در بافت تاریخی شهرهای اسلامی، گنجینههای گرانسنگی به نام مساجد جامع وجود دارد که در تمدن اسلامی، افزون بر اینکه عامل اصلی رسمیت یافتن شهرها بودهاند، تعیینکننده الگوی کلی و هویت مشترک شهرهای اسلامی به شمار میرفتند. مساجد جامع شهرها همواره در یک رابطه کلینگرانه، ضامن حیات اسلام و باعث وحدت مذهب و سیاست بودهاند. مسجد جامع قم یکی از این نمونههای ماندگار و نمادین است که با شاخصههای متعدد چشم اهل نظر را به خود جلب میکند. در این کتاب تاریخ این مسجد ارائه شده است.
کتاب حاضر شامل قسمتهای کشاورزی و تاریخی و اوضاع طبیعی و جغرافیای قم و نقشه های جغرافیایی حومه شهرستان قم می باشد که در سال 1328 توسط جواد رهنما تالیف شده است.
شناخت فرهنگ تشیع قم، بدون مطالعه تاریخی حاکمان و زمامداران قم در طول تاریخ تحولات این شهر میسر نیست. نویسندگان در این کتاب به این مهم پرداخته و حاکمان قم در طول تاریخ این شهر را بررسی کردهاند. در واقع این کتاب نگاهی است به حاکمان قم که چه کسانی بودهاند، چه کردهاند و چگونه حکم راندهاند؟ در این کتاب نام هر حکمرانی جداگانه آورده شده و برای سودمندی بیشتر اثر، دورههایی گاه بر اساس قرن و گاه بر اساس سلسلههای حاکم در نظر گرفته شده و در آغاز هر دوره، توضیحی کوتاه درباره آن داده شده است.