دادرسی کیفری در ایران عمری طولانی دارد و در طول اعصار با توجه به احتیاجات، مناسبات و فرهنگ این مرز و بوم، متحول شده است. در روزگاران گذشته، ایران آیین دادرسی کیفری پیشرفتهای داشت و احترام به حقوق طرفین دعوی به صورت دقت در رسیدگی، حق انتخاب وکیل، امکان تجدید نظرخواهی و… همه ناشی از احترام به حقوق شهروندان بود که در آن دوران نهادینه شده بود و ارتباط مستقیم با ارزشهای حاکم بر جامعه ایرانی داشت. هرودوت، گزنفون و بسیاری دیگر از مورخان یونانی بارها از توجه خاص ایرانیان به اجرای قانون و عدالت یاد کردهاند و حتی در مورد ثبات قوانین دادگستری ایران در تورات آمده است: «مگر این قانون ایران است که تغییر ناپذیر باشد؟» بیتردید پیشرفتهای فراوان پارسیان تا حد زیادی مرهون نظام پیشرفته دادرسی بود که در آن روزگار وجود داشت. چنانکه بسیاری از دستاوردهایی که جهان معاصر در زمینه اصول دادرسی کیفری در چند قرن اخیر به آن نائل شده، در ایران باستان وجود داشته است. برای پی بردن به این مقصود، در این نوشتار به بررسی تاریخ دادرسی کیفری در سه دوره هخامنشی، اشکانی و ساسانی پرداخته شده است. اسناد و مدارک باقی مانده از دورهی ایران باستان در خصوص آیین دادرسی کیفری کامل نمیباشد. مخصوصا از وضعیت دادگستری در دورهی پیشدادیان، کیانیان و حکومت مادها اطلاعات موثقی در دست نمیباشد. برای مثال در مورد دورهی پیشدادیان گفتهاند که چه کسانی بیان میکنند؟ «نخستین دودمان پادشاهان ایرانی را از آن رو پیشدادیان نامیدهاند که در وضع قانون و گسترش عدل و داد پیشقدم بودهاند.»........
این اثر مجموعه ای است شامل بیست مقاله به قلم استاد عبدالحسین زرین کوب که هر مقاله به یک شاعر اختصاص دارد. از رودکی شروع می شود در ادامه به فردوسی، فرخی، منوچهری، ناصر خسرو، مسعود سعد، خیام، سنایی، انوری، خاقانی، نظامی، عطار، مولوی، سعدی، امیر خسرو دهلوی، ابن یمین، حافظ، جامی و صائب می پردازد و در نهایت به بهار ختم می شود.این مقالات به صورت مختصر اما نه با نادیده گرفتن مطالب حیاتی بلکه گزینش صحیح از میان آنان به نگارش درامده است و همین عامل اثر را برای علاقه مندان به آشنایی با شعر فارسی چه خواننده ی مبتدی و چه حرفه ای جذاب کرده است. او با استفاده از نسخه های موجود آثار و تذکره های نوشته شده درباره ی این شاعران و با نظر به شرایط سیاسی اجتماعی دورران حیات شان به بررسی اشعار و زندگی آنها می پردازد. با کاروان حله کتابی است که می تواند شناخت ما را از این بزرگان و آثارشان ارتقا ببخشد.
آنچه در این کتاب فراهم آمده مجموعهای است از مقالات "دکتر محمدامین ریاحی" که با این عناوین به طبع رسیده است" :چون شکفتن گلها در باغ"، "نفوذ زبان و ادبیات فارسی"، "زبان کهن آذربایجان"، "آن هنر اصلی فردوسی"، "سال شمار زندگی فردوسی"، "پایداری حماسی"، "ریشه افسانههای زندگی فردوسی"، "یوسف و زلیخا"، "رباعی سرایی در ایران"، "دو یار زیرک"، "نجم رازی و مرصاد العباد"، "تربت شمس تبریز کجاست؟"، "کسایی مروزی"، "در مسلخ عشق"، "حساب سود و زیان در زبان فارسی"، "بوی جوی مولیان"، "نادرشاه و عالمآرای نادری"، "برگی از مظالم قزلباشها"، "فتحنامه ایروان"، "فریب فرنگ"، "ایران در چنگ روسیه"، "از چاپلوسیهای حاجی میرزا آقاسی"، "سند فروش شهر سلماس"، "نخستین سرشماری در ایران"، "گزارشی از آخرین سالهای استبداد "و "فریدون و شعر او ."یادآور میشود "دکتر ریاحی "از محققان عصر ماست .توجه وی بیشتر به نقد و تصحیح و احیای متون کهن فارسی بوده و از جمله مرصاد العباد (کتاب سال 1352)، مفتاح المعاملات، عالمآرای نادری و نزههالمجالس را چاپ کرده است .تحقیقات او درباره فردوسی، شاهنامه و غزلهای حافظ از اعتبار ویژهای برخوردار است .
در تاریخ معاصر ایران قیام ملی 28 مرداد 1332، آغاز پیروزی های درخشان و بنیانگذار جنبش عمیق و مثبت ملت ایران در راه ترقی و پیشرفت و تکامل به شمار می رود. این رستاخیر عظیم ملی نه تنها ملیت و موجودیت و سنتهای گرانقیمت ملت ایران را از سقوط در مخاطره آمیزترین سراشیب تاریخ نجات داد، بلکه با فراهم آوردن ثبات و آرامش داخلی و تثبیت سیاست خارجی به ملت ایران امکان داد تا شاه در کلیه شئون اجتماعی - اقتصادی - کشاورزی - فرهنگی - صنعتی و بهداشتی، تحولات عمیقی را به وجود آورد و با بسیج نیروهای فعال و ایجاد شرایط موفقیت آمیز استقرار عدالت اجتماعی، مظاهر واقعی دموکراسی را متجلی سازد و بتواند در دامنه آن برای تامین زیست سرفراز زندگی بی رنج و کوشش ثمربخش خود را پیگیر و بی تردید ادامه دهد...
در تدوین جلد دوم این مجموعه همان روشی بکار رفته که در جلد اول مورد نظر بوده است و اصولا مطالب بر همان اساس تنظیم شده است: بدین توضیح که پس از نقل چند نکته دیگر از جلسات هیئت دولت و نقل یکی از صورتجلسات تفصیلی، اصول بیانات شاهنشاه مربوط به سالهای 1338 و 1339 به ترتیب تاریخ جلسه درج گردیده است