آیین جوانمردی نام اثر و کتابی است که قربان واسع دانشمند پزوهشگر تاجیکی نگاشته و عین الدین نصر اصطلاحات شیوه تاجیکی آنرا به شیوه شیرین دری برگردانده و ویراسته است. این اثر در نه بخش مخصوصا حقیقت فتوت و جوانمردی و عیاری را که هر سه یک مفهوم دارد از صدها منابع و مطالعه ماخذ مهم و معروف تاریخی و ادبی تصوف و جوانمردی شرح داده و زحمات گرانبهای ارزشمندی را متحمل شده است. در این اثر سوابق دوهزار ساله جوانمردی، آداب و خصوصیات انسانی آن، معانی و مفاهیم وسیع جوانمردی بازتاب جوانمردی در سیر تاریخ روزگاران کهن روشن ساخته شده است. درین اثر نویسنده روشن گردیده است که عیاری و جوانمردی و فتوت اصلا در خراسان زمین پیدایش و گسترش یافته است و واقعا چنانچه می بینیم صفات جوانمردی که انسان دوستی و مهمان نوازی و محبت و مهربانی با اهل دانش و خردمندی است در اکثر افراد این سرزمین درخشندگی دارد...
در مجموعه حاضر شرح احوال و نکات برجسته زندگی شخصیتهای برجسته قوچان از حدود قرن چهارم هجری تا عصر حاضر فراهم آمده و به ترتیب حروف الفبای نام خانوادگی نظام یافته است .کتاب از دو بخش و چهار ضمیمه تشکیل شده است .بخش اول با عنوان((کلیات)) شامل مطالبی است درباره موقعیت جغرافیایی و تاریخ مختصر قوچان از قدیم الایام تا دوران معاصر، همچنین تاریخچه کوتاه فرهنگی این شهر .بخش دوم یا متن اصلی کتاب متضمن زندگینامه یکصد و شانزده تن از مشاهیر قوچان است .ضمایم کتاب نیز شامل فهرست اسامی و معرفی کوتاه اشخاص دیگر است1 : خطاطان و خوشنویسان، 2 پهلوانان نامی قوچان، 3 نمایندگان قوچان از اولین دوره مجلس شورای ملی تا دوره بیست و چهارم، 4 رجال و مشاهیری که نویسنده به شرح حال و زندگانی آنها دسترسی نیافته است .کتاب با فهرست اعلام، و فهرست منابع و ماخذ به پایان میرسد .
طالقان مرکز شهرستان طالقان از استان البرز ایران است. این شهر در منطقهای ییلاقی در میان رشته کوه البرز و در ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی تهران قرار گرفتهاست. شهر طالقان به لحاظ قرار گرفتن در رشته کوههای البرز میانی دارای آب و هوای کوهستانی و ییلاقی است به همین دلیل دارای جمعیت فصلی بوده و در تابستان جمعیت آن به بیش از ۱۲ هزار نفر میرسد. این در حالیست که جمعیت ثابت شهر طالقان حدود ۵۰۰۰ نفر است. طالقانیها تات هستند و به زبان تاتی از زبانهای ایرانی شمال غربی سخن میرانند. طالقان مهد بزرگانی است که در تاریخ ایران سهم بسزایی داشته اند. در این کتاب مولف بعد از معرفی طالقان و موقعیت جغرافیایی آن به معرفی این بزرگان پرداخته است.