اسلام در جامعه جاهلی شبه جزیره عرب ظهور کرد؛ این امر پدیده تازه ای بود و می بایست برای اثبات حقانیت خود دلائل و یا معجزاتی را ارائه می کرد. قرآن کریم یکی از همین معجزات بود. در آغاز خواندن قرآن بیشتر جنبه کسب ثواب اخروی و انگیزه عبادی داشت اما در دوره های بعد، سرچشمه تحولات عظیم علمی واقع شد و تاثیر خود را در تمامی زمینه های عبادی، عقیدتی، فکری، عقلی و علمی و .. بجا گذارد. برای آشنایی با چگونگی این تاثیرگذاری درتمامی دانشگاهها در رشته های الهیات (علو م قرآن و حدیث) دو واحد درسی با عنوان "تاثیر قرآن در پیدایش علوم ادبی" گنجانده شده است که به بحث در این زمینه می پردازد. اما کتاب معینی برای این درس وجود ندارد که به طور کامل و منسجم، سرفصلهای موجود را مورد بحث قرار دهد. این مسئله باعث شد مولف کتاب اطلاعات مربوط به این واحد درسی را از منابع موجود گردآوری کرده و در کتابی تدوین نماید تا شاید بدین وسیله به احساس نیازی که در این زمینه وجود داشت پاسخ داده شود
موضوع کتاب بدایه العربیه دوره صرف و نحو زبان عربی برای سال اول دبیرستانهاست که مطابق برنامه جدید وزارت فرهنگ در سال 1334 توسط محمدتقی کمال تالیف شده است
از موضوعات مهم قرآن که نسبتا بخش عمده اى از آن را در بر مى گیرد موضوع «قصص» در آیات شریف الهى است که پیرامون زندگى رسولان و پیامبران و امت هاى آنان سخن مى گوید و بعضا زندگى فرد و یا افراد محدودى را نیز مطرح مى کند. اگر بخواهیم قرآن را به سه بخش تقسیم کنیم دو بخش نخست آن را «عقاید و معارف» و «قوانین و احکام» و بخش سوم آن را داستان هاى قرآن تشکیل مى دهد، و مى بینیم قصص قرآن در هر دو بخش سابق حضور دارد زیرا درگیرى و کشمکش هاى پیامبران با امت ها و اقوام خویش درباره معارف و احکام بوده است در این صورت از قصص به عنوان ابزار هدایت بهره گیرى شده و در خدمت عقاید و قوانین اخلاقى قرار گرفته است. یکى از ویژگى هاى قصص قرآن بیان اهداف آنهاست. انبیاى الهى، پاکترین، آگاه ترین و امین ترینِ افراد براى هدایت انسان بودهاند، از همینرو خداوند متعال آنان را برانگیخت و با عنایت هاى خویش همراه نمود تا با دلیل و برهان، مردم را از شرک به یگانه پرستى و از نادانى به معرفت و آگاهى سوق دهد و حیات طیبه را براى آنان به ارمغان آورد. زندگانىِ برگزیدگانِ حق، از تولد تا وفات، به ویژه در دورانِ ابلاغِ رسالت، با حوادث گوناگون و شگفت انگیز و نیز ناملایمات فراوانى همراه بوده است، ولى سرانجام کامیاب گشتند و پیام هاى خداوند متعال را به مردم رساندند. مطالعه این داستانهاى واقعى و اعجاب آور براى هر خوانندهاى درس آموز و عبرت انگیز است.در این کتاب، تاریخ انبیا با استفاده از منابع معتبر و به دور از خیال پردازى و افسانه سازى با قلمى شیوا نوشته شده است. قرآن کریم سرشار از قصص و گزارشهای تاریخی مربوط به امّتهای پیشین و پیامبران آنان با هدف انتقال معارف وحیانی و هدایت انسان است. با این حال، در قرآن مستقیماً اشارهای به تاریخ و تاریخنگاری نشده است و خود این کتاب مبتنی بر تاریخنگاری نیست. داستان حضرت سلیمان به دلیل گستردگی و تنوّع ماجراها، تأثیرات گوناگون و متفاوتی در متون ادب فارسی گذاشته است که آن را از داستان دیگر پیامبران ممتاز میکند. با وجود قدمت روایت این داستان در منابع آیین یهود، قرآن کریم، بهترین و نخستین منبع شاعران و عارفان برای استفاده بوده است. موضوعاتی مانند عدالت سلیمان، منطق الطّیر دانستن او، تسلّط بر دیوان و...از جمله روایات قرآنی داستان سلیمان است؛ ولی با این وجود ادیبان فارسی از روایت تفاسیر و کتب قصص انبیاء در مورد سلیمان (ع) که پُر از اسرائیلیات است، بـه دلیل شهرت و جذّابیّت این داستان ها تاثیر پذیرفته اند، برای نمونه؛ موضوع انگشتری سلیمان که مضمون های زیبایی از آن در ادبیّات فارسی، خصوصاَ متون عرفانی، خلق شده است.
در کتاب "تاریخ نحو "ابتدا کلیاتی در باب علم نحو، جمع و تدوین لغت، پیدایش نحو، واضع نحو، و مراحل پیشرفت علم نحو درج میگردد ;سپس وضعیت نحو در کوفه و بصره بررسی میشود ;همچنین عالمان نحو در دو مکتب کوفی و بصری، طی قرون اولیه، معرفی میگردند .در بخش دیگر کتاب به اختلافات نحویان و موارد اختلاف آنان در نحو عربی اشاره شده است .نحو در بغداد، نحو در اندلس و مغرب، نحو در مصر و شام، و معرفی آثار برجسته علم نحو از دیگر مباحث این کتاب هستند .
اسلام در جامعه جاهلی شبه جزیره عرب ظهور کرد؛ این امر پدیده تازهای بود و میبایست برای اثبات حقانیت خود دلایل یا معجزاتی ارائه میکرد. قرآن کریم یکی از این معجزات بود. در آغاز خواندن قرآن بیشتر جنبه کسب ثواب اخروی و انگیزه عبادی داشت؛ اما در دورههای بعد، سرچشمه تحولات عظیم علمی واقع شد و تأثیر خود را در تمامی زمینهاهی عبادی، عقیدتی، فکری، عقلی، علمی و ... بهجا گذاشت. برای آشنایی با چگونگی این تأثیرگذاری، این کتاب به نگارش درآمده است. سعی نویسنده بر این بوده که مباحث را به شکلی ساده، قابل فهم و کامل ارائه کند و همچنین منابع را برای هر بخش برای مطالعه بیشتر ذکر کرده است. ویژگی دیگر این کتاب فصلبندی آن به تناسب موضوع است. در این کتاب تأثیر قرآن در علوم نحو، بلاغت، قرائت، و تجوید بررسی شده است.