رودها و راههای رودبار قصران، اقوام ساکن در طبرستان قبل از مهاجرت آریاییها، تاریخ رودبار قصران از دوره آشوریها و مادها و هخامنشیان تا دوره قاجار (به ویژه دوره علویان آل بویه، غزنویان، اسماعیلیان، مرعشیان، چلاویان، جلالیان، تیموریان و آل کیا) .سپس آثار باستانی و تاریخی فرهنگی "دشت لار"، "لواسان بزرگ "و "رودبار قصران"، به ترتیب و تفکیک شهرها و روستاهای آنها معرفی شدهاند که عموما شامل محوطههای باستانی، قلعهها، امامزادهها، کاروانسراها، قبرستانها، رباطها، تپههای باستانی، مساجد و حسینیهها، حمامها، کاخها، مناظر طبیعی، باغها و سایر بناهای باستانی تاریخی است . در پایان کتاب فهرست منابع و فهرست محوطهها و بناهای تاریخی فرهنگی شمیران (لواسان و رودبار قصران)، همچنین نقشه موقعیت جغرافیایی آثار یاد شده (نقشه باستان شناسی) آمده است