این کتاب گرچه به صورت مستقیم درصدد بررسی روانشناسی و جامعهشناسی شعر نیست؛ اما در کنار بحث نوگرایی شعر، به سیر تحولات آن، از سالهای قبل از اسلام تا اواخر قرن بیستم میپردازد و آن را در دو بعد قالب و محتوا مورد بررسی و ارزیابی قرار میدهد؛ ضمن آنکه در ادامه بحث و توضیح هر یک از دورههای سیاسی ـ ادبی، به تعدادی از شاعران برجسته آن عهد نیز اشاره میکند. گفتنی است نوگرایی مورد بحث در این کتاب، تنها به سیر تحولات شعر میپردازد و از ورود به مباحث و موضوعات نثر، به طور کلی خودداری نموده است.
شاید بتوان محمود درویش را بزرگترین شاعر فلسطین دانست؛ چراکه شعرهای او نهتنها در ادبیات معاصر عرب از اعتبار فزونی برخوردار است، بلکه به وسیله برگردان بیشتر شعرهایش به زبانهای دیگر، در اروپا نیز بنام گشته است. شعر محمود درویش، نبض تپنده ادبیات معاصر فلسطین که هرگز پیوند انسانی خود را از زادگاه، زیستگاه و مادر میهن نگسست و افزوده بر پایداریهای تحسینبرانگیز، بر گستره جهان نفسانی خویش افزود. شاعری که میان فریادهای امتناع، پژواک گلولهها و آوای حزنآلود پناهندگان نشو و نما یافت و به هیچ روی امید آزادی را به محاق فراموشی نسپرد. این کتاب دربرگیرنده ترجمه دفتری از اشعار او با نام «آخر شب» است که چهار شعر نیز از دفتر دیگر او موسوم به «گنجشکها در الجلیل میمیرند» ترجمه شده است.
نوگرایی ناشی از برخورد طبقات است در جهتی که کسب حقوق طبقه محروم محرز میشود. البته هر نوگرایی نمیتواند این استنباط را از نوگرایی دلیل باشد. این نوگرایی موردنظر، هرز و بدون صفت مشخصه نیست که به صورت مجرد، اشکال تفننی، آبستره و گاه مخدر بروز میکند. نوگرایی مترقی هدفش محو کردن برشمردههاست و نظام و سعیاش بر زنده نگاه داشتن آنها. در این کتاب درباره نوگرایی نیمایوشیج در شعر معاصر در چهار بخش مطالبی بیان شده است.