مهدی اخوان ثالث و ایلیا ابوماضی از جمله شاعران برجسته ادبیات فارسی و عربی در دوره معاصراند که به شعر اجتماعی ـ سیاسی توجه کردهاند. با آن که این دو شاعر در فاصله زمانی حدودا سی سال از یکدیگر میزیستهاند، به دلیل مشابهت شرایط اجتماعی و حضور آنها در مقاطع حساسی از تاریخ سیاسی ایران و لبنان، مضامین و موضوعات مشترکی در اشعار آنها دیده میشود. ابوماضی شاعر دوره استقلال لبنان و تحولات سیاسی و خونریزیهای داخلی و خارجی بعد از آن است و اخوان شاعری است که بیش از همه شاعران دهه سی و چهل شمسی از تحولات اجتماعی و سیاسی این دوره و خصوصا کودتای 28 مرداد 1332 تاثیر پذیرفته است. ابوماضی و بیش از وی اخوان ثالث، متاثر از شرایط اجتماعی و سیاسی، از مکتب رمانتیسم رویگردان و به مکتب سمبولیسم اجتماعی نزدیک شده اند. نقطه اشتراک دیگر این دو شاعر، تعلق آنها به «دوره گذر» است. آنها پایی در سنت و پایی در دنیای مدرن و تحولات سریع و چشمگیر آن داشتهاند. همین مساله شعر آنها را از دیدگاه جامعهشناسی ادبی متمایز میسازد. با تحلیل شعر و اندیشه آنها، به عنوان نخبگان فرهنگی، میتوان موانع اساسی در تحول جامعه سنتی به مدرن و همچنین، پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آن را ریشهیابی کرد.
در این کتاب سعی شده است عده ای از مشکلات دوران جوانی به صورت تاریخچه های کوتاه شرح داده شود و راه صحیح حل آنها برای حفظ آرامش روان آدمی روشن گردد. باشد که نسل جوان از این همه یاس و ناامیدی نجات یابد و روزگار را قدری با کامرانی و لذت گذراند و زندگی، در حقیقت مجموعه شادیها و لذت ها را در پناه آرامش خاطر واقعی شناسد.
مجموعه اشعار حسین زبده به گفته وی بیش از پنج شش هزار بیت و در برگیرنده قصاید و غزلیات، مصایب و حکایات و غیره بود. وی به دلایلی بر آن شد تا این اشعار را در جلدهای جداگانه ای منتشر نماید. کتاب پیش رو جلد اول اشعار زبده و در برگیرنده غزلیات و فکاهیات اوست که در سال 1324 منتشر گردیده است. گویا اجل به حسین زبده مهلت دیگری نداد و کتاب حاضر تنها دیوان بر جای مانده از اوست.
خانم «مي زياده» شاعر و اديب ژرفانديش، از نوابغ كمنظير در عرصه ادبيات عربي معاصر است. در شهر ناصره فلسطين بدنيا آمد و براي ادامه تحصيل به بيرون رفت. شخصيت فرهنگي او در مصر شكل گرفت. پس از ان، شاعران و اديبان و ناقدان ممتاز به مصاحبت و همنشيني با او افتخار كردند. پس از اينكه در دانشگاه امريكايي بيروت سخنراني كرد، استاد سليم حيدر درباره او گفت: «مي زياده … همواره به عنوان لبخندي بر لبهاي مشرق زمين جاويدان خواهد ماند». اين متفكر و اديب گرانقدر با اينكه از بعضي جهات به فروغ فرخزاد نزديك ميشود، ولي مشابهي در زبان و ادبيات پارسي ندارد و نزد هموطنان پارسي زبان مشهور نيست. از خصوصيات بارز شعر او، شيرين دانستن درد، پيوند با طبيعت، شوق به ازادگي و اشتياق بسوي مجهولات بر اساس شيوه رومانتيكي است. او به قلهها ميانديشد و بسوي كمال مطلق حركت ميكند. در اين نوشتار از همه جنبههاي شعر او به پيوند او با طبيعت اشارهاي داريم.
کلیله و دمنه به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد داستانی و تعلیمی، نه فقط در ادبیات ایران، بلکه در تاریخ ادبیات جهان از شهرت و اعتبار خاصی برخوردار است. این کتاب برایند تبادلات فرهنگی میان تمدنهای بزرگ شرق (هند، ایران و اسلام) است. درونمایه اصلی کلیله و دمنه اغلب مفاهیم اخلاقی و سیاسی است. این مفاهیم در لایههای مختلف (روساخت و زیرساخت) به هم پیوند خورده و اثری پدید آورده است که به سختی میتوان در آن حد و مرز اخلاق و سیاست را از یکدیگر بازشناخت. با این حال، تأمل و بازنگری در محتوای کلیله و دمنه نشان میدهد برخلاف تصور اولیه، جدال تاریخی اخلاق و سیاست در بخشهای مختلف این اثر جریان دارد. با تقسیمبندی کتاب به دو لایه روساخت و زیرساخت میتوان این جدال را آشکارتر کرد. تعمد نویسنده/ نویسندگان کلیله و دمنه به لزوم تلسط اخلاق بر سیاست باعث شده است هر داستانی به نتایج اخلاقی خاصی منجر شود؛ اما در خلال داستان و به ویژه زیرساخت، شخصیتهایی مشاهده میشوند که همچون ماکیاولی به اخلاقزدایی از سیاست اعتقاد دارند. به همین دلیل، شباهتهای زیادی میان اندیشههای ماکیاولی و درونمایه برخی داستانها و شخصیتهای کلیله و دمنه دیده میشود. این مقاله میکوشد به نقد اخلاقگرایی کلیله و دمنه و همچنین چالش و تضاد میان نظریههای اخلاق ـ که اغلب در روساخت جای دارند ـ با رفتارها و کنشهای فردی و سیاسی ـ زیرساخت ـ بپردازد و در حد امکان علل و نتایج چالشهای اخلاقی متن را بررسی کند.