صاحب اين اثر علاّمه اى فقيه و فيلسوفى شهير از دانشمندان جهان تشيّع در سده ى گذشته ى قمرى است. وى، افزون بر مراتب علمى فوق، تبحّر و توانايى آشكارى نيز درگستره ى ادبى نظم و نثر فارسى و عربى داشته و آثار اوـ كه شمار آنها نزديك به 40 كتاب ورساله است ـ گواه اين سخن است. ديوان عربى او به نام «الأنوارُ القُدسيّة» انتشار يافته است.ديوان حاضرـ كه دربردارنده ى سروده هاى فارسى آن حكيم فرهيخته است ـ از 3بخش مدايح، مراثى و پيوستار تشكيل يافته است. شمار مدايح مذهبى اين اثر 30 قطعه وشمار مراثى آن 60 قطعه است كه مجموعا در 3790 بيت سروده شده است. قالبهاى شعرى به كار رفته در اين دو بخش عبارت است از: قصيده، غزل، ترجيع بند، تركيب بند ومستزاد كه همگى با استادى و استوارىِ چشمگيرى سروده شده است. در بخش پيوستارنيز 142 غزل درج گرديده است و شمارى از آنها را مى توان با بهترين غزلهاى ناب ادب پارسى سنجيد.
جای افسوس است که ما از حیات مرحوم میرزاآقاخان کرمانی و تشبئات و عملیات سیاسی او چیز زیادی در دست نداریم جز آنچه چندین مولف از روی یکدیگر با فرق های جزئی استنساخ کرده و هیچ چیز تازه ای تتبع ننموده اند. بنابراین بهتر آن می دانیم که بجای اینکه در این تذکر سی ساله دوباره به نقل همان عبارات اکتفا کنیم به تشریح و تدقیق نظریات و افکار سیاسی و اجتماعی او داخل شده و بسیاری از مسایل را که در حق او تاریک است روشن نماییم. میرزا آقاخان از حیث سرنوشت نویسندگی خیلی شبیه به خیام است که آثارش بواسطه بغض و نفرت مخالفین متروک و بدون مطالعه آنها با تیر اتهامات به جهل و نادانی منسوب شده است. ولی همانطور که اینک پس از شش هفت قرن خیام میرود جای خود را در ادبیات و فلسفه مشرق و مغرب باز کند میرزاآقاخان هم روز به روز مشهورتذ می شود و یکی بعد از دیگری آثار و تالیفاتش به طبع میرسد و کم کم همان طبقات منوره که با او مخالف بودند مجبورند در اطراف او قلمفرسایی کنند...
جلد پنجم از نامواره دکتر محمود افشار مقاله ها و گفتارهایی است در زمینه های مربوط به تاریخ ایران، قلمرو زبان فارسی، تحقیقات ادبی، مباحث شعر فارسی، مسائل فنی زبان فارسی، عقاید سیاسی دوره قاجار، اسناد تاریخی، وضع فرهنگی و اجتماعی یزد و یادداشتها و اسنادی است که با زندگانی دکتر محمود افشار متناسب است. مقاله ها به ترتیب تاریخ دریافت آنها به چاپ رسیده است.