مبنای نگارش این کتاب، دو کتاب «المعجم فی معاییر اشعار العجم» شمسالدین محمد بن قیس رازی و «معیارالاشعار» محمد بن محمد نصیرالدین طوسی است. تعدادی از محققین تلاش کردهاند تا تشابهات و وجههای افتراق عروض فارسی و عربی را نشان بدهند. در مطالعات اینچنینی، به شعر فارسی بر اساس عروض سنتی نگاه شده که در این صورت بسیار قابل اشتباه با عروض عربی است. مبنای این کتاب نیز بر اساس عروض سنتی و دو کتابی است که نام آنها ذکر شد. همچنین نویسنده در این کتاب، اصطلاحات عروض جدید و مصطلاحات علم قافیه را نیز آورده است.
بخش اعظم اصطلاحات ادبی مندرج در این فرهنگ حاصل چندسال کار تدریجی ولی وقتگیر و توانفرسا روی تطبیق اصطلاحات سنتی رشتههای بدیع، معانی ،بیان، عروض و قافیه و نیز تجوید و دستور فارسی و انگلیسی میباشد. معادلهای مربوط به هر اصطلاح در هر یک از رشتههای فوق با مراجعه متعدد و پیاپی به منابع ذیربط اعم از متن یا فرهنگ تخصصی به فارسی و انگلیسی و مقابله و مقایسه حتیالامکان دقیق تعاریف، معانی و مثالهای مربوط به آن اصطلاح به دست آمده است.
رستم و اسفندیار برجستهترین، نیکترین و مهمترین پهلوانان شاهنامهاند؛ از اینرو برخورد این دو یل از وزن و حساسیت خاصی برخوردار است. اسفندیار شاهزادهای جوان است، با چشم به تختی که شایستگی آن را دارد. او برخلاف گشتاسب، نه یک موجود آزمند و متزلزل و فریبکار، بلکه دلاور شکستناپذیر و مقدسی اس تکه برای نیکترین دینها و اندیشهها شمشیر زده است. رستم در مقابل او، پهلوان قرون و ابرمردی است که تبلور تکاپو و رنج مردانه یک تبار است. در این کتاب افزون بر مقدمه، سه مقاله پیرامون رستم و اسفندیار و همچنین متن آن از روی نسخه شاهنامه چاپ مسکو آمده است.
سیالکوتی در این کتاب که آن را در اواخر دوره صفویه نگاشته، کوشیده تا اصطلاحات عامیانه و محاورهای و لغاتی که در ادبیات معاصر دوره او یعنی شعر سبک هندی وجود داشته و عمدتاً در فرهنگها به آن معنی ثبت و ضبط نشده بود، یکجا گردآوری کند. او معانی را به کمک پرسش از ایرانیان و گاهی رجوع به فرهنگها استنباط میکرد و شواهدی از ابیات شاعران را برای تأیید معنا در ذیل لغت میآورد. افزون بر ارزشهای زبانی و ادبی، کتاب به لحاظ ارزشهای جامعهشناختی نیز قابل تأمل است.